Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
De kikker langzaam opwarmen
- „Volgens experimenten neemt een kikker, die zich in water bevindt, dat langzaam aan de kook wordt gebracht, het gevaar niet waar en springt niet uit het water, maar laat zich doodkoken.”
Dit verhaal wordt vaak gebruikt als een metafoor voor het onvermogen of de onwil van mensen om te reageren op, of zich bewust zijn van, bedreigingen die geleidelijk ontstaan.
Naar welke experimenten verwijst deze metafoor? Klopt het verhaal wel?
Wetenschappelijk onderzoek
Volgens hedendaagse biologen is de veronderstelling onjuist. "Thermoregulatie door het veranderen van locatie is een fundamenteel noodzakelijke overlevingsstrategie voor kikkers en andere ectothermen."
Er zijn verschillende experimenten gedaan op de reactie van kikkers in langzaam opwarmend water.
De bekendste vonden plaats in de 19e eeuw. In 1869, op zoek naar de locatie van de ziel, heeft de Duitse fysioloog Friedrich Goltz aangetoond dat een kikker waarvan de hersenen verwijderd zijn in langzaam opwarmend water zal blijven, maar een intacte kikker probeert uit het water te ontsnappen zodra het boven de 25 graden Celsius komt.
Andere 19e eeuwse experimenten werden gedaan om aan te tonen dat de kikkers niet proberen om aan geleidelijk opwarmend water te ontsnappen. Uit een experiment van 1872 door Heinzmann zou blijken dat een normale kikker niet zou proberen te ontsnappen als het water langzaam genoeg werd verwarmd, wat werd bevestigd in 1875 door Fratscher.
Bij Goltz was de temperatuur van het water in ongeveer tien minuten verhoogd van 17,5 °C tot 56 °C of 3,8 °C per minuut, terwijl Heinzmann de kikkers in de loop van 90 minuten verhit van ongeveer 21 °C tot 37,5 °C, met een snelheid van minder dan 0,2 °C per minuut. William Thompson Sedgwick schrijft: "in één experiment werd de temperatuur verhoogd met 0,002 °C per seconde en de kikker werd na 2½ uur dood gevonden" zonder te vermelden wat de watertemperatuur bij aanvang en einde waren.
Moderne wetenschappelijke bronnen melden dat het vermeende fenomeen onecht is. In 1995 zei Professor Douglas Melton van de faculteit Biologie van de Harvard-universiteit: "Als je een kikker in kokend water gooit sterft deze direct, hij zal echt niet springen. Als je hem in opwarmend water zet, zal hij springen voordat het te heet wordt." Dr. George R. Zug, curator van reptielen en amfibieën in het National Museum of Natural History, verwierp de suggestie ook: "Als een kikker ontsnappingsmogelijkheiden had, zou hij er zeker gebruik van maken."
In 2002 zei dr. Victor H. Hutchison, emeritus hoogleraar zoölogie aan de Universiteit van Oklahoma, bezig met een onderzoek naar thermische relaties van amfibieën: "Die legende is geheel onjuist!" Hij beschrijft hoe het kritische thermische maximum van vele kikkersoorten is bepaald door hedendaagse onderzoeksexperimenten: wanneer het water wordt verwarmd met 1 tot 2 ° C per minuut, probeert de kikker actief te ontsnappen.
Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)