Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
DELTA
DELTA NV | ||
Oprichting | 1991 | |
Sleutelfiguren | - Frank Verhagen (CFO en tijdelijk CEO), - Daan van Doorn (president-commissaris) | |
Werknemers | 1.786 (ultimo 2015, in FTE's) | |
Producten | elektriciteit, gas, water, digitale diensten, infrastructuur | |
Omzet/jaar | € 1296 miljoen (2015)[1] | |
Winst/jaar | € −111 miljoen (2015)[1] | |
Website | www.DELTA.nl |
DELTA NV was een Nederlands nutsbedrijf en leverancier van gas, elektriciteit, internet via de kabel, digitale telefonie en daarnaast digitale radio- en televisiesignalen. Per 1 maart 2017 jl. is EQT Partners eigenaar van DELTA; het onderdeel dat internet, tv, telefonie en energie levert aan consumenten en ondernemers. DELTA NV is nu actief onder de naam PZEM.
Organisatie
Aandeelhouders
De aandelen van DELTA waren in handen van 19 Zeeuwse en Noord-Brabantse gemeenten en van de provincies Zeeland, Noord-Brabant en Zuid-Holland.[2] De grootste aandeelhouder was de provincie Zeeland met een belang van 50%. DELTA heeft begin 2014 een zakenbank ingehuurd om te onderzoeken hoe het bedrijf verder kan gaan.[3] Het uitblijven van economisch herstel en overcapaciteit op de elektriciteitsmarkt hebben een negatief effect op de elektriciteitsproducenten. Daar zijn de aanvoer van goedkope steenkolen uit de VS en een overvloed aan groene stroom uit Duitsland bij gekomen. Morgan Stanley onderzocht op verzoek van de aandeelhouders op welke manier DELTA het beste kon blijven voortbestaan waarbij zelfs een fusie of overname niet was uitgesloten.
Activiteiten
DELTA N.V. is in 1991 ontstaan uit een fusie tussen Watermaatschappij Zuidwest-Nederland (WMZ) en de Provinciale Zeeuwsche Electriciteits-Maatschappij (PZEM). Het bedrijf was voornamelijk actief in de provincie Zeeland en had meer dan 3000 werknemers in dienst.
Evides was voor 50% eigendom van DELTA en levert drinkwater in het zuidelijk deel van de provincie Zuid-Holland, in de hele provincie Zeeland en in het uiterste westen van de provincie Brabant. Evides moet echter voor 2014 door DELTA worden afgestoten.[4]
DELTA Infra B.V. staat conform de meetcode elektriciteit vermeld in het MV-register elektriciteit van TenneT TSO. Verder had DELTA een meerderheidsbelang in Indaver, een bedrijf actief op het gebied van integraal afvalbeheer, maar dat werd in 2015 verkocht aan Katoen Natie.
DELTA N.V. had verschillende ondernemingen en deelnemingen:[5]
Naam | activiteit | plaats | % belang |
---|---|---|---|
Evides | drinkwatervoorziening, afvalwaterzuivering | Rotterdam | 50% |
ZeelandNet | digitale services | Middelburg | 100% |
Zeeuwse reinigings dienst BV (ZRD) | afvalverwerking | Terneuzen | 99% |
Enduris B.V. | transport gas & elektriciteit | Goes / Middelburg | 100% |
DELTA Infra BV | infrastructuur | Goes / Middelburg | 100% |
DELTA Impex BV / Indaver Impex | Slibontwatering | 's-Gravenpolder | 100% |
Windpark Kreekraksluis BV[6] | windmolenpark | Kreekrak (Kreekrakdam) | 0% |
Triqua BV | afvalwaterzuivering | Wageningen | 100% |
EPZ NV | kolen- en kerncentrale | Borssele | 70% |
Sloe Centrale Holding BV | gasgestookte centrale | Ritthem | 50% |
BMC Moerdijk BV | biomassacentrale | Moerdijk | 50 % |
Sloewind BV | windmolenpark | Vlissingen | 50% |
Windpark Distridam VOF | windmolenpark | Terneuzen | 50% |
Ecofuels BV | vergistings-centrale | Well | 50% |
Elsta BV | warmte centrale | Terneuzen | 25% |
AZN NV | verbrandings-centrale | Moerdijk | 20% |
Windparken Zeeland 1 BV | windmolenpark | Vlissingen | 40% |
Windparken Neeltje Jans BV | windmolenpark | Neeltje Jans | 40% |
Medio september 2014 gaf de directie van DELTA N.V. te kennen het belang van 75% in het Belgische afvalbedrijf Indaver te willen verkopen.[7] Indaver behaalde in 2013 een omzet van meer dan een half miljard euro en een nettowinst van €40 miljoen. DELTA N.V. kampt met een schuld van €600 miljoen en wil met de verkoopopbrengst een deel hiervan aflossen.[7] Dit bericht leidde tot discussie bij de grootste aandeelhouder. Provinciale Staten van Zeeland zegt dat DELTA N.V. zich niet aan de afspraken houdt en dat de directie geen bevoegdheid heeft om een dergelijke verkoopbesluit te nemen.[8] In maart 2015 werd bekend dat Katoen Natie Indaver gaat kopen voor €416 miljoen en opbrengst wordt gebruikt om schulden af te lossen.[9] De verkoop werd in juni 2015 afgerond.[10]
In april 2016 zette DELTA bedrijfsonderdelen Wholesale en Retail te koop.[11] DELTA N.V. wil Enduris, Evides en de onderhoudstak Infra behouden. De financiële problemen die ontstaan zijn door de lage elektriciteitsprijzen en de verplichte afsplitsing van het winstgevende netwerkbedrijf zijn niet op te lossen via een herstructurering.[11] DELTA N.V. geeft de voorkeur om alles aan één partij te verkopen, maar sluit de verkoop van aparte onderdelen niet uit.[11]
In december 2016 werd de verkoop van DELTA Retail, de leverancier van internet, tv, telefonie en energie, aangekondigd. Het Zweedse EQT Infrastructure betaalt hiervoor 488 miljoen euro en neemt ook de merknamen DELTA en Zeelandnet mee.[12] DELTA Retail telt 370 voltijdsbanen die allemaal overgaan naar de nieuwe eigenaar.[12]. Op 23 februari zijn de aandeelhouders van DELTA N.V. akkoord gegaan met de verkoop van de Retail-organisatie van DELTA N.V. aan het infrastructuurfonds EQT. EQT Partners is daarmee sinds 1 maart 2017 eigenaar van DELTA. EQT Partners kocht het onderdeel dat internet, tv, telefonie en energie levert aan consumenten en ondernemers van DELTA N.V. DELTA N.V. is nu actief onder de naam PZEM.
Op het gebied van alternatieve energie had DELTA N.V. belangen in Biovalue en Solland Solar. Biovalue werd in 2001 opgericht en kwam per eind 2008 voor 100% in handen van DELTA N.V.. De belangrijkste activiteit van Biovalue was de productie en handel in biodiesel. Biovalue ging in december 2010 failliet. DELTA N.V. had eveneens een meerderheidsbelang in Solland Solar, een Nederlandse fabrikant van zonnecellen. Na zware verliezen in 2009 en 2010 heeft het management van Solland Solar het bedrijf in 2011 gekocht.[13]
Splitsingswet
DELTA NV was een geïntegreerd nutsbedrijf; het was actief in de hele keten van elektriciteitsproductie tot aflevering bij de klant. In 2006 is de Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON, ook wel de Splitsingswet genoemd) ingevoerd. Deze wet verplicht alle geïntegreerde nutsbedrijven de activiteiten te splitsen in drie aparte onderdelen, voor productie, transmissie en distributie. Het belang van transmissie is zo groot dat de overheid TenneT als enige verantwoordelijk wordt voor het beheer van het hoogspanningsnet, ofwel alle netten van 110 kV (kilovolt) en hoger.
Medio 2008 werden de netwerkactiviteiten van DELTA NV ondergebracht bij DELTA Netwerkbedrijf (DNWB). In juni 2009 verkocht DELTA haar hoogspanningsnet van 150 kV en 380 kV aan TenneT. Het net heeft een lengte van ruim 200 kilometer en ligt vooral in de provincie Zeeland.
DELTA NV, Essent en Eneco hebben een rechtszaak tegen de Nederlandse staat aangespannen. In eerste instantie gaf de rechter de Staat gelijk, maar in hoger beroep heeft het Gerechtshof te ‘s-Gravenhage op 22 juni 2010 anders besloten. Het Hof bepaalde dat de WON, die de bedrijven dus verplicht tot volledige afsplitsing van hun netwerkbedrijf, in strijd is met het Europees recht. Volgens deze laatste kunnen economische belangen geen inbreuk op het vrije kapitaalverkeer rechtvaardigen.[14]
Na de uitspraak van het Hof stelde de Staat cassatie in. De Hoge Raad heeft in februari 2012 de zaak rondom de splitsing doorverwezen naar het Europees Hof van Justitie. Deze laatste moet eerst uitspreken of de splitsingswet verenigbaar is met het Europees recht.[15] De splitsing van DELTA in een afzonderlijk energie- en een netwerkbedrijf is daarmee voor enige jaren uitgesteld. De Hoge Raad heeft 26 juni 2015 beslist dat de Splitsingswet niet in strijd is met het Europees recht met betrekking tot het vrij verkeer van kapitaal en de vrijheid van vestiging.[16] DELTA ontkomt er nu niet aan zich te op te splitsen.
DELTA Netwerkbedrijf (DNWB) is per medio 2015 omgedoopt naar Enduris. Vanaf 1 januari 2016 wordt nieuwe wetgeving van kracht en de naam van de netbeheerder mag dan niet langer lijken op die van het productie- of leveringsbedrijf.
Fusiegesprekken met Eneco
DELTA en het Rotterdamse nutsbedrijf Eneco hebben in de zomer van 2012 verkennende gesprekken gevoerd over een mogelijke fusie.[17] Volgens marktkenners hebben beide bedrijven een goede strategische fit; ze liggen geografisch naast elkaar en hebben beiden hun netwerkbedrijf behouden. Eneco profileert zich vooral als een groene energiemaatschappij, terwijl DELTA inzet op kernenergie. Eneco is groter met een omzet van € 5 miljard en 6.600 werknemers, in beide gevallen meer dan het dubbele van DELTA. De fusie is afgeketst omdat er te veel banen verloren zouden gaan bij DELTA NV.
In 2014 werd nogmaals een poging voor een fusie gedaan.[18] Op aandringen van de aandeelhouders van DELTA hebben beide energiebedrijven de mogelijkheden verkend. De gesprekken leidde tot niets. De kerncentrale was het breekpunt omdat deze niet past in het groene profiel van Eneco.[18]
Elektriciteitsopwekking
DELTA NV (nu PZEM) produceert elektriciteit op basis van conventionele brandstoffen als aardgas, steenkool, kernenergie en groene energie in een biomassacentrale. In 2009 was het aandeel van gasgestookte centrales in de totale elektriciteitsproductie van DELTA 54%, 22% kwam uit kolencentrales en 16% was opgewekt met kernenergie. Het aandeel van hernieuwbare energie was 6% en overig 2%.[19] In 2015 waren deze percentages als volgt: aardgas 28%, kolen 25%, kernenergie 40% en hernieuwbare energie 8%.
DELTA NV (nu PZEM) neemt deel in of bezit de volgende elektriciteitscentrales:
- Kerncentrale Borssele (70%, gedeeld met RWE)
- Kolencentrale Borssele
- Warmte-krachtcentrale ELSTA te Terneuzen (50%)
- Biomassacentrale Moerdijk
- Gasgestookte Sloecentrale (50%, gedeeld met EDF).
Kerncentrale Borssele
Van 2001 tot 2009 was DELTA NV voor 50% eigenaar van EPZ. De andere eigenaar van deze joint venture was Essent. In oktober 2009 werd Essent overgenomen door RWE en werd DELTA NV voor 70% eigenaar van EPZ. Bedrijfsactiviteiten die onderdeel uitmaken van deze joint venture zijn de kerncentrale Borssele (capaciteit: 485 MW), een kolencentrale (404 MW), een gasturbine (18 MW) en een windturbine park (12 MW). De geproduceerde elektriciteit van EPZ wordt gelijk verdeeld over de joint venture partners Essent en DELTA NV.
Op 16 juni 2006 heeft de regering met de eigenaars van de kerncentrale een contract gesloten (het Borssele-convenant) waarin vastgelegd is dat de Borssele tot 2033 in bedrijf zal blijven. De eigenaars DELTA NV en Essent zullen € 250 miljoen investeren in een fonds voor duurzame energie. Hierdoor zullen de extra winsten, die ontstaan door het langer openblijven van de kerncentrale, deels worden benut voor de ontwikkeling van duurzame energie. In 2033 volgt onverbiddelijk de sluiting en de directe ontmanteling van Borssele. Dan moet de centrale met alle bijbehorende kosten 'duurzaam' zijn opgeruimd.[20]
Door de overname van Essent door RWE was een geschil ontstaan over de eigendomsverhoudingen van EPZ. DELTA NV heeft zich verzet tegen de overname van het belang van Essent in EPZ door RWE. De zaak is in kort geding voor de rechter gebracht. De rechtbank heeft op 10 juli 2009 besloten – in afwachting op de uitslag van een bodemprocedure – dat de aandelen niet aan RWE mogen worden overgedragen.
Op 17 mei 2011 maakten DELTA NV en RWE bekend overeenstemming bereikt te hebben over de eigendomsverhoudingen van de kernenergiecentrale. Aanvankelijk wilden de aandeelhouders van Essent hun gehele belang in EPZ (50% van de aandelen) aan RWE verkopen, maar DELTA heeft dit via een gang naar de rechter verhinderd. Nu is overeengekomen dat RWE een belang van 30% zal krijgen en DELTA NV de overige 70% van de aandelen. De bodemprocedure zal worden gestaakt.
Medio juni 2009 is DELTA NV een procedure gestart voor een vergunningaanvraag voor de tweede kerncentrale nabij de eerste kerncentrale in Borssele. Het doorlopen van de procedure en het bouwen van de centrale duurt samen ongeveer 10 jaar, zodat de nieuwe kerncentrale pas in 2018 in bedrijf zal kunnen komen. De investering voor deze centrale zal circa € 4 miljard bedragen.[21] Op 3 november 2010 tekenden DELTA NV en het Franse elektriciteitsbedrijf EDF een contract. Beide bedrijven gaan samenwerken om de bouw van de nieuwe kerncentrale te realiseren. Het contract biedt ruimte voor een derde partner in het project. Op 23 januari 2012 maakte DELTA NV bekend haar plannen voor een nieuwe kerncentrale voor twee à drie jaar uit te stellen.[22] De redenen hiervoor zijn dat door de het slechte economische klimaat er overcapaciteit op de elektriciteitsmarkt is met lage energieprijzen tot gevolg, het verslechterde investeringsklimaat en de onzekerheid over het beleid rond verhandelbare rechten voor uitstoot van het broeikasgas CO2.
Begin 2016 meldde een meerderheid van de politieke partijen in Zeeland afscheid te willen nemen van de kerncentrale. De centrale draait met verlies en de provincie is bang voor een enorme kostenpost. Zeeland wil dan ook dat het Rijk de centrale overneemt.[23]
Sloecentrale
Op 12 februari 2010 is de nieuwe Sloecentrale in Vlissingen-Oost officieel in gebruik genomen. De centrale wordt gestookt met aardgas en heeft een opgesteld vermogen van 870 MW, verdeeld over twee eenheden van elk 435 MW. De capaciteit is bijna tweemaal zo groot als die van de naburige kerncentrale in Borssele (485 MW). Voor de aanvoer van aardgas is de Zuid-Bevelandleiding gerealiseerd; een pijpleiding met een lengte van 55 kilometer. De Sloecentrale heeft een hoog rendement van ongeveer 58%. Bij een volle benutting van de capaciteit, kan de centrale circa 4% van de Nederlandse elektriciteitsproductie verzorgen. Met de bouw van de centrale is begonnen in juli 2007; de totale investering heeft € 550 miljoen bedragen. DELTA NV en het Franse elektriciteitsconcern EDF zijn beide voor 50% eigenaar van de centrale.
Resultaten
DELTA behaalde in 2009 een omzet van bijna € 2 miljard, een daling van 9% in vergelijking tot 2008. Deze daling werd veroorzaakte door een lagere vraag naar diensten en producten als gevolg van de economische recessie en lagere energieprijzen. De omzet werd voor 45% behaald uit de levering van elektriciteit, 15% uit de wateractiviteiten en 23% was afkomstig uit de afval- en milieudiensten.[24] Na een nettowinst van € 101 miljoen in 2008, daalde de winst fors tot € 7 miljoen in 2009. Deze daling werd vooral veroorzaakt door grote verliezen in het duurzame energiesegment, bij de bedrijven Biovalue en Solland Solar. De negatieve vooruitzichten bij Biovalue, een fabrikant van biodiesel uit koolzaad, leidde tot een forse afboeking van € 56 miljoen. DELTA heeft naar een koper voor deze fabriek in de Eemshaven gezocht, maar zonder resultaat.[25] Biovalue ging op 14 december 2010 failliet. Solland Solar leed een bedrijfsverlies van € 27 miljoen en daarbovenop werd een eenmalige afschrijving gedaan van hetzelfde bedrag.[26] De lagere vraag naar en sterk dalende prijzen voor zonnecellen waren de belangrijkste reden voor dit verlies.
In 2010 steeg de omzet van DELTA met 10% ten opzichte van 2009. De hoeveelheid geleverde elektriciteit steeg met 28%, mede door de Sloecentrale die in gebruik werd genomen. Het gasvolume steeg met 23%. De hoeveelheid verwerkte afvalstoffen stegen van 3,9 miljoen ton tot 4,3 miljoen ton. Door de economische crisis en sterke Chinese concurrentie was de productie van zonnecellen bij Solland Solar niet meer rendabel. In november 2010 besloot het bestuur de zonnenergieactiviteiten af te waarderen met een bedrag van € 260 miljoen. Vanwege deze afboeking leed DELTA in 2010 een verlies van € 178 miljoen. Afgezien van deze buitengewone last behaalde DELTA een winst van € 94 miljoen.
DELTA realiseerde in 2014 een resultaat van € 4 miljoen. Vanwege de voorgenomen verkoop van afvaldochter Indaver en de noodzakelijke afschrijving nam DELTA een verlies. Zonder dit incidentele verlies zou de winst op € 65 miljoen zijn uitgekomen. In 2015 daalde de omzet met ongeveer 0,5 miljard euro door de verkoop van Indaver.[1] DELTA leed een zwaar verlies van € 111 miljoen door een voorziening van € 154 miljoen voor alle aardgascontracten en een afboeking op de waarde van de Sloecentrale. Zonder deze voorziening was in 2015 de winst € 45 miljoen.[1] DELTA verwacht in 2016 dat er zo'n 200 arbeidsplaatsen verdwijnen.[27] Het bedrijf gaat splitsen en de levering van energie blijft zwaar verliesgevend. Eerder waarschuwde Delta nog voor een verlies van 800 banen.
Jaar[28] | Omzet | Bedrijfs resultaat |
Resultaat deelnemingen |
Netto resultaat |
Dividend |
---|---|---|---|---|---|
2005 | € 1.035 | € 77 | € 68 | € 127 | € 50 |
2006 | € 1093 | € 35 | € 70 | € 169 | € 68 |
2007 | € 1453 | € 79 | € 60 | € 116 | € 57 |
2008 | € 2211 | € 73 | € 47 | € 100 | € 50 |
2009 | € 1967 | − € 29 | € 68 | € 7 | € 50 |
2010 | € 2073 | € 65 | € 63 | − € 178 | € 50 |
2011 | € 2185 | € 77 | € 85 | € 83 | € 40 |
2012 | € 2172 | € 55 | € 78 | € 81 | € 40 |
2013 | € 2104 | € 82 | € 42 | € 75 | € 20 |
2014 | € 1931 | − € 8 | € 41 | € 4 | € 15 |
2015 | € 1296 | − € 102 | € 38 | € −111 | € 0 |
Trivia
Nog geen twee jaar na zijn aanstelling werd in maart 2016 bekend dat CEO Arnoud Kamerbeek DELTA gaat verlaten. Hij krijgt een vertrekvergoeding van zo'n 800.000 euro, oftewel anderhalf jaarsalaris.[29] De positie van Kamerbeek kwam onder druk nadat bekend werd dat zijn salaris omhoog ging van € 400.000 naar € 520.000.[29] Aandeelhouder Provincie Zeeland en het personeel van DELTA waren hierover zeer ontstemd.