Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Het Vaderland

Uit Wikisage
Versie door Frusti (overleg | bijdragen) op 13 feb 2010 om 13:35 (Bron: http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Het_Vaderland&oldid=19145635)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Het Vaderland is een Nederlandse krant die werd uitgegeven van 1869 tot en met 1982 in Den Haag en aldaar gevestigd was aan de Parkstraat 25.

Beginperiode

De oprichters van dit dagblad waren de uitgevers Albertus Willem Sijthoff (na 1883 betrokken bij de concurrerende Haagsche Courant), Dirk Antonie Thieme en Martinus Nijhoff (grootvader van de dichter Martinus Nijhoff). In de uitgeverijwereld werden zij 'het driemanschap' genoemd. Het Vaderland werd onder leiding van Hendrik Goeman Borgesius, hoofdredacteur van 1871 tot 1877, al snel een toonaangevende krant van progressief-liberale signatuur, spreekbuis van de Liberale Unie, waarin ook veel aandacht werd gegeven aan kunst en cultuur. De schrijver P.A.Daum zette er, voor zijn vertrek naar Nederlands-Indië, zijn eerste schreden op het journalistieke pad. In 1887 verscheen als feuilleton Eline Vere, de eerste "Haagse" roman van Louis Couperus, die ook nadien vele bijdragen heeft geleverd.

Interbellum

De bekende letterkundige G.H. 's-Gravesande en architectuurmedewerker Jan Wils leverden vaste bijdragen aan Het Vaderland. In de jaren dertig begonnen Simon Carmiggelt en Alfred van Sprang hier hun journalistieke carrière. Na het overlijden van Henri Borel in 1933 werd Menno ter Braak literair redacteur. Zijn wekelijkse Kronieken groeiden uit tot veel meer dan recensies. Het werden essays waarin de behandelde werken in een brede literaire en maatschappelijke context werden geplaatst, zodat Het Vaderland richtinggevend werd voor de literaire kritiek van die tijd.

Oorlogsjaren

Ter Braak en Max Nord, die hij als redacteur had aangetrokken, waren fel gekant tegen het nationaalsocialisme, maar van de krant waarin zij schreven kan dat niet worden gezegd. De nogal lauwe houding van voor de Tweede Wereldoorlog werd na mei 1940 zelfs uitgesproken pro-Duits, o.a. door de stukken van redacteur Elisa Willem Kuyper, zodat de hoofdredactie bij de zuivering na de bevrijding een publicatieverbod van anderhalf jaar kreeg opgelegd. De titel Het Vaderland mocht tot 1951 niet worden gevoerd. In die jaren werd de naam De Nieuwe Courant gebruikt, ontleend aan een liberale krant die in 1936 door Het Vaderland was overgenomen.

Na de oorlog

Na deze moeilijke periode wist Het Vaderland in de jaren vijftig zijn positie als liberaal dagblad voor Den Haag te heroveren. Op het gebied van kunst en cultuur waren het vooral Eduard Elias, Pierre H. Dubois, muziekredacteur Jaap Geraedts en aanvankelijk ook K.L. Poll (later naar het Algemeen Handelsblad overgestapt), die de krant een nieuw gezicht gaven. Andere medewerkers in de laatste jaren van Het Vaderland waren Tomas Ross en Pieter de Vink. Zo landelijk toonaangevend als in de jaren van Ter Braak werd Het Vaderland echter niet meer. Gaandeweg was er steeds minder plaats voor deze deftige, liberaal-conservatief geworden, typisch Haagse krant. Het abonnee-aantal liep zodanig terug dat besloten moest worden tot opheffing. Op 14 augustus 1982 verscheen Het Vaderland, dat toen al niet meer was dan een Haagse editie van het Algemeen Dagblad, voor het laatst.

Externe link