Firewall

De situatie van een firewall
tussen LAN- en WAN-verbindingen.

Een firewall (letterlijk vertaald een brandmuur maar ook wel vertaald als vuurmuur) heeft in een computernetwerk en/of op een computer het doel te voorkomen dat ongewenst verkeer van de ene netwerkzone terecht komt in een andere, teneinde de veiligheid in de laatstgenoemde te verhogen. Het beschermde netwerk is vaak een intranet of intern netwerk, en dit wordt beschermd tegen het internet. Het ongewenste verkeer bestaat bijvoorbeeld uit aanvallen van hackers en crackers (krakers), computervirussen, spyware, spam en denial of service attacks.

Types

Hoewel er geen eenduidige categorisering bestaat, kunnen firewalls worden ingedeeld op basis van de volgende criteria:

• of het verkeer wordt gescreend in de netwerklaag (packet filtering firewall), of in de applicatielaag (application layer firewall)
• of de firewall de status van een connectie bewaart (stateful firewall), of niet (stateless firewall).
• of de firewall één computer moet beveiligen tegen een persoon (personal firewall), of een netwerk (network firewall)

Packet filtering firewall

Een packet filtering firewall grijpt in op de netwerklaag van de TCP/IP protocol stack. Aan de hand van een aantal regels bepaalt de firewall of een IP-pakket wordt doorgelaten of tegengehouden. De aspecten van een pakket die hierbij in beschouwing worden genomen zijn bijvoorbeeld de poort waarvoor het pakket bedoeld is (destination port) of het IP adres waar het pakket vandaan komt. Deze regels worden opgesteld door de beheerder of de producent van de firewall.

Een packet filtering firewall houdt enkel rekening met de ip-header van het data pakket. Dit type firewall werkt eenvoudig en snel,maar biedt een minder goede bescherming tegen virussen, spam e.d..

Gebruikers merken maar weinig van hun aanwezigheid.

Een packet filtering firewall kan bijvoorbeeld al het verkeer naar de telnetpoort verbieden. De firewall verbiedt echter niet dat het protocol van telnet op een andere poort gebruikt wordt.

Application layer firewall

Een application layer firewall grijpt in op de applicatielaag van de TCP/IP protocol stack. Voor elk ondersteund protocol bepaalt een stukje software of pakketjes worden tegengehouden of doorgelaten. Dit stukje software kan uit veel meer bestaan dan een aantal simpele regels.

Een application layer firewall kan beter dan een packet filtering firewall beschermen tegen virussen e.d., maar is complexer, omdat elk protocol apart moet worden behandeld. Bovendien kost het bepalen of een pakketje door mag of niet meer resources.

Een voorbeeld van een application layer firewall is een mailserver die op de SMTP-poort luistert, en alle spam filtert.

Application layer firewalls worden meestal geïmplementeerd met behulp van proxy's.

Stateless firewall

Een stateless firewall behandelt elk pakketje op zichzelf, de firewall slaat tussentijds geen informatie op van de connecties die over de firewall lopen. Aangezien dit vrij grote beperkingen met zich meebrengt, zijn de meeste firewalls tegenwoordig stateful.

Stateful firewall

Een stateful firewall houdt wel tussentijdse informatie bij van connecties die over de firewall lopen. Hierdoor is de firewall beter in staat onderscheid te maken tussen pakketjes die wel toegestaan en niet toegestaan mogen worden.

Een voorbeeld: het FTP-protocol is zo opgezet dat soms verbindingen op willekeurige poorten nodig zijn. Als een stateless firewall FTP moet toestaan, dan zal daartoe verkeer op alle poorten moeten worden toegestaan. Een stateful firewall kan volstaan met het tijdelijk openen van de poort waarover de FTP sessie plaatsvindt.

Tegenwoordige packet filtering firewalls zijn stateful.

Firewall Distributie

Speciale variant van een linux distributie met specifieke paketten om er een firewall van te maken. Meestal beheerd via een specifieke web interface. Veel gebruikt om van een oude computer met meerdere netwerkkaarten op eenvoudige wijze een firewall te maken.

Personal firewall

Een personal firewall is een firewall die enkel de computer beschermt waarop deze geïnstalleerd is. De personal firewall kan gebruik maken van verschillende technieken om regels op te bouwen, maar een geavenceerde personal firewall beschikt over een extra mogelijkheid : Men kan regels definiëren op basis van processen.

Zo is het mogelijk een regel te maken dat enkel het programma E-MAILPROGRAMMA.EXE toegang geeft om via poort 25 een e-mail te versturen. Zulke regels kunnen voorkomen dat bijvoorbeeld spyware programma's ongewenst mails versturen vanuit de betreffende computer.

Network firewall

Een network firewall bestaat uit een aparte computer die twee of meer netwerken scheidt. Soms is er nog sprake van een 'niemandsland' (DMZ), waarin zich computers bevinden die bereikbaar moeten zijn vanuit het internet of een ander netwerk. Zulke computers hebben dan meestal specifieke regels nodig. Webservers zullen bijvoorbeeld vaak in een DMZ aangetroffen worden.

In grote netwerken en organisaties is het beheer van een firewall een complete dagtaak voor specialisten.

Managed firewall

Een managed firewall (een beheerde firewall) wordt steeds vaker toegepast in bedrijven die niet zelf genoeg kennis hebben van beveiliging van netwerken. Een managed firewall is een service die bestaat uit het fysiek installeren van een firewall in een netwerk met daarnaast het geheel aan onderhoud en configuratie van de firewall volledig op afstand door een bedrijf dat daarin gespecialiseerd is.

Zie ook

• Intrusion detection system

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Firewall op Wikimedia Commons.