Narcisme

Narcisme oftewel eigenliefde is een term uit de psychologie, betreffend een overdreven en ziekelijke liefde (obsessie) van een persoon tot zichzelf en/of een ingenomenheid met de eigen persoonlijkheid. Dit gaat veelal het uiterlijk aan, alsook egoïsme, dominantie, ambitie en een gebrek aan inlevingsvermogen. Iemand die narcistisch gedrag vertoont, noemt men een narcist.

Freud

De term narcisme werd voor het eerst gebruikt door Sigmund Freud. Hij noemde het verschijnsel naar de figuur Narcissus uit de Griekse mythologie. Narcissus wees volgens het verhaal alle romantische avances af en werd als straf verliefd op zijn eigen spiegelbeeld.

Gevoel van eigenwaarde

Op het eerste gezicht heeft een narcist een zeer sterk gevoel van eigenwaarde en straalt zelfvertrouwen uit. Vreemd genoeg is echter het tegendeel het geval. Narcisten hebben, meestal onderbewust, juist weinig gevoel van zelfwaarde en compenseren dit door zich als beter of belangrijker dan anderen te beschouwen. Dit wordt in het Engels wel de narcissistic paradox genoemd. Om zich te beschermen tegen kritiek heeft een narcist niet veel aandacht voor de mening of de gevoelens van anderen en zo vaak een onderontwikkeld inlevingsvermogen. Een narcistische persoonlijkheid kan zodoende een bezwaar vormen bij de uitoefening van bepaalde functies waarbij anderen dienen te worden beoordeeld.

Stoornis

Eigenlijk heeft ieder mens wel eens een licht narcistische inslag, maar als iemands gedrag er te sterk door bepaald wordt en er problemen met de omgeving ontstaan, kan er sprake zijn van een psychische aandoening, bijvoorbeeld een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Wanneer een persoon zichzelf en z'n daden buitensporig verheft tot uiterste hoogten, spreekt men wel van zelfvergoding.

Zie ook

• Eigen (doorverwijzing).
• Zelf (doorverwijzing).