Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
eScience
De term eScience (ook wel e-Science) wordt gebruikt voor werkwijzen voor het verkrijgen van wetenschappelijke resultaten door middel van het inzetten van computers voor rekenkundig intensieve taken of de verwerking van grote hoeveelheden gegevens. Het betreft dus niet de studie naar high performance computing maar de inzet daarvan (mede) voor andere wetenschappelijke disciplines.
eScience staat voor een nieuwe manier om het wetenschappelijk onderzoek in te richten in ongeacht welke discipline. De e in eScience staat daarbij voor enhanced, enriched of ook wel enabling. Het voegt dus iets toe aan science, de wetenschap. Die toevoeging kan zo bepalend zijn voor het onderzoek dat het ook wel een nieuw paradigma wordt genoemd. De nieuwe manier van onderzoek bedrijven bestaat uit de nauwe verweving van de inzet van ICT in zal zijn facetten en van e-infrastructuren, de infrastructuur van doorgaans geavanceerde compute-, data-, of netwerkgerelateerde voorzieningen. Denk aan supercomputers, grote of een veeltal clusters, lichtpadverbindingen, cloudvoorzieningen en alle combinaties daarvan. eScience slaat daarbij de brug tussen twee werelden die autonoom hun eigen dynamiek hebben: die van de ICT, informatica, computer science, de technologiche ontwikkelingen daarin en de infrastructuren die daarmee ontstaan aan de ene kant en de wetenschappelijke, grote maatschappelijke of technische researchuitdagingen en vraagstellingen anderzijds. De expertise die in dat tussengebied ontstaat, dicht bij de onderzoekers, wordt ook aangeduid als eScience. Het vereist de deskundigheid op een toepassingsgebied én op dat brede domein van ICT en e-infrastructuur om onderzoekers adequaat te kunnen helpen om de beschikbare tools doeltreffend en efficiënt te kunnen inzetten.
Oorsprong
De term eScience is afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk, waar het begrip in 1999 werd geïntroduceerd door John Taylor, in 1999 de Director General of the United Kingdom's Office of Science and Technology. Hij noemde het in relatie tot een groot financieringsinitiatief en in nauwe samenhang met de opkomst van grids, een technologische ontwikkeling waarbij op vrijwillige basis computers worden gedeeld met gemeenschapsgenoten. Deze grids maakten het gebruik van computerresources mogelijk over allerlei technische grenzen, instituutbarrières, en landsgrenzen heen. De samenwerkingen die hiermee mogelijk werden tussen onderzoeksgroepen om probleemgericht te werken vanuit verschillende invalshoeken legde vervolgens de basis voor de latere ontwikkeling richting eScience zoals we dan nu kennen.
In Nederland vallen de specialismen Computational Science en Data Research onder de paraplu van het begrip eScience, maar dit is niet per se overal het geval. De kleur die aan eScience internationaal gegeven wordt kan nogal verschillen.
Nederland
In Nederland hebben NWO en SURF het voortouw genomen tot de oprichting van een nationaal eScience-centrum genaamd The Netherlands eScience Center (NLeSC), sinds 2011 gevestigd in het Amsterdam Science Park en sinds medio 2012 als zelfstandige stichting. In de loop van de afgelopen jaren, sinds 2012, zijn er bij de instellingen afdelingen, organisatiestructuren en aparte entiteiten ontstaan die lokale initiatieven op het gebied van eScience en data research bundelen, en zo dit nieuwe domein profileren. Sinds oktober 2013 hebben deze instituten zich op initiatief van NLeSC weer gebundeld in een platform, ePLAN. Dit staat voor Platform van eScience/data Research organisaties in Nederland. Nederland is, met het verenigd koninkrijk en de Scandinavische landen één van de vooroplopende vormgevers van de moderne eScience.
Europa
In Europa lopen de UK en Scandinavië met Nederland voorop in de ontwikkeling van eScience. In het verenigd koninkrijk betreft dat vooral het Oxford eResearch Centre en National eScience Centre Edinburgh. De Scandinavische landen delen het Nordic eScience Globalisation Initiative (NeGI). In de overige landen is de ontwikkeling richting escience nog pril, maar een vijftiental landen is inmiddels aangesloten bij PLAN-E, het Platform van Nationale eScience/Data Research Centers in Europe.