Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Eeuw
Een eeuw, ofwel "centennium", is een periode van 100 jaar. Vaak zijn we onwillekeurig geneigd aan te nemen dat een nieuwe eeuw begint bij het aanbreken van een jaar waarvan het jaartal eindigt op 00, bijv. 2000. De 20e eeuw zou dan duren van 1900 t/m 1999. Rekenkundig echter begint een nieuwe eeuw bij het einde van een jaartal eindigend op 00; de twintigste eeuw loopt dus van 1901 t/m 2000, zo is het historisch gezien correct en het wordt zo ook onderwezen in de scholen. In dit artikel wordt de tweede betekenis verder toegelicht.
Onze huidige westerse (= christelijke) jaartelling bestond de eerste 6 eeuwen van die jaartelling nog niet. We tellen die eeuwen echter wel. De eerste eeuw bevat de jaren 1 t/m 100, de tweede de jaren 101 t/m 200 enz. De 20e eeuw, die inmiddels achter ons ligt, omvat de jaren 1901 t/m 2000. Nadat het jaar 2000 was afgelopen begon op 1 januari 2001 een nieuwe eeuw, nl. de 21e (en een nieuw millennium, nl het 3e).
Het woord Centennium vindt zijn oorsprong in het Latijn. Daar betekent het honderdtal en wordt het met name gebruikt om legereenheden aan te duiden.
Het komt sommige mensen vreemd voor dat het jaar 1600 bij de 16e eeuw hoort en het jaar 1601, net als het jaar 1700, bij de 17e. Maar zo gaat het met tellen. Ook wordt wel eens gesproken over het jaar 0, dat echter nooit heeft bestaan. Het punt is namelijk dat in een jaartelling in principe geen plaats is voor een jaar 0. Wel voor het jaar 1, nl. de eerste periode (van een jaar) die geteld wordt. En zo is vanzelfsprekend het jaar 1137 het 37e jaar van de betrokken eeuw. Dat is dan wel de 12e eeuw. Er is wel een tijdstip 0, nl. het begin(punt) van onze jaartelling. Dat tijdstip is middernacht precies, dus om 00:00:00 uur aan het begin van 1 januari van het jaar 1. Toen begon in onze jaartelling het 1e millennium, de 1e eeuw, het 1e jaar, de 1e maand, de 1e week, de 1e dag, het 1e uur, de 1e minuut, de 1e seconde, etc. Allemaal op het tijdstip 0.
Wil men toch de jaren tellen die voor het beginpunt van de telling liggen, dan wordt het eerste jaar voor het beginpunt aangeduid als het jaar -1. Dit maakt het lastig als men het aantal jaren in een periode wil bepalen door aftrekking. Daarom noemen astronomen het eerste jaar voor het beginpunt wel het jaar 0.
Zie ook
- Decennium (een periode van 10 jaar)
- Millenniumkwestie
- Millenniumvergissing
- Lijst van eenheden van tijd