Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

De os en de ezel

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Bestand:Krippe2-MLK-Guetersloh.jpg
Kerststal met de os en de ezel

De os en de ezel zijn sinds de Middeleeuwen een vast bestanddeel van de beeldengroep van de Kerststal.

Bronnen

Het Lukasevangelie noemt wel een voederbak, of kribbe, waarin het kindje gelegd werd, maar geen dieren. Pas in het rond 600 ontstane Evangelie van pseudo-Mattheüs vinden we een verder aankleding van de geboorteverhalen uit Mattheüs en Lukas.[1] In hoofdstuk 14 staat:

Tertia autem die nativitatis Domini egressa est Maria de spelunca et ingressa est stabulum
et posuit puerum in praesepio, et bos et asinus adoraverunt eum.
Tunc adimpletum est quod dictum est per Isaiam prophetam dicentem:
«Cognovit bos possessorem suum et asinus praesepe domini sui.»
„Op de derde dag na de geboorte van de Heer verliet Maria de grot en ging naar een stal.
Ze legde het jongetje in een kribbe en een os en een ezel aanbaden hem.
Zo ging in vervulling wat door de profeet Jesaja is gezegd:
'Een os kent z'n bezitter en een ezel de kribbe van zijn meester'“

Als vast onderdeel van de Legenda aurea heeft dit verhaal een grote invloed uitgeoefend op iconografie.

Toch zijn de os en de ezel al langer aanwezig in de voorstellingen van het geboorteverhaal. Al vanaf de 4e eeuw treffen we ze aan. Ze gaan ook daar direct terug op de typologisch uitleg van de tekst uit Jesaja (hoofdstuk 1,3) en getuigen van de exegese-stijl van de kerkvaders

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

Voetnoten

rel=nofollow

Bronnen

  • (de) Heinrich en Margarete Schmidt, Die vergessene Bildsprache Christlicher Kunst., München: Beck
rel=nofollow