Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Experiment

Uit Wikisage
(Doorverwezen vanaf Experimenteren)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Zie Experiment (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Experiment.
Een hoeveelheid water,
tijdens een experiment in de ruimte
(ruimtestation, NASA).

Een experiment oftewel proef is een zorgvuldig opgezette en nauwkeurige observatie van een stukje werkelijkheid dat kan worden uitgevoerd om een wetenschappelijke hypothese te testen.

Algemeen

Experimenten kunnen zeer ingewikkeld zijn en bijzonder nauwkeurige apparatuur benodigen. Ze worden dan in een speciale experimenteeromgeving uitgevoerd, en zogenaamd laboratorium. Een relatief eenvoudige hypothese (bijvoorbeeld de zwaartekracht trekt alles naar beneden) kan ook vaak door eenvoudige thuisexperimenten worden getest; het uitvoeren van zulke experimenten kan het inzicht in en begrip van natuurwetenschappelijke wetten vergroten.

Niet alleen in de natuurwetenschappen maar in vrijwel alle wetenschappen worden experimenten gebruikt: met hulp van experimenten onderzoeken bijvoorbeeld sociologen theorieën over het gedrag van groepen mensen, en artsen theorieën over gezondheid en geneeskunde. Psychologen zetten experimenten op om het (verschil in) gedrag van mensen (proefpersonen) te observeren in gecontroleerde situaties.

Een experiment kan deel uitmaken van een onderzoek: een serie experimenten met een gemeenschappelijk doel.

In een experiment wordt nagegaan of wat er in theorie wordt verwacht, ook echt in de praktijk gebeurt. Als de theorie de praktijk niet kan verklaren, moet de theorie ofwel aangepast of helemaal vervangen worden.

In echte experimentele designs manipuleert de onderzoeker de onafhankelijke variabele onder meer door met experimentele en controlegroepen te werken waarbij de proefsubjecten via een toevalsverdeling (randomisering) in die groepen terecht komen.

Soorten experimenten

Vooral in de sociale wetenschappen en gedragswetenschappen wordt slechts zelden gebruik gemaakt van zuivere experimenten daar deze te veel tijd of geld kosten. Daarom zal men met zwakkere onderzoeksdesigns werken:

Zie ook

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

  • Baarda, Dr. D.B. & Goede, Dr. M.P.M. de (2006) Basisboek Methoden en Technieken, Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwantitatief onderzoek.

Groningen/ Houten: Wolters-Noordhoff bv.

rel=nofollow

Externe links

Wikimedia Commons  Vrije mediabestanden over Experiments op Wikimedia Commons