Abdulmelik Firat

Abdulmelik Firat (1934 - 28 september 2009) was een Koerdisch politicus uit Turkije.

Firat was een kleinzoon van sjeik Said, de leider van de opstand tegen de jonge Turkse regering van Mustafa Kemal Atatürk in 1925. Zijn vader, sjeik Şahabettin, was de neef van sjeik Said en zijn moeder, Ayşan Hanım, was de dochter van sjeik Said. Na het neerslaan van de opstand, werd de familie van Firat gedeporteerd naar het westen van Turkije. Na het opheffen van de uitzonderingstoestand in 1929 kon de familie terugkeren naar hun thuisland, maar hun bezittingen werden onteigend. In 1935 werd de familie opnieuw gedeporteerd. Met de invoering van een meerpartijensysteem en de aanpassing van de nederzettingenwetgeving iskan kanunu) in 1947 kon de familie terugkeren.

In 1957 werd hij verkozen tot volksvertegenwoordiger van de Democratische Partij in de provincie Erzurum. Hiervoor werd zijn leeftijd zeven jaar opgetrokken, zodat hij verkozen kon worden. Bij de militaire putsch van 1960 was hij de jongste van de 500 aangeklaagden in het proces Yassıadader. Hij werd veroordeeld tot een gevangenisstraf en bracht anderhalf jaar door in de gevangenis van Kayseri.

In 1991 werd hij volksvertegenwoordiger van de Partij van de Rechte Weg voor Erzurum, maar nam ontslag uit protest tegen de Koerdenpolitiek. Later stichtte hij de HAK-PAR ("Partij voor Recht en Vrijheid"), die de autonomie van de Koerden in Turkije verdedigt. Jarenlang was hij voorzitter van de partij. Firat sprak naast Koerdisch en Turks ook Arabisch, Perzisch, Engels en Frans. Hij overleed in september 2009 aan multipel myeloom.

Literatuur

• Ferzende Kaya: Mezopotamya Sürgünü - Abdülmelik Fırat'ın Yaşamöyküsü (Biografie), Alfa Verlag, Istanbul 2005, ISBN 9-752-97603-4