Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Alexis Van Geel
Alexis Van Geel (1890 - Tongeren 9 september 1944) was een Belgische ambtenaar die werd vermoord door het Belgisch verzet in de Tweede Wereldoorlog.[1][2][3][4]
Van Geel was bureauchef bij de Arrondissementscommissariaat in Tongeren. Dit maakte hem voor het verzet een collaborateur.
Op 8 september 1944 vluchtten de Duiters voor de geallieerden uit Tongeren. Een dag later vielen enkele leden van de communistische Gewapende Partizanen, nl leider Leander Ghyselinck en zijn adjuncten Laurens Devries (alias Max), Guillaume Christiaens (alias Ambiorix), Francine Pieters (de vriendin van Devries), Gerard Stassen en Remi Nulens het stadhuis in Tongeren binnen. Ze willen een een vertegenwoordiging krijgen in het stadsbestuur, maar ze willen ook wraak. Rechter Romain Ducamp verzet zich tegen deze laatste eis maar wordt door Ghyselinck duidelijk gemaakt dat hij ook wordt geëxecuteerd als de partizanen hun zin niet krijgen.
Oorspronkelijk waren de partizanen van plan 15 collaborateurs te executeren, na lang discussiëren wordt dit aantal teruggebracht tot 5. DE Vries koos de 5 de namen van de slachtoffers, waaronder Van Geel. De namen werden genoteerd door rechter Ducamp die eieren voor zijn geld koos en liever had dat vijf collaborateurs zouden worden geëxecuteerd dan dat er een sociaal (communistisch) oproep zou komen in Tongeren dat zou gericht kunnen zijn tegen de bourgeoisie waar Ducamp zelf deel van uitmaakte.
De gevangenen collaborateurs werden in een kostschool bewaakt door de Rijkswacht en een andere verzetsgroep, de Belgische Nationale Beweging (BNB). Zowel rijkswacht als BNB verzetten zich aanvankelijk tegen het overleveren van de gevangenen maar gaven uiteindelijk toch toe. De slachtoffer mogen nog biechten en worden vervolgens met de auto naar de gevangenis van Tongeren overgebracht. De sfeer in Tongeren werd grimmiger toen die dag ook nog de verminkte lijken werden aangevoerd van door de terugtrekkende Duitsers vermoorde verzetslieden van de BNB.
Twee rechters en een Amerikaans officier, die partizanenleider Ghyselinck een kleine Hitler noemde, probeerden de Partizanen tot zinnen te brengen, maar zonder succes aangezien er een geweldscultuur was ontstaan bij de partizanen en ze naar de stad waren gekomen om bloed te zien en ze wilden met niets minder genoegen nemen.
De vijf collaborateurs, met naast Van Geel ook Paul Romsée (broer van VNV-kopstuk Gerard Romsée), politiecommissaris Antoon Vanderougstraete, stadssecretaris Ernest Frisson en schepen Paul Vanderijst werden zonder proces geëxecuteerd op de binnenplaats van de gevangenis.
Na de oorlog werden de partizanen in 1951 door de krijgsraad veroordeeld maar door de heersende amnestiecultuur werden ze nooit opgesloten. De meesten belanden terug in de anonimiteit en de armoede die ze met hun communistische acties hadden willen bekampen. Max Devries kwam in 2014 als 100-jarige nog op op de kieslijst van de Partij van de Arbeid van België.
De feiten in Tongeren worden in 2021 beschreven in het boek 'Nekschot' van historicus Rudi Van Doorslaer.
Nagedachtenis
In 2019 maakte Eddy Vandepoel de film 'Dubbelmoord – De Dood van Twee Grootvaders in 1944' waarin hij de zoektocht reconstrueert van kleinzoon Rudi Horemans, kleinzoon van partizaan Louis Horemans die werd geëxecuteerd in het Fort van Breendonk en Alex, de kleinzoon van Van Geel.[5]
Bronnen
- Rudi Van Doorslaer : Nekschot. Oorlog, geweld en bevrijding in Tongeren. Januari 2021 176 pagina's