Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Carl Friedrich Keil
Carl Friedrich Keil (feitelijk: Johann Friedrich Karl Keil; Lauterbach bij Oelsnitz, 26 februari 1807 – Rödlitz bij Lichtenstein, 5 mei 1888) was een van de belangrijkste Duitse lutherse theologen in de 19e eeuw, met de nadruk op de exegese van het Oude Testament.
Leven
Keil kwam uit een arm gezin van ambachtslieden. In 1821 emigreerde hij naar Sint-Petersburg, waar hij van zijn oom timmerwerk wou leren. Door zijn zwakke constitutie, zorgde zijn oom ervoor dat hij naar de Duitse Petri-school kon gaan. Omdat hij zo goede schoolresultaten behaalde, kreeg hij een studiebeurs voor een theologiecursus, eerst in het Estlandse Dorpat en daarna in Berlijn, waar hij leerling werd van Ernst Wilhelm Hengstenberg.
In 1833 begon Keil zijn werk aan de theologische faculteit van Dorpat, waar hij op 31-jarige leeftijd geassocieerd hoogleraar werd en zo’n 25 jaar les gaf in oud- en nieuwtestamentische exegese en oriëntaalse talen. Na zijn emeritaat verhuisde hij in 1859 naar Leipzig, waar hij schreef aan zijn Biblischer Commentar über das Alte Testament, die hij samen met Franz Delitzsch publiceerde. Deze bijbelcommentaar werd ook vertaald in het Engels en werd meer dan 100 jaar lang herdrukt in Noord-Amerika.
Keil was een diepgelovige theoloog met een diepe historische en taalkundige kennis die een tegengewicht vormde tegen de bijbelkritische theorieën die zich in die tijd verspreidden.
Werken
- Apologetischer Versuch über die Bücher der Chronik und über die Integrität des Buches Esra, Berlin, 1833
- Ueber die Hiram-Salomonische Schiffahrt nach Ophir und Tarsis. Eine biblisch-archäologische Untersuchung, Schünmann, Dorpat, 1834
- Apologia mosaiceae traditionis de mundi hominumque originibus exponentis: Commentatio prima, Dorpat, 1839
- Der Tempel Salomo's.Eine archäologische Untersuchung, Dorpat, 1839
- Commentar über die Bücher der Könige, Moskau, 1846
- Commentar über das Buch Josua, Heyder, Erlangen, 1847
- Lehrbuch der historisch-kritischen Einleitung in die kanonischen Schriften des Alten Testamentes, Heyder & Zimmer, Frankfurt a. M., 1853
- Handbuch der biblischen Archäologie, Frankfurt a. M., 1858–1859
- Biblischer Commentar über das Alte Testament, Dörffling & Franke, Leipzig: (in de volgende lijst staan enkel de delen die Keil schreef)
- Teil 1: Biblischer Commentar über die Bücher Mose’s
- Band 1: Genesis und Exodus
- Band 2: Leviticus, Numeri und Deuteronomium
- Teil 2: Die prophetischen Geschichtsbücher des Alten Testaments
- Band 1: Josua, Richter und Ruth
- Band 2: Die Bücher Samuels
- Band 3: Die Bücher der Könige
- Teil 3: Die prophetischen Bücher:
- Band 2: Biblischer Commentar über den Propheten Jeremia und die Kagelieder
- Band 3: Biblischer Commentar über den Propheten Ezechiel
- Band 4: Biblischer Commentar über die zwölf kleinen Propheten
- Band 5: Biblischer Commentar über den Propheten Daniel
- Teil 5: Die nachexilischen Geschichtsbücher: Chronik, Esra, Nehemia und Esther, 1870
- Supplement: Commentar über die Bücher der Makkabäer, 1875
- Teil 1: Biblischer Commentar über die Bücher Mose’s
- Commentar über das Evangelium des Matthäus, Leipzig, 1877
- Commentar über die Evangelien Markus und Lukas, Leipzig, 1879
- Commentar über das Evangelium des Johannes, Leipzig, 1881
- Commentar über die Briefe des Petrus und Judas, Dörffling und Franke, Leipzig, 1883
- Commentar über den Brief an die Hebräer, Dörffling und Franke, Leipzig, 1885
Literatuur
- (de) Erich Beyreuther: Keil, Karl, lutherischer (In: Neue Deutsche Biographie (NDB)) Duncker & Humblot, te Berlijn 1977, deel 11, p. 422. (Online).
- Peter Siemens: Carl Friedrich Keil (1807-1888). Leben und Werk. Brunnen Verlag, Gießen, 1994
Weblinks
- Johann Karl Friedrich Keil Eintrag in: Baltisches Biographisches Lexikon digital
- Keil und Delitzsch: Biblischer Kommentar über das Alte Testament in Dr. B. A. Zuiddam’s Tasmanischen Studierzimmer.