Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Geschiedenis van de racehelm
Een racehelm is een veiligheidshelm voor coureurs in de autosport. Hier volgt een geschiedenis van de racehelm specifiek in de Formule 1. De racehelm is verplicht in de Formule 1 sinds het raceseizoen 1952.
Historie
Hoofdbescherming voor autocoureurs bestond aanvankelijk alleen uit een katoenen of leren kap met losse stofbril. De losse stofbril bleef standaard tot in de jaren zestig. Er bestonden in de jaren vijftig ook al verharde helmen, hetzij van natuurlijke materialen (als leer of kurk) of van synthetische materialen. De verharding ontstond door het persen van meerdere lagen op elkaar. De firma Herbert Johnson Co. maakte de eerste exemplaren met een los vizier. Gedurende de jaren vijftig werd ook de metalen helm uitgevonden door de firma Bell.
Gesloten racehelm
De gesloten racehelm werd in de Formule 1 geïntroduceerd door de Amerikaan Dan Gurney in 1968. In de Amerikaanse racerij reed men al langer met een gesloten racehelm van het merk Bell. Het debuut vond, bij wijze van test, plaats op het circuit van Zandvoort op 21/22 juni van dat jaar.[1] Twee weken later op de Nürburgring werd er voor het eerst met de helm geracet onder regenachtige omstandigheden. De helm was daardoor geen onmiddellijk succes.
Merken
De racehelm is altijd sterk verbonden geweest met motorhelmmerken: Bell, GPA en AGV waren aanvankelijk belangrijke leveranciers. Sinds de jaren tachtig/negentig zijn de merken Schuberth, Shoei en Arai hofleverancier. Nog een ander merk is Bieffe. Enkele helmen verdienen aparte vermelding vanwege de introductie van nieuwe techologie.
Bell 500
De Bell 500 is de klassieke eerste generatie gesloten racehelm uit de jaren zeventig, met als belangrijkste concurrerend merk GPA. Qua design werden de helmen gekenmerkt door een enkele kleur en de (voor)naam van de coureur in grote letters.
Bell XFLS-TW ('twin window')
Dit type helm werd in 1979 in de Formule 1 o.a. gedragen door Jacky Ickx en John Watson.
Simpson RX-1 ('Bandit')
Eind jaren zeventig kwam, opnieuw vanuit Amerika, een ander type racehelm ditmaal van het merk Simpson. In 1979 introduceerde het merk de RX-1. De helm stond al gauw als ' Bandit' bekend en werd vaak ook met Star Wars geassocieerd. In 1980 kwalificeerden 22 van de 33 coureurs van de Indy 500 met een dergelijk type helm. De Simpson Bandit had een duidelijker vormgegeven kin-gedeelte, met tevens meer luchtopeningen. Dit type helm werd in de Formule 1 in 1979 onder andere door Mario Andretti, James Hunt, Elio De Angelis, Emerson Fittipaldi, Jan Lammers, Jochen Mass, Geoff Lees, en Hans-Joachim Stuck gedragen.[2] Ook Gilles Villeneuve testte de helm in 1979.[3] De helm is nu beter bekend als de racehelm van The Stig, testrijder namens Top Gear.
Technologie
Racehelmen wogen vroeger zo'n 2 kilo, maar dit gewicht is sinds de 21e eeuw teruggebracht tot ca. 1,25 kilogram. De helmen worden tegenwoordig van carbon gemaakt, dat tegelijk lichter en sterker is. De hoofden van de coureurs worden gescand zodat een helm op maat ontstaat. Dit type helm met vijftig luchtgaten werd in 2004 geïntroduceerd en ontwikkeld door Schuberth in samenwerking met Michael Schumacher. De prijs is inmiddels opgelopen naar meer dan 10.000 euro. Helmen redden levens, maar niet altijd. Vanaf 2019 geldt de FIA 8860-2018 standaard als norm voor racehelmen.
Dodelijke ongelukken
Bij het ongeluk van Gilles Villeneuve op het circuit van Zolder in 1982 verloor hij, in de lucht gekatapulteerd door de wagen van Jochen Mass, door centrifugale krachten zijn helm en belandde tegen hekwerk op de grond. Hij overleed later die avond na het bewustzijn niet meer te hebben herwonnen. Behandelend artsen hebben later verklaard dat hij reeds door de gemaakte salto van de wagen zijn nek had gebroken en niet meer levensvatbaar was.
Bij het ongeluk van Ayrton Senna op het circuit van Imola in 1994 drong een stukje van de wielophanging door zijn helm heen: dit veroorzaakte een ernstige hoofdwond c.q. fataal hersenletsel, waaraan hij binnen enkele uren overleed.
Ongelukken
Beroemd is de geblakerde helm van Jacky Ickx na zijn ongeluk op Jarama in 1970 waarbij zijn wagen in brand raakte.[4] Bij zijn ongeluk op de Nürburgring in 1976 werd de helm van Niki Lauda van zijn hoofd afgerukt; dit verklaart mede de ernstige brandwonden aan zijn gezicht.
De impact van een ongeluk toont bijvoorbeeld de helm na het ongeluk van Giancarlo Fisichella (Frankrijk 2002).[5]
Bij een snelheidstest voor het team van Marussia op het vliegveld van Duxworth reed testcoureur María de Villota (dit was haar eerste F1-test) op 3 juli 2012 met haar hoofd tegen de neergelaten laadklep van een truck. Naast verwondingen aan gezicht en hoofd verloor zij haar rechteroog bij dit ongeluk.[6][7]
Incidenten
Coureurs zijn in het verleden op de baan door verschillende objecten getroffen.
- De Britse coureur Alan Stacey verongelukte in 1960 op Spa-Francorchamps toen waarschijnlijk een vogel door zijn vizier heen sloeg, waardoor hij bewusteloos raakte en crashte.
- Jochen Rindt kreeg een steen in zijn gezicht tijdens de training voor de GP van Frankrijk in 1970; hij droeg op dat moment een open vizier omdat het bochtige circuit hem misselijk maakte.
- Op hetzelfde, beruchte circuit van Clermont-Ferrand sloeg op 2 juli 1972 een steen, opgeworpen door de wagen van Emerson Fittipaldi, door het vizier van Helmut Marko. Hij wist de BRM nog tot stilstand te brengen, maar door het ongeluk raakte hij blind aan het linkeroog.[8] Dit betekende tevens het einde van zijn carrière als coureur.
- Felipe Massa kreeg tijdens de training voor de GP van Hongarije in 2009 een losgeraakt onderdeel van de wagen van Rubens Barrichello tegen zijn vizier.[9]
- Nico Rosberg werd tijdens de vrijdagtraining voor de GP van Bahrein in 2012 geraakt door een vogel. Die vloog tegen zijn vizier, terwijl de coureur 200 km/u reed.[10][11]
Zie ook
