Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Zandbank
Een zandbank is een ophoping van zand op de bodem van een zee of meer. De zandophoping blijft meestal onder het wateroppervlak en is daarom bijzonder gevaarlijk voor de scheepvaart.
en grijze zeehonden (Halichoerus grypus)
op een zandplaat.
Een zandbank kan ontstaan door het storten van zand in zee (bijvoorbeeld van uitgebaggerde havengeulen) maar ontstaat meestal door natuurlijke stromingen. Als een zandbank ontstaat door de branding, wordt het een brandingsrug genoemd. Een brandingsrug kan zich zowel aan zeezijde als aan landzijde van de branding bevinden. Wanneer een brandingsrug zover aangroeid dat deze soms niet meer door de zee wordt overstroomd, wordt gesproken van een strandwal. De branding kan bodemdelen van de zeebodem loswoelen, die vervolgens weer worden afgezet op brandingsruggen aan weerszijde daarvan. Het gebied waaruit het bodemmateriaal is onttrokken, wordt een brandingstrog genoemd.[1] De Thorntonbank is een voorbeeld van een zandbank voor de Belgisch/Nederlandse kust.
Kustverdediging
Vaak liggen er evenwijdig aan de kust meerdere zandbanken voor de kust in zee. Deze zorgen voor een natuurlijke kustverdediging. De ruimten tussen deze evenwijdige zandbanken worden zwinnen genoemd. De golven breken op de zandbank, waardoor er witte schuimkoppen ontstaan. Tussen de zandbanken liggen muien, diepere openingen tussen de zandbanken, waar het terugstromende water loopt. Deze zijn vanaf het strand te herkennen omdat de witte schuimkoppen van de golven daar niet meer bestaan.
Eilanden
Ook de term zandplaat wordt gebruikt, met name in de Waddenzee.
Als de platen droogliggen kan er zich zand afzetten, waardoor ze steeds hoger worden. Sommige platen kunnen zo groeien dat ze alleen nog bij springvloed onder komen te staan of bij extreem hoogwater. Zo kunnen ze uitgroeien tot kleine eilanden. Voorbeelden daarvan zijn: Boschplaat, Rottumerplaat en Kachelotplate.
Zie ook
- º "Brandingsrug" en "Brandingstrog", Grote Winkler Prins 7e editie, dl. 4 (1973), p. 471