Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Joodse begraafplaatsen (Amsterdam)
Uit Wikisage
Versie door Lidewij(overleg | bijdragen) op 7 feb 2019 om 18:44 (https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Joodse_begraafplaatsen_(Amsterdam)&oldid=17474905 6 jul 2009 Janssenfrank 10 dec 2008)
Slechts één begraafplaats ligt binnen de bebouwde kom van de gemeente Amsterdam. De overige vijf liggen in omliggende gemeenten, maar deze plaatsen vallen wel onder de Joodse gemeenten van Amsterdam
Begin 20ste eeuw raakte de begraafplaats Zeeburg vol en ging de Hoogduits-Joodse gemeente verder met begraven in Diemen. De begraafplaats werd in gebruik genomen in 1914. Reeds enkele jaren later werd het terrein gesplitst voor de aanleg van een spoorlijn.
Enigszins opvallend is de aanwezigheid van urnen op deze begraafplaats. Deze urnen zijn van mensen die in de Tweede Wereldoorlog werden gecremeerd. Cremeren is in het jodendom tamelijk ongebruikelijk.
Liberaal Joodse begraafplaats Gan Hasjalom Amstelveen
Gan Hasjalom is een liberaal joodse begraafplaats op twee locaties:
Het oudste deel ligt achter de algemene begraafplaats aan de Hoofdweg 395 Westzijde in Hoofddorp.
Het nieuwe gedeelte ligt aan het einde van de Saskia van Uylenburgweg in Amstelveen. Bestand:GANHA ! .JPGGan Hasjalom Amstelveen arch. Jaap Walvisch BNA
Het zijn de begraafplaatsen van de liberaal joodse gemeente in Amsterdam, maar ze worden ook gebruikt door andere liberaal joodse gemeenten in Nederland. De begraafplaats in Amstelveen, ontworpen door de Haarlemse architect Jaap Walvisch BNA, is in 2002 in gebruik genomen, nadat door de uitbreiding van Schiphol de begraafplaats in Hoofddorp door de geluidsoverlast in de verdrukking gekomen. Er wordt wel op Hoofddorp begraven, zowel overledenen die familie daar al hebben liggen als personen die in de omgeving of ten noorden van de begraafplaats wonen en daarom deze locatie prefereren.
Op de begraafplaats is een aantal bekende personen begraven:
Op het oudste gedeelte van de begraafplaats is een monument opgericht voor slachtoffers van de Holocaust. Het monument draagt de tekst: Moge God gedenken onze doden de martelaren, die stierven in de jaren der vervolging en wier graf niemand kent tot op deze dag, 1940-1945 met daaronder onder andere de namen van Edith Frank-Holländer, Margot en Anne Frank en de andere onderduikers uit het Achterhuis.
Op de nieuwe begraafplaats is een monument opgericht van de beeldend kunstenaar Appie Drielsma uit Maastricht. Het monument bestaat uit roestvrij stalen zuilen waarin de namen zijn gegraveerd en waar ook de namen op het oude monument een plek hebben gekregen. Elders op deze begraafplaats staat ook een kleinere monument met namen van overledenen die om andere redenen geen graf hebben
gekregen.
Deze in Muiderberg gelegen Joodse begraafplaats is de oudste begraafplaats van de Hoogduitse-Joden van Amsterdam. Halverwege de 17de eeuw werd de grond aangekocht. De Poolse Joden voegden zich later bij hen. Er zijn hier ongeveer 45.000 mensen begraven. Op het terrein bevinden zich onder andere een monument voor de slachtoffers van de Holocaust en een metaheerhuis.
Enkele bekende personen die hier zijn begraven zijn:
Deze begraafplaats in Overveen is gesticht door een afsplitsing van de Hoogduits Joodse gemeente van Amsterdam, 'Neie Kille', wat zoveel betekent als 'nieuwe gemeente'. Ze werd eind 18de eeuw in gebruik genomen en er werd begraven tot na de Tweede Wereldoorlog. In totaal zijn er honderden mensen ten ruste gelegd, waaronder rabbijn Izak Graanboom, voor wie een graftome is gebouwd.
In de loop der jaren is de begraafplaats behoorlijk aangetast door de woekerende werking van de natuur. De vroeger kale zandvlakte is begroeid met allerlei opkomend groen en de grafstenen zijn behoorlijk aangetast. Het metaheerhuis en de waterpomp op de begraafplaats zijn recent opgeknapt.
Joodse begraafplaats Zeeburg
Deze begraafplaats in Zeeburg werd in gebruik genomen rond 1714, toen de begraafplaats Muiderberg vol begon te raken. Begraafplaats Zeeburg was eigendom van de Hoogduits-Joodse gemeente van Amsterdam. Hier weden vooral de armere Joden begraven.
In de jaren 1714-1942 zijn ongeveer 100.000 mensen op deze dodenakker te ruste gelegd.
Na de Tweede Wereldoorlog werd een groot deel van de begraafplaats geruimd. De resten van ongeveer 28.000 mensen werden overgebracht naar Diemen. Het deel van de begraafplaats wat bleef maakt nu onderdeel uit van het Flevopark. Er staan ongeveer 200 grafstenen.
In een artikel in Het Parool[1] hekelde Boudewijn Büch de slechte staat van onderhoud van de begraafplaats en de daaruit voortvloeiende ´uitnodiging´ tot ongepast gedrag. Hierop besloot de gemeente Amsterdam de begraafplaats op te knappen.
