Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Basculebrug
(Van Harinxmakanaal, Friesland).
Een basculebrug is een beweegbare brug. Bij een basculebrug gaat het brugdek open en dicht, door te roteren om de horizontale y-as, die haaks op het wegdek van de brug staat. Aan de ene kant van het draaipunt zit het brugdek, aan de andere kant van het draaipunt zit het contragewicht.
Vroeger gebruikte men een bascule om te wegen. De werking van een basculebrug is precies hetzelfde als bij de bascule, vandaar de naam. Aan de ene kant van het draaipunt hangt het brugdek, en aan de andere kant hangt het contragewicht. Dit contragewicht is meestal onzichtbaar weggewerkt onder de weg, in de basculekelder. Een ballastkist, vaak gevuld met beton en schroot, vormt het contragewicht. Doordat brugdek en contragewicht met elkaar in evenwicht zijn kost het minder energie om de brug te openen en te sluiten (net zoals bij een schuifraam met contragewichten).
De basculebrug is de opvolger van de ophaalbrug. Het belangrijkste verschil tussen deze twee bruggen is dat de basculebrug één draaipunt heeft en de ophaalbrug twee draaipunten heeft. Bij de ophaalburg is aan het ene draaipunt het brugdek verbonden en aan het andere draaipunt het contragewicht. Bij de basculebrug zijn contragewicht en brugdek aan hetzelfde draaipunt verbonden.
Hoge beweegbare bruggen worden vaak uitgevoerd als basculebrug, omdat de basculekelder in dat geval bovengronds gebouwd kan worden. Het basculegedeelte van de Erasmusbrug in Rotterdam is het grootste en zwaarste van West-Europa. Doordat de Erasmusbrug niet loodrecht op de rijrichting scharniert staat de geopende brug scheef.
Het contragewicht hoeft echter niet altijd in een kelder weggewerkt te worden maar kan ook boven de weg hangen. Hierdoor heeft de brug meer het aanzien van een ophaalbrug, maar werkt volgens het principe van een basculebrug. De Noordkasteelbruggen in de haven van Antwerpen zijn van dit type.
Klapbrug
Klapbrug is een basculebrug zonder tegengewicht. Voordeel is dat dergelijke brug minder plaats inneemt, maar het grote nadeel is dat er veel meer energie nodig is om de klapbrug te openen, in tegenstelling tot volwaardige basculebrug. Daarom worden klapbruggen alleen bij kleine overspanningen gebruikt.
In de provincie Groningen is klapbrug van oudsher de benaming voor een ophaalbrug in het algemeen.
Zie ook
Bronnen
Henk de Jonge en Nico Muyen. 2000 jaar Beweegbare Bruggen. Uitgeverij Elmar B.V., Rijkswijk MXMV. ISBN 90 389 0286 7
| Beweegbare bruggen | |
|---|---|
Vrije mediabestanden over Bascule bridges op Wikimedia Commons
Vrije mediabestanden over Basculebrug op Wikimedia Commons