Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Systeemoorlog (theorie)
De theorie over systeemoorlogen van de Nederlandse ex-marinier Ingo Piepers is een politiek-sociologische theorie waarin wordt gesteld dat rond 2020 een vijfde grote systeemcrisis- of oorlog zou beginnen.[1] Een systeemoorlog is volgens de definitie van Piepers een oorlog waarbij alle grootmachten actief betrokken zijn.[2] De term systeemoorlog verwijst naar het herscheppen van het internationale politiek-sociale systeem.[3]
Werkwijze
Piepers heeft vanaf het begin van de jaren 2000 wetenschappelijk onderzoek gedaan naar grote oorlogen in de wereld op basis van natuurkundige en wiskundige theorieën.[4] Tijdens zijn onderzoek ontdekte hij een systeem en schreef hij een proefstuk, waar hij op promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam.[5] In zijn boek 2020 Warning (2016) analyseert Ingo Piepers internationale conflicten van 1495 tot nu. Rond die tijd begon de wereld te bestaan uit samenlevingen die sterk met elkaar verbonden werden op internationaal niveau. In die tijdspanne zijn verschillende perioden van relatieve rust, die langzaam opbouwen naar een moment van onomkeerbare spanning. Piepers beweert dat er sprake is van terugkerende patronen en wetmatigheden die lijken op een natuurkundig proces, en zag dat op deze patronen wiskundige formules toepasbaar zijn. Hij noemt vier cycli die respectievelijk hebben geleid tot vier grote conflicten: de Dertigjarige Oorlog (1618–1648), de Franse revolutionaire en napoleontische oorlogen (1792–1815), de Eerste Wereldoorlog (1914–1918) en de Tweede Wereldoorlog (1939–1945).
Oorlog in 2020
Volgens de door Piepers ontdekte cyclus zou rond 2020 de vijfde grote oorlog begonnen moeten zijn. Piepers zegt zich te hebben gebaseerd op bestaande data en niet op verzinsels. Historici hebben volgens hem vaak de neiging om uit te gaan van hun eigen mening, maar hij zou redelijk hard bewijs leveren voor een consequent systeem.[6] Sinds 1945, het jaar waarin de Tweede Wereldoorlog eindigde, zouden we in de vijfde cyclus zitten; de Pax Americana. Uit de data-analyse blijkt dat de spanningen in het systeem zich sinds 2011 opbouwen, wat volgens de theorie het omslagpunt betekent van de periode van vrede en (maatschappelijke) ordening. Volgens Piepers is dit te zien aan onder andere de dramatische toename van terroristische activiteiten in de wereld. De oorlog zou volgens het model van Piepers 16 jaar duren en dus eindigen in 2036.[7] Hij geeft aan dat in de komende oorlog bevolkingsgroei, armoede en klimaatverandering centraal zullen staan.[3] De systeemcrisis zou leiden tot een volledig nieuw Europees en mondiaal staatsbestel. Die overgang zou ongeveer zeventien jaar duren.[8]
Russische invasie van Oekraïne
Op 24 februari 2022 startte de Russische invasie van buurland Oekraïne. In het Westen leidde dit tot scherpe veroordelingen en er volgden sancties tegen Rusland.[9][10] In de uitzending van BNR Nieuwsradio op 8 april 2022 zei Piepers niet te kunnen bevestigen of dit de wereldoorlog is die hij voorspeld had. In Europa zou dit volgens hem wel als een systeemcrisis gedefinieerd kunnen worden, maar op mondiaal niveau zou het moeten betekenen dat China zich actief in het conflict zou mengen. Dit laatste is niet aan de orde, volgens Piepers.[2] De Amerikaanse president Joe Biden heeft herhaaldelijk gewaarschuwd dat een oorlog tussen de NAVO en Rusland de Derde Wereldoorlog zou betekenen.[11]
Kritiek
Ervan uitgaande dat de gegevens van Piepers kloppen, is de vraag hoe ze moeten worden geïnterpreteerd en ze te gebruiken als een causale verklaring voor grote oorlogen.[12]
Door critici is aangevoerd dat de empirische analyses onvoldoende zijn en dat de statistiek te eenvoudig is ingericht. De onderbouwing van een vaste oorlogscyclus en de voorspelling dat een Europees conflict tot een mondiale oorlog leidt, zouden te zwak zijn uitgevoerd.[13] Daarnaast wordt gesteld dat centrale concepten zoals internationale orde, spanningen en systeemoorlog in Piepers' studie vaak niet zijn gedefinieerd en ook vaak niet zijn gemeten. Er wordt verder uitgegaan van lineaire relaties tussen variabelen en er worden te veel atypische keuzes gemaakt, zoals het bestempelen van Iran als grootmacht. Bovendien zou het aantal bronverwijzingen gering zijn en is de onderliggende database van waarnemingen te klein.[14]
Verder zou een goed begrip van het verleden niet automatisch leiden tot de mogelijkheid om toekomstige oorlogen te voorspellen omdat deze geen lineair gedrag vertonen.[15] Zo noemt men eveneens het menselijk leervermogen dat in staat is te leren van eerdere oorlogen en onvoorspelbare nieuwe ontwikkelingen in het menselijk sociale gedrag.[16] Ook hoeven internationale spanningen in de 21e eeuw niet langer tot uiting te komen op het militaire vlak.[17]
Bronnen, noten en/of referenties
|