Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Gabriël Prinsenberg
| Gabriël Prinsenberg | ||
| Geboren | 2 augustus 1932, Gouda | |
| Bekend van | Biografisch leren en werken, het leven in kaart brengen | |
| Beroep | Docent, trainer, counselor. auteur | |
Gabriël Joseph Antonius Prinsenberg (1932) pionier van de biografische hulpverlening - is een Nederlandse sociaal agoog, biografisch counselor en auteur. Hij ontwikkelde een ondersteunende werkwijze voor de psychosociale zorg en hulpverlening, biografisch werken als methode voor sociaal therapeutische beroepen.
Levensloop
In Gouda geboren en getogen begon Prinsenberg zijn leven met een moeizame jeugd. Hij moest als kind drie jaar kuren en maakte de Tweede Wereldoorlog mee met de hongerwinter. Na de oorlog kon hij naar Zwitserland, dat door het Rode Kruis voor longpatiëntjes[1] werd mogelijk gemaakt. Via een intensieve, eerst een autodidactische en later ook een brede professionele scholing werd Prinsenberg, via sociaalpedagogisch hulpverlener, maatschappelijk werker en groepspsychotherapeut, HBO- methodiekdocent, biografisch hulpverlener, workshopleider en auteur.
Maatschappelijke activiteiten
Nadat hij een tiental jaren had gewerkt in de kinderbescherming, werkte hij als maatschappelijk werker voor gezinnen met meervoudige en complexe problemen en een periode in de de reclassering. Hier schoolde hij zich in social casework en groepspsychotherapie Hij was vele jaren verbonden als methodiekdocent aan Hogeschool de Horst te Driebergen (1970-1994) en ook als docent, supervisor en trainer aan de Voortgezette Opleiding voor Sociale Beroepen in Amsterdam. Hij had een groot aantal jaren aan huis ook een eigen praktijk als biografisch counselor.
Pionier van biografische hulpverlening
Prinsenberg kan gezien worden als een pionier van de biografische hulpverlening. Hij leverde een bijdrage aan de ontwikkeling van deze benadering door zijn internationale seminars en publicaties.[2][3] Hij ontwikkelde een methodiek waarbij de cliënt werd aangemoedigd om het eigen levensverhaal te vertellen en stelde daarbij vragen om het verhaal te structureren en de belangrijkste momenten vast te stellen die tot stagnaties hebben geleid. Door zijn trainingen werd zijn werkwijze toegepast in verschillende velden, waaronder het onderwijs en de gezondheidszorg. Zijn bijdrage heeft ervoor gezorgd dat deze methodiek zich heeft ontwikkeld tot een betekenisvolle therapie en wordt onder meer toegepast door psychosociale hulpverleners en kunstzinnige – en psychotherapeuten in de GGZ[4], zowel in Nederland als daar buiten.
Biografisch leren en werken
Biografisch leren en werken is een werkwijze die tijdens de laatste decennia in allerlei varianten voor even zovele doelstellingen is ingeburgerd.[bron?] We komen deze methode onder diverse namen tegen zoals biografische hulpverlening,[5] biografische consultatie,[6] biografiecounseling, biografiek[7], levensloopkunde[8] en binnen het grote aanbod van coaching onder de namen personal- en lifecoaching, en vooral biografisch coachen. De werkgebieden waarbinnen deze methodiek steeds meer wordt toegepast zijn de agogische en therapeutische beroepen, het onderwijs en het vormingswerk. Er is zelfs een beroepsorganisatie nvoor biografie werk.[9]
Binnen het domein personeel en organisatie zijn de thema’s levensloop en loopbaan, in het kader van loopbaanbegeleiding, carrièreplanning, maar ook bij outplacementen re-integratie, belangrijke onderwerpen. Door een toenemende belangstelling voor leeftijdsbewust personeelsbeleid verdiepen werkers in deze sector zich in kennis en vaardigheden rond levensloopthema’s[10]. De geestelijke verzorging kent al een lange tradities in het omgaan met het levensverhaal en de persoonlijke interpretatie daarvan, vooral bij lief en leed. Voor pastores en geestelijk werkers heeft het levensverhaal als thema een hoge prioriteit.[1]
Deze methodiek is ontwikkeld voor professionals die in hun praktijk te maken krijgen met levensvragen en levensloopthema’s en eveneens voor studenten in het hoger onderwijs van agogische beroepen, die zich daarvoor voorbereiden onder meer door trainingen en vakliteratuur.
Naast een algemene oriëntatie op het levensverhaal[11] [12]en de basisbegrippen met betrekking tot de biografie van de mens, is deze werkwijze gericht op het vergroten van vaardigheden in het werken met biografische thema’s en worden praktische oefeningen aangeboden.
Biografische hulpverlening
Biografische hulpverlening is een agogische werkwijze waarbij het levensverhaal van de cliënt met een specifieke hulpvraag centraal staat. De focus ligt op het verkennen van lief en leed dat het leven richting heeft gegeven en op welke wijze iemand daarmee is omgegaan. Het is een methodiek, die gebruik maakt van het narratieve interview, met gestructureerde verhalen over persoonlijke gebeurtenissen waarin vooral betekenisvolle ervaringen, belemmeringen en stagnaties worden besproken en daardoor begrip ontstaat wat deze voor de cliënt betekenen. Biografische hulpverlening helpt de cliënt tevens te begrijpen hoe bepaalde belevenissen uit het verleden nog steeds invloed hebben op het huidige leven en hoe deze kunnen worden verwerkt. Door de mogelijkheden van de cliënt te onderzoeken wordt inzicht en zelfsturing bevorderd ten gunste voor een meer gewenste eigen levenswijze.
Biografische hulpverlening versus psychotherapie
Biografische hulpverlening en psychotherapie zijn twee verschillende benaderingen om mensen te helpen bij persoonlijke groei en ontwikkeling. Hoewel er bij beide benaderingen overlappingen zijn en enige gelijkenissen vertonen, zijn er ook belangrijke verschillen.
Biografische hulpverlening is een aanpak waarbij het accent vooral ligt op het onderzoeken van iemands levensverhaal, hoe belangrijke belevenissen het huidig functioneren hebben beïnvloed en welke mogelijkheden er zijn de ervaren stagnaties te overwinnen.
Psychotherapie, daarentegen, is een bredere term die verschillende benaderingen omvat om mensen te helpen bij het aanpakken van emotionele of psychische problemen. Deze therapie kan verschillende vormen aannemen, waaronder cognitieve gedragstherapie, systeemtherapie (relatie - en gezinstherapie), narratieve therapie e.d. Het doel van ervan is om mensen te helpen bij het omgaan met mentale klachten, zoals depressie, angst, traumatische ervaringen en verslaving.
Het Biografisch leren en werken als methode is goed te integreren binnen de diverse doelstellingen van sociaalagogische en psychotherapeutische beroepen.
Prinsenberg en de ontwikkeling van de methodiek biografische hulpverlening
Sinds de jaren tachtig heeft Prinsenberg [2] zich ingezet het biografisch werken als een methode voor onderwijs, vormingswerk en hulpverlening te introduceren. Door zijn keuze van een creatieve aanpak – zoals autobiografisch vertellen en schrijven, beeldend werken, spel en drama - wordt de dynamiek van het levensverhaal beter zichtbaar. Prinsenberg introduceerde deze aanpak op de eerder genoemde Hogeschool de Horst, de Voortgezette Opleiding en tevens aan de Hochschule für Künste im Sozialen te Ottersberg bij Bremen (D). Bij opleidingen voor kunstzinnige therapie in Zeist en Antwerpen gaf hij veelvuldig gastlessen. Daarnaast heeft hij vanaf 1991 met beeldend kunstenaar en kunstzinnig therapeute Olga Bohnsack – in velerlei conferentieoorden als docent en trainer bij zorginstituten in Nederland, België, Frankrijk, Bulgarije en vooral in Duitsland[13] in diverse variaties biografieseminars gegeven. In samenwerking met de Duitse stichting ‘Umkreis e.V’. verzorgden zij een veertiental jaren meerjarige opleidingen in biografisch werken. Vanuit het door hen opgerichte ‘Instituut Labyrint voor Biografie en Kunst’ werden leerroutes ontwikkeld waarbinnen modulen werden aangeboden met betrekking tot coachen in levensloop, levensverhaal en loopbaan zowel voor groepen als individuele deelnemers.
Hij volgde begin jaren tachtig de specifieke bijeenkomsten voor biografiewerkers bij professor Bernard Lievegoed, was een van de initiatiefnemers van de opleiding voor psychosociale hulpverlening De Kleine Prins in Den Haag en een Tijdschrift voor deze doelgroep. Met enkele collega’s stichtte hij de Beroepsvereniging van psychosociale hulpverleners vanuit de antroposofie.[14] (BPHA)
Tijdens de eerste twee decennia van deze eeuw gaf hij biografiecursussen en lezingen als HOVO docent (hogere opleiding voor ouderen) bij de Universiteit van Utrecht en de Hogeschool van Utrecht – Amersfoort. Vanuit het Instituut Labyrint voor Biografie en Kunst werd een leerroute ontwikkeld waarbinnen modulen werden aangeboden met betrekking tot coachen in levensloop, levensverhaal en loopbaan zowel voor groepen als individuele deelnemers.
Auteur
Prinsberg publiceerde verschillende boeken en artikelen over deze thematiek. Hij was de eerste auteur met een basis in het beroep van hulpverlener die in1992 een methodiek boek schreef over biografische hulpverlening.De tocht door het Laybyrinth. Het boek en ook zijn latere boeken worden gebruikt op opledingen voor sociaal werk, de opleding Humanistiek en biografisch werken[3][15][4] [5] en andere cursussen.[6]
Jaren na verschijnen wordt er nog steeds naar verwezen.
Ina Brouwer schrijft een uitgebreide rescensie in het tijdschrift voor het Tijdschrift voor geestelijke verzorging..
BioGraphein
Sinds 2007 verzorgt hij het digitale magazine BioGraphein, een nieuws- en opiniebrief voor professionals voor wie de levensloop, het levensverhaal en de loopbaan belangrijke thema’s zijn in hun praktijk.
Inspiratiebronnen
Doordat zijn kinderen vanaf 1973 de Vrije School gingen bezoeken kwam hij in aanraking met de antroposofie, De geheel eigen visie vanuit deze levenswijze ten opzichte van de menselijke levensloop was een inspirerende aanvulling op zijn werkwijze. Andere belangrijke inspiratiebronnen: het gedachtegoed van Wilhelm Dilthey, Charlotte Bühler, Carl Gustav Jung, Viktor Frankl, Romano Guardini en de humanistische psychologie.
Werken
* Inspannen voor ontspanning. Werkboek voor hulpverlening bij spanningsproblemen. Uitgeverij Samsom, Alphen aan den Rijn/Brussel 1984.
* De tocht door het labyrint. Biografisch werken als methode voor sociale beroepen. Hogeschool de Horst, Driebergen 1992.
* Levensloop –Levensverhaal –Loopbaan, in: Handboek Personeelsbeleid in de school. Uitgeverij Samsom H.D. Tjeenk Willink Alphen aan den Rijn 1994.
* Meer kunst in het helpen. Over de voorwaarden voor kunstzinnig handelen en creativiteit – verbale en non-verbale technieken in de hulpverlening in: Handboek Maatschappelijk Werk. Uitgeverij Bohn Stafleu Van Loghum, Houten 1995.
* De tocht door het labyrint. Biografisch werken als begeleiding op de levensweg, geheel herziene en uitgebreide editie. Uitgeverij Servire Utrecht 1996.
* Der Weg durch das Labyrinth. Biographisches Arbeiten. Begleitung auf dem Lebensweg. Novalis Verlag Schaffhausen CH 1997.
* Eine andere Art der Familienberatung? in: Seelenpflege, Heilpädagogik und Sozialtherapie. Dornach CH 1998
* Die Kunst in den helfenden Berufen. Voraussetzungen für das hygienische und therapeutische Gespräch. Edition Umkreis Horstedt D 1999.
* Biografisch leren en werken, het leven in kaart brengen. Uitgeverij SWP Amsterdam 2005, vierde druk 2020. www.swpbook.com/2227
* Het vertellen van levensverhalen in: Counselling Magazine nr.4. 2010 Uitgeverij Kloosterhof Neer.
* In de middag van het leven. Over het belang van het levensverhaal voor de derde leeftijd. 2014. Uitgeverij SWP Amsterdam.
Auteursbijdrage in andere boeken
*Zin in leven. Persoonlijke verhalen over zingeving. Uitgave Trimbos -Instituut Utrecht 2003.
* De betekenis van levensverhalen. Theoretische beschouwingen en toepassingen in onderzoek en praktijk. Ernst Bohlmeijer, Lausanne Mies, Gerben Westerhof. Uitgeverij Bohn Stafleu Van Loghum, Houten 2007. Hoofdstuk ‘Verklaar dat een nader’. Het biografisch gesprek.
* De stille kracht van transcendentie. Wijsheid in beelden, verhalen en symbolen. Onder redactie van Ina Brouwer, Ine van Emmerik, Hans Alma, Margret van Paassen en Antoinette Scholten. Uitgeverij SWP Amsterdam 2007. Humanistics University Press. Hoofdstuk ‘Biografisch werken en creativiteit’.
Externe links
Referenties
- º (nl) 75 jaar bevrijding | Duizenden kinderen naar Zwitserland | NOS. nos.nl (1945-05-22) Geraadpleegd op 2023-06-26
- º Gabriël Prinsenberg - Uitgeverij SWP. www.swpbook.com Geraadpleegd op 2023-08-01
- º (de-DE) Verlag, Oratio. Der Weg durch das Labyrinth - Oratio Verlag. oratio-verlag.ch Geraadpleegd op 2023-08-01
- º Werken aan de eigen biografie - GGZ Digitaal. www.ggzdigitaal.nl Geraadpleegd op 2023-07-31
- º Wat is biografische gesprekstherapie | Biografische gesprekstherapie | Widar gezondheidscentrum Zeist. www.widar.nl Geraadpleegd op 2023-07-31
- º (nl) Werkvorm Biografisch Werken in Loopbaancoaching. Blankestijn & Partners Geraadpleegd op 2023-07-31
- º (nl) (2022-01-05)Biografiek. Wikipedia .
- º (nl) https://www.50pluswereld.nl/author/paul.+Levenskunst en biografisch werken. 50pluswereld | Maakt verstandige senioren slimmer (2018-04-25) Geraadpleegd op 2023-07-31
- º (nl) Biografisch Coachen - Beroepsorganisatie Biografiewerk. www.biografieberoep.nl Geraadpleegd op 2023-07-31
- º (en) A When Life Review Of, "What's Your Story?" by Herminia Ibarra and Kent Lineback - Crafting Your Résumé. When Life (2018-03-27) Geraadpleegd op 2023-07-31
- º (nl) Wat is biografiekunde?. fluisteralsjeblieft (2023-03-28) Geraadpleegd op 2023-07-31
- º (nl) https://www.50pluswereld.nl/author/paul.+Levenskunst en biografisch werken. 50pluswereld | Maakt verstandige senioren slimmer (2018-04-25) Geraadpleegd op 2023-07-31
- º (de-DE) Gabriel Prinsenberg. rolandwiese (2021-07-27) Geraadpleegd op 2023-07-31
- º (nl) BPHA - Antroposofische Psychosociale hulpverlening. BPHA Geraadpleegd op 2023-08-01
- º Literatuur over biografiek - Biografiek. biografiek.nl Geraadpleegd op 2023-08-01