Accijns

Accijns is een vorm van belasting, die wordt geheven op de verkoop van bepaalde goederen. In Nederland en België is momenteel vooral sprake van accijns op alcoholische dranken, frisdranken, tabak en brandstoffen (bijvoorbeeld benzineaccijns). In het verleden zijn ook wel andere producten met accijns belast geweest, zoals suiker en keukenzout. Een essentieel kenmerk van accijns is dat deze geheven wordt over de hoeveelheid van het product, en niet over de waarde daarvan. Dit in tegenstelling met bijvoorbeeld de btw.

Doel

Een van de voornaamste doelen van accijnzen is het gebruik van bepaalde zaken te ontmoedigen. Een tweede doel is het verschaffen van inkomsten aan de staat. In het geval van benzine en diesel heeft dit laatste als reden dat het autogebruik de staat ook kosten oplevert, zoals de kosten voor het aanleggen en onderhouden van wegen, en voor ongevallen. Aangezien men uitgaat van het principe "de gebruiker betaalt", betalen de autogebruikers belasting per kilometer in de vorm van brandstofaccijns. De overheid heft echter ook al wegenbelasting.

Vettaks

In het recente verleden is er discussie geweest over de invoering van een "vettaks", een accijns die geheven zou moeten worden over ongezonde levensmiddelen. Voorstanders van de "vettaks" pleitten dat ongezond eten ontmoedigd zou moeten worden om dezelfde redenen dat roken en drinken ontmoedigd worden: vanwege individuele gezondheidsrisico's, maar ook om voor de samenleving de hoge medische kosten te verlagen voor het bestrijden van gerelateerde ziekten en arbeidsuitval. Tegenstanders zijn van mening dat burgers zelf verantwoordelijk zijn voor hun eetgedrag en dat het geen taak van de overheid is om zich met het privéleven van mensen te bemoeien.

Verpakkingsaccijns

In landen als België en Duitsland wordt accijns ook gebruikt in het milieubeleid. Zo kennen bijvoorbeeld wegwerpverpakkingen een accijnsheffing.

Zie ook

• Tolweg
• Banderol (belasting)