John Coltrane

John Coltrane
Algemene informatie
Alias	"Trane"
Geboren	23 september 1926
Land	Verenigde Staten
Werk
Jaren actief	1946-1967
Genre(s)	Jazz, Avant-garde jazz, bebop, hard bop, Modale jazz, free jazz
Instrument(en)	tenorsaxofoon, sopraansaxofoon, altsaxofoon, fluit, basklarinet
Label(s)	Prestige, Blue Note, Atlantic, Impulse!
Officiële website (en) IMDb-profiel

John Coltrane (Hamlet (North Carolina), 23 september 1926 — New York, 17 juli 1967) was een jazzsaxofonist. Hij geldt als één van de belangrijkste en invloedrijkste vernieuwers in de geschiedenis van het genre.

Biografie

John William Coltrane, bijnaam Trane, wiens vader kleermaker en halftijds muzikant was, studeerde eerst klarinet en altsaxofoon. In 1943 verhuisde hij naar Philadelphia om verder te studeren aan de Ornstein School of Music en de Granoff Studios. John Coltrane speelde bij de zeemacht in 1946 nog altsaxofoon, maar koos vanaf 1947 voor de tenor. In zijn beginperiode, vlak na de Tweede Wereldoorlog, speelde hij onder andere in de bands van Eddie "Cleanhead" Vinson, Dizzy Gillespie en Johnny Hodges. Coltranes eerste opgenomen solo is te beluisteren op Dizzy Gillespies "We love to boogie" (1951). Halverwege de jaren vijftig volgde hij Sonny Rollins op als tenorist in het Miles Davis kwintet, dat later met altist Cannonball Adderley tot sextet werd uitgebreid. De ritmesectie van deze groep bestond in de tijd dat de beroemde plaat Kind of Blue werd opgenomen uit pianist Wynton Kelly, bassist Paul Chambers en drummer Jimmy Cobb. Een paar jaar daarvoor, in 1957, had Miles Davis zich nog genoodzaakt gezien om Coltrane tijdelijk te ontslaan wegens problemen met alcohol en drugsgebruik. Na zijn ontslag en ontnuchtering speelde Coltrane eerst met Thelonious Monk, bij wie hij een zeer snelle speelstijl ontwikkelde, die door criticus Ira Gitler Sheets of Sound werd gedoopt. Ook begon hij met het verkennen van de uithoeken van het harmonisch materiaal in de jazz: de elpee Giant Steps (1959) is het bekendste resultaat van deze zoektocht. Coltrane speelde samen met diverse jazz grootheden van zijn tijd, van Duke Ellington tot Cecil Taylor. Hij oefende gemiddeld acht uur per dag. In tien jaar tijd evolueerde hij van zeer getalenteerd bebop-saxofonist tot het boegbeeld van de Amerikaanse avant-garde jazz. Hij heeft een groot aantal opnames op zijn naam staan. In 1992 kreeg Coltrane postuum een Grammy Lifetime Achievement Award.

Kwartet

In 1960 formeerde hij zijn eigen klassiek geworden kwartet met McCoy Tyner (piano), Jimmy Garrison (bas) en Elvin Jones (drums). In deze bezetting speelde Coltrane naast tenorsax ook sopraansax. Bekende plaatopnames uit die periode zijn onder andere My Favorite Things en Olé Coltrane (uitgebracht op Atlantic Records) en Africa/Brass, Impressions, Crescent en A Love Supreme (uitgebracht op het nieuwe Impulse! Records, een label dat zich in de loop van de jaren zestig dankzij Coltrane ontwikkelde tot een thuishaven voor de avant-garde).

In 1966 verlieten McCoy Tyner en Elvin Jones de groep. Zijn vrouw Alice Coltrane (piano) en Rashied Ali (drums) namen hun plaats in. Het kwartet werd uitgebreid met Pharoah Sanders op tenorsax. In deze samenstelling maakte de groep experimentele muziek met een sterk religieuze inslag. Op het Meditations album zijn drummers Jones en Ali (en blazers Coltrane en Sanders) naast elkaar te horen.

Invloed

John Coltrane heeft grote invloed gehad op hele generaties tenorsaxofonisten en andere musici, zowel in de jazz als daarbuiten. Zo is het nummer Eight Miles High van The Byrds door hem geïnspireerd en werkt zijn spel door in de composities van Steve Reich.

Solo's van Coltrane tijdens live concerten konden zeer lang duren. Het record schijnt te staan op 2 uur en 56 minuten. Zijn speelstijl kan omschreven worden als intens en emotioneel.

Coltrane stierf aan leverkanker op 40-jarige leeftijd. Een van zijn drie zoons, Ravi, heeft zich eveneens tot een getalenteerd jazzsaxofonist ontwikkeld.

Discografie

Elpees met Coltrane als bandleider:
1956 Two Tenors (Prestige)
1956 Tenor Conclave (Original Jazz)
1956 Mating Call (Prestige)
1956 John Coltrane and the Jazz Giants (Fantasy)
1957 Interplay for 2 Trumpets and 2 Tenors (Original Jazz)
1957 John Coltrane with Kenny Burrell
1957 Cattin' with Coltrane and Quinichette
1957 Coltrane (Original Jazz)
1957 Lush Life
1957 The Last Trane
1957 John Coltrane with the Red Garland Trio
1957 Traneing In
1957 Blue Train
1957 The John Coltrane/Ray Draper Quintet
1957 The Ultimate Blue Train
1957 Once in a While
1958 The Believer
1958 Soultrane
1958 Trane's Reign
1958 Dial Africa
1958 Gold Coast
1958 Settin' the Pace
1958 Man Made Miles
1959 Giant Steps
1960 The Avant-Garde
1960 Coltrane Plays the Blues
1960 Coltrane's Sound
1960 My Favorite Things
1960 Coltrane Jazz
1961 Africa/Brass
1961 Olé Coltrane
1961 Impressions
1961 Trancendence Summit
1961 Live at the Village Vanguard
1961 In Europe
1962 Coltrane
1962 Ballads
1962 Bye Bye Blackbird
1962 Coltrane Live in Paris
1963 John Coltrane and Johnny Hartman
1963 To the Beat of a Different Drum
1963 Dear Old Stockholm
1963 Live at Birdland
1963 Live at the Half Note
1964 Crescent
1964 A Love Supreme
1965 The John Coltrane Quartet Plays
1965 Transition
1965 Kulu Se Mama
1965 Infinity
1965 Ascension
1965 The Major Works of John Coltrane
1965 Sun Ship
1965 Om
1965 Meditations
1965 New Thing at Newport
1965 Live in Seattle
1965 A Love Supreme Live in Concert
1965 Immortal Concerts: A Love Supreme
1966 Live at the Village Vanguard Again!
1967 Expression
1967 Stellar Regions
1967 Interstellar Space
1967 The Olatunji Concert: The Last Live Recording

Zie ook

• Lijst van jazzcomponisten

Externe links

• Uitgebreide discografie

Jazz

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met John Coltrane op Wikimedia Commons.