Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Engels-Nederlandse oorlogen
De Engels-Nederlandse oorlogen of Engelse Zeeoorlogen werden gevoerd in de 17e en 18e eeuw tussen het Engelse Gemenebest (later opnieuw Groot-Brittannië) en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden om de controle over de zee- en handelsroutes. De oorlogen staan in Nederland bekend als de Engelse Oorlogen, en in het Verenigd Koninkrijk als de Nederlandse Oorlogen (Dutch Wars).
Hoewel de Nederlanders uiteindelijk als wereldmacht door de Engelsen overvleugeld werden, behaalden ze verscheidene overwinningen, zoals de overgave van de Royal Prince in 1666 tijdens de Vierdaagse Zeeslag, waarover Willem van de Velde een beroemd schilderij schilderde, en de tocht naar Chatham in juni 1667, toen een kleine vloot onder leiding van admiraal Michiel de Ruyter door de verdedigingsketting die de Medway (een zijrivier van de Theems) afsloot kon breken, waarna vier Engelse schepen op de belangrijkste Engelse marinebasis tot zinken werden gebracht en het Engelse vlaggenschip de Royal Charles werd buitgemaakt.
Oorzaken
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog waren Engeland en de Republiek bondgenoten tegen de gemeenschappelijke vijand: de Habsburgers. Na de Vrede van Münster in 1648 verloor Spanje zijn sterke politieke positie. De Spaanse koloniale bezittingen lagen voor het grijpen, wat de twee vroegere bondgenoten tegen elkaar opzette.
Om de Engelse positie in Noord-Amerika te beschermen keurde het Engelse Parlement de Acte van Navigatie goed, waardoor goederen uit Noord-Amerika enkel nog maar door Engelse schepen mochten worden getransporteerd. Dit was de aanleiding voor de Engels-Nederlandse Oorlogen.
Situatie voor de oorlogen
In het midden van de 17e eeuw hadden de Nederlanders een sterke oorlogsvloot, maar bovenal een gigantische handelsvloot (met meer schepen dan alle andere landen in Europa tezamen) en bezaten nu een dominante positie in de Europese handel in het algemeen, en de Baltische handel in het bijzonder. Ze hadden verder nog het merendeel van de Portugese gebieden in Oost-Indië geannexeerd inclusief het bijbehorende monopolie op de zeer winstgevende specerijenhandel, en kregen steeds meer invloed over de zeehandel tussen Engeland en haar Noord-Amerikaanse koloniën.
Externe links
- (en) National Maritime Museum London
- Schilderij van de zeeslag in de Derde Engels-Nederlandse Oorlog, uit het bezit van dit museum
- De Zeven Provinciën reconstructie vlaggenschip van Michiel de Ruyter
- Beknopte geschiedenis van de Engels-Nederlandse Oorlogen
Zie ook
| Overzicht van de oorlogen tussen Engeland en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden |
|---|
|
Eerste (1652-1654) · Tweede (1665-1667) · Derde (1672-1674) · Vierde (1780-1784) |
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Anglo-Dutch wars op Wikimedia Commons.