Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Afreageren van agressie
Afreageren van agressie betekent dat mensen pogingen doen om hun kwaadheid kwijt te raken door die, op het moment dat de woede nog aanwezig is, te richten op iets anders dan de uitlokkende factor. Het prototype van het afreageren is het slaan op een bokszak als men boos is. Uit bijna alle onderzoek blijkt dat het afreageren van agressie niet werkt en vaak zelfs agressie versterkend kan werken. Het zogenaamde catharsiseffect werkt niet. Afreageren van agressie blijkt een hardnekkige mythe[1][2].
Populariteit van de mythe en achterliggende visie
Zeer veel mensen zijn ervan overtuigd dat het afreageren van agressie werkt[3]. Zowel in dagelijkse contacten, als in de media, hulpverlening, scholen en gevangenissen is het een wijdverbreide opvatting: als je boos bent, moet je eens hard kunnen roepen of ergens goed op kunnen slaan, zodat je het kwijt bent[4]. De opvatting die hier achter schuilt is in veel gevallen het beeld van de stoommachine: die kan in bepaalde situaties te sterk onder druk komen te staan. Dan moet je er druk aflaten of anders ontploft de machine. Onderzoek toont aan dat dit beeld niet blijkt te kloppen.[2][5]
Vormen van afreageren en onderzoeksbevindingen
Fysiek afreageren van agressie kan men enigszins arbitrair opsplitsen in agressieve vormen (ergens tegen slaan, stampen, boksen, gevechtssporten ...) en niet-agressieve vormen (andere sporten en bewegingsactiviteiten).
Agressief fysiek afreageren
Reeds in 1977 kwamen onderzoekers in een overzichtsstudie tot de conclusie dat het fysiek afreageren van agressie niet werkt en eerder tot agressieversterking leidt dan tot ontlading[6]. Ook nadien werd dat in meerdere overzichten bevestigd[7][5]. Er gebeurde zeer gericht onderzoek naar de effecten van het boksen op een bokszak op agressie. In plaats van minder agressief te worden, bleken mensen nadien sneller opnieuw agressief te reageren[8][9]. Hiervoor kunnen verschillende verklaringen gegeven worden. Onder meer het belang van sensorische bekrachtiging werd onderzocht[10].
Niet-agressief fysiek afreageren
Men kan zich trachten af te reageren door niet-agressieve sporten te gaan doen. Doch ook intensief gaan fietsen of aerobic-stepoefeningen doen om zich af te reageren, blijkt niet ontladend te werken. Mensen gaan ook dan achteraf weer agressiever reageren[11][12]. Onder meer overdracht van opwinding ('excitation transfer') werd hierbij als verklaring aangehaald.[13]
Mythe
Keer op keer toont onderzoek aan dat afreageren van agressie niet werkt. Desondanks blijft de mythe populair. Mensen streven naar emotieregulatie en een heel aantal mensen (vooral mannen) gelooft dat afreageren werkt. Wie het niet gelooft, zal het veel minder proberen[14]. Men zou dan kunnen denken dat het misschien werkt voor mensen die erin geloven (een soort placebo-effect of self-fulfilling prophecy, doch het omgekeerde blijkt waar: hoe meer men gelooft in de ontladende effecten van het afreageren, hoe agressiever men achteraf gaat reageren.
Er bestaan alternatieven om met agressie om te gaan die niets met afreageren te maken hebben.[15].
Bronnen, noten en/of referenties
|
