Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Serie A
| Serie A | ||
| Bestand:Serie A de Italia.png | ||
| Land |  Italië
| |
| Bond | FIGC | |
| Opgericht | 6 oktober 1929 | |
| Systeem | Competitie | |
| Degradatie naar | Serie B | |
| Internationale kwalificatie |
Champions League Europa League | |
| Aantal teams | 20 | |
| Huidige kampioen | Juventus FC (2017/18) | |
| Recordkampioen | Juventus FC (34) | |
| Website | Legaseriea.it | |
| Huidig seizoen | 2018/19 | |
| Laatst bijgewerkt op: 22 mei 2018 | ||
De Serie A (voluit Lega Calcio Serie A TIM) is de hoogste afdeling in het Italiaanse betaald voetbal. Tot op heden wist een recordaantal van 28 keer een club uit de Serie A de finale van de UEFA Champions League (de hoogste trofee binnen het Europese internationale clubvoetbal) te bereiken, waarin er twaalfmaal werd gewonnen. Anno 2010 staat de competitie gerangschikt op de vierde plaats van de UEFA-ranglijst voor Europese competities, gebaseerd op de prestaties van Italiaanse clubs in de Champions League en de UEFA Cup.[1]
Overzicht van clubs in het seizoen 2017/18
| Club |
Stadion | Eindklassering 2016/17 |
|---|---|---|
| Atalanta | Stadio Atleti Azzurri d'Italia | 4e plaats |
| Benevento | Stadio Ciro Vigorito | 5e plaats (gepromoveerd via de Serie B play-offs) |
| Bologna | Stadio Renato Dall'Ara | 15e plaats |
| Cagliari | Stadio Sant'Elia | 11e plaats |
| Chievo | Stadio Marc'Antonio Bentegodi | 14e plaats |
| Crotone | Stadio Ezio Scida | 17e plaats |
| Fiorentina | Stadio Artemio Franchi | 8e plaats |
| Genoa | Stadio Luigi Ferraris | 16e plaats |
| Hellas Verona | Stadio Marc'Antonio Bentegodi | 2e plaats (gepromoveerd uit de Serie B) |
| Internazionale | San Siro | 7e plaats |
| Juventus | Juventus Stadium | 1e plaats |
| Lazio | Stadio Olimpio | 5e plaats |
| Milan | San Siro | 6e plaats |
| Napoli | Stadio San Paolo | 3e plaats |
| Roma | Stadio Olimpico | 2e plaats |
| Sampdoria | Stadio Luigi Ferraris | 10e plaats |
| Sassuolo | Mapei Stadium | 12e plaats |
| SPAL | Stadio Paolo Mazza | 1e plaats (gepromoveerd uit de Serie B) |
| Torino | Stadio Olimpico Grande Torino | 9e plaats |
| Udinese | Stadio Friuli | 13e plaats |
De trofee
De winnaar krijgt als het recht om het volgende seizoen de scudetto (schildje), met de Italiaanse vlag, op het shirt te spelen. Enkele clubs hebben het gebruik aangenomen om per tiental kampioenschappen een gouden ster aan hun logo toe te voegen. Zodoende hebben AC Milan en Internazionale allebei 1 ster voor 18 scudetti en Juventus 3 sterren voor 33 schildjes.
Geschiedenis
De Serie A bestaat sinds het seizoen 1929-1930. Dit was het eerste seizoen met een enkele nationale professionele hoofdcompetitie. Hiervoor was er de Prima Categoria, die met regionale groepen en eindrondes werkte. Alleen in de seizoenen 1943/44 en 1944/45 werd de competitie vanwege de oorlog stilgelegd en werd er verder gevoetbald in regionale competities. In seizoen 1948/49 werd de scudetto toegekend aan Torino FC na een vliegtuigramp vlak voor het eind van de competitie, waarbij het gehele team van Torino omkwam. Er spelen 20 teams in de Serie A, die een complete competitie spelen. Aan het eind van het seizoen degraderen de drie laagst geklasseerde teams. De degradanten worden vervangen door de nummers 1, 2 en de winnaar van de play-offs van de Serie B.
Heel opvallend is ook de geografische verdeling van clubs in de Serie A. Tot voor kort speelden er bijna geen clubs uit de Mezzogiorno (ongeveer de zuidelijke helft van het land) in de Serie A. Tegenwoordig, sinds een paar jaar, is de verdeling echter beter over het land verdeeld: uit de zuidelijke helft van land doen nu de volgende clubs goed mee: Napoli, Palermo, Cagliari, Messina, Catania (promovendus) en Reggina.
Met enige regelmaat worden teams failliet verklaard, omdat ze financiën niet op orde hebben. De heropgerichte club, die dan onder de oude naam verdergaat, moest het volgende seizoen vanaf de hoogste amateursdivisie (Serie D) beginnen. Sinds het seizoen 2005/06 is er een nieuwe wet geïntroduceerd ("Lodo Petrucci") waardoor clubs met een belangrijke geschiedenis die in de laatste vijf jaar niet van deze regel gebruikgemaakt hebben, de mogelijkheid krijgen om vanaf de eerste lagere divisie (Serie B) te spelen. Voor aanvang van het seizoen 2005/06 werden de net gepromoveerde clubs Torino FC en Perugia Calcio niet tot de Serie A toegelaten vanwege de hierboven besproken financiële problemen.
In 2006 raakte de Serie A in het grootste schandaal uit haar geschiedenis. Duidelijk werd dat er een heel systeem bestond, waarin het aanstellen van scheidsrechters werd gemanipuleerd door verschillende hoofden van clubs. Spil in dit verband was de Turijnse voetbalclub Juventus, die door dit schandaal de titels gewonnen in 2005 en 2006 heeft verloren.
Als gevolg van dit schandaal zijn er tegen vier clubs degradatiestraffen geëist. De uitspraak kwam er op 14 juli en was milder dan de eis, maar nog altijd zwaar. Juventus, Lazio Roma en AC Fiorentina zijn gedegradeerd naar de Serie B, de eis was dat Juventus naar de Serie C moest. AC Milan blijft in de Serie A. Dieptepunt lijkt toch wel het verlies van de laatste 2 landstitels voor Juventus alsmede het starten met een achterstand van 30 punten in de Serie B. Tevens mag Juventus niet meedoen aan de Champions League dit seizoen. Fiorentina begint met 12 punten achterstand aan de competitie in de Serie B (ook gedegradeerd dus) en ook voor Fiorentina is er geen Europees voetbal dit seizoen. Ook Lazio Roma ontkomt niet aan degradatie en komt uit in de Serie B, men begint bij Lazio met 7 punten achterstand aan de competitie en ook hierbij zal er geen Europees voetbal zijn.
AC Milan blijft in de Serie A, maar mag geen Europees voetbal spelen en begint met een achterstand van 15 punten aan het nieuwe seizoen.
Na het succesvolle beroep op de uitspraken van de Italiaanse bond werd besloten om AC Milan toch Europees voetbal te laten spelen, ze komen daardoor uit in de Voorronde Champions League en beginnen met een achterstand van 8 punten. Door het beroep mogen ook Lazio en Fiorentina in de Serie A blijven met respectievelijk 11 en 19 strafpunten. Juventus moet in de Serie B blijven maar moet met slechts 17 strafpunten aan het seizoen beginnen. Enkele weken later werd ook Reggina beschuldigd, de club blijft in de Serie A maar moet met 15 punten achterstand beginnen. Ook Arezzo (uit de Serie B) was bij dit schandaal betrokken, en moest met 6 punten in mindering beginnen in de serie B.
Overzicht seizoenen
_crowned.png){kind=small}
De schuingedrukte titels van 2005 en 2006 waren eerst voor Juventus, maar deze zijn afgepakt door het omkoopschandaal. De titel van 2006 ging naar Internazionale, de titel van 2005 werd niet opnieuw toegekend.
Landskampioenen (1898-2017)
| Club | Titels | Club | Titels |
|---|---|---|---|
| Juventus | 33 [2] | Fiorentina | 2 |
| Internazionale | 18 [3] | Lazio | 2 |
| AC Milan | 18 | Napoli | 2 |
| Genoa | 9 | Cagliari | 1 |
| Torino | 7 [4] | Sampdoria Genua | 1 |
| Bologna FC 1909 | 7 | Hellas Verona | 1 |
| Pro Vercelli | 7 | Casale | 1 |
| AS Roma | 3 | Novese | 1 |
- Opmerking: Campionato Alta Italia 1944 niet inbegrepen; dit oorlogskampioenschap, dat door Spezia Calcio gewonnen is, werd pas in 2002 officieel erkend.
Eeuwige ranglijst
Clubs in het vet speelden in het seizoen 2018/19 in de Serie A.
_e_Rosso_e_Nero_(Strisce).png){kind=link}
_con_croce_Rosso_e_Giallo.png){kind=link}
_con_scudo_Bianco_e_Rosso.png){kind=link}
.png){kind=link}
.png){kind=link}
_e_Blu_e_Giallo_(Strisce).png){kind=link}
.svg){kind=link}
.png){kind=link}
.png){kind=link}
_e_Rosso.png){kind=link}
.png){kind=link}
.svg){kind=link}
.png){kind=link}
_e_Nero_e_Rosso_(Strisce).png){kind=link}
.png){kind=link}
.png){kind=link}
.png){kind=link}
.png){kind=link}
.png){kind=link}
.png){kind=link}
Eeuwige ranglijst Prima Categoria (1898-1929)
All time-topscorers
Onderstaande lijst is voor het laatst bijgewerkt op 4 juli 2017.
| # | Nat | Naam | Jaren | Goals | Duels |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 |
|
Silvio Piola | 1929–1954 | 274 | 537 |
| 2 |
|
Francesco Totti | 1992–2017 | 250 | 619 |
| 3 | 
|
Gunnar Nordahl | 1948–1958 | 225 | 291 |
| 4 |
|
Giuseppe Meazza | 1929–1947 | 216 | 367 |
| 4 | 
|
José Altafini | 1958–1976 | 216 | 459 |
| 6 |
|
Antonio Di Natale | 2002–2016 | 209 | 445 |
| 7 |
|
Roberto Baggio | 1985–2004 | 205 | 452 |
| 8 |
|
Kurt Hamrin | 1956–1971 | 190 | 400 |
| 9 |
|
Giuseppe Signori | 1991–2004 | 188 | 344 |
| 9 |
|
Alessandro Del Piero | 1993–2014 | 188 | 478 |
| 9 |
|
Alberto Gilardino | 1999– | 188 | 502 |
| 12 | 
|
Gabriel Batistuta | 1991–2003 | 184 | 318 |
| 13 |
|
Giampiero Boniperti | 1946–1961 | 178 | 444 |
| 14 |
|
Amedeo Amadei | 1936–1956 | 174 | 423 |
| 15 |
|
Luca Toni | 2004–2016 | 169 | 346 |
| 16 |
|
Giuseppe Savoldi | 1965–1982 | 168 | 405 |
| 17 |
|
Guglielmo Gabetto | 1934–1949 | 165 | 322 |
| 18 |
|
Roberto Boninsegna | 1965–1979 | 163 | 366 |
| 19 |
|
Luigi Riva | 1964–1976 | 156 | 289 |
| 20 |
|
Roberto Mancini | 1981–2000 | 156 | 541 |
| 21 |
|
Luís Vinício | 1955–1968 | 155 | 348 |
| 22 |
|
Filippo Inzaghi | 1995–2012 | 155 | 366 |
| 22 |
|
Carlo Reguzzoni | 1929–1948 | 155 | 401 |
| 24 | 
|
István Nyers | 1948–1956 | 153 | 236 |
| 24 |
|
Hernán Crespo | 1996–2012 | 153 | 340 |
| 26 |
|
Adriano Bassetto | 1946–1958 | 149 | 329 |
| 27 |
|
Omar Sívori | 1957–1969 | 146 | 278 |
| 28 |
|
Christian Vieri | 1991–2009 | 142 | 264 |
| 28 |
|
Benito Lorenzi | 1947–1959 | 142 | 330 |
| 28 |
|
Paolo Pulici | 1967–1985 | 142 | 401 |
Dik gedrukt: nog actief in Serie A.
Scheidsrechters
Bijgaand een overzicht van Italiaanse voetbalscheidsrechters die niet alleen actief zijn of waren in de Serie A, maar daarnaast ook internationale wedstrijden leiden of hebben geleid [19].
Nederlanders in de Serie A
Spelers waarvan de naam vetgedrukt staat zijn nog actief in de Serie A.
- Ouasim Bouy - Palermo
- Kevin Diks - Fiorentina
- Timo Letschert - US Sassuolo
- Stefan de Vrij - SS Lazio
- Edson Braafheid - SS Lazio
- Kevin Strootman - AS Roma
- Urby Emanuelson - AS Roma, AC Milan, Atalanta Bergamo, Hellas Verona
- Jonathan de Guzman - SSC Napoli, Carpi FC 1909,Chievo Verona
- Ricardo Kishna - SS Lazio
- Hans Hateboer - Atalanta Bergamo
- Wesley Hoedt - SS Lazio
- Marten de Roon - Atalanta Bergamo
- Bram Nuytinck - Udinese
- Marco van Basten - AC Milan
- Mario Been- Pisa
- Milan Berck Beelenkamp - Genoa
- Dennis Bergkamp - Internazionale
- Winston Bogarde - AC Milan
- Mark van Bommel - AC Milan
- Luc Castaignos - Internazionale
- Edgar Davids - AC Milan, Juventus, Internazionale
- Moestafa El Kabir- Cagliari Calcio
- Ruud Gullit - AC Milan, Sampdoria
- Klaas-Jan Huntelaar - AC Milan
- Nigel de Jong - AC Milan
- Wim Jonk - Internazionale
- Wim Kieft - Pisa, Torino
- Patrick Kluivert - AC Milan
- Michel van de Korput - Torino
- Michel Kreek - Padova, Perugia
- Ruud Krol - Napoli
- Piet Kruiver - Vicenza
- Wim Lakenberg - Pro Partia
- Eli Louhenapessy - Genoa
- Andy van der Meijde - Internazionale
- Oscar Moens - Genoa
- Jan Peters - Genoa, Atalanta
- Michael Reiziger - AC Milan
- Frank Rijkaard - AC Milan
- André Roosenburg - Fiorentina
- Bryan Roy - Foggia
- Edwin van der Sar - Juventus
- John van 't Schip - Genoa
- Clarence Seedorf - Sampdoria, Internazionale, AC Milan
- Wesley Sneijder- Internazionale
- Jaap Stam - Lazio, AC Milan
- Maarten Stekelenburg - AS Roma
- Leonard van Utrecht - Padova
- Henri van der Vegt - Udinese
- Marciano Vink - Genoa
- Harald Wapenaar - Udinese
- Faas Wilkes - Internazionale, Torino
- Aron Winter - Lazio, Internazionale
Belgen in de Serie A
Spelers waarvan de naam vetgedrukt staat zijn nog actief in de Serie A.
- Léon Chaudoir: Napoli
- Maurice Tobias: AC Milan
- Louis Van Hege: AC Milan
- Camille Nys: AC Milan
- Alfonso Dante Mion: Atalanta Bergamo
- Eric Gerets: AC Milan
- Ludo Coeck: Inter Milaan
- Francis Severeyns: Pisa Calcio
- Stéphane Demol: Bologna
- Georges Grün: Parma AC
- Luis Oliveira: Cagliari, Fiorentina, Bologna
- Régis Genaux: Udinese, Parma AC
- Bertrand Crasson: Napoli
- Anthony Vanden Borre: Fiorentina, Genoa
- Johan Walem: Udinese, Parma AC, Torino, Calcio Catania
- Ibrahim Maaroufi: Inter Milaan
- Gaby Mudingayi: Lazio, Bologna, Inter Milaan
- Jean-Francois Gillet: Bari, Bologna, Torino
- Radja Nainggolan: Cagliari, AS Roma
- Omar El Kaddouri: Napoli, Torino
- Dries Mertens: SSC Napoli
- Jordan Lukaku: SS Lazio
- Senna Miangue: Inter Milaan
Zie ook
Externe links
Bronnen en referenties
- º UEFA-ranglijst december 2010
- º titels van 2004/05 en 2005/06 niet inbegrepen, deze werden ingetrokken
- º titel 2005/06 inbegrepen die op 26 juli 2006 werd toegekend aan Internazionale
- º titel 1926/27 die werd ingetrokken niet meegerekend
- º Torino speelde tot 1970 onder de naam AC Torino en tot 2005 als Torino Calcio
- º Sampdoria is een fusie tussen Andrea Doria en Sampierdarenese
- º AS Varese 1910 is de huidige naam van de club, Varese speelde 4 seizoenen als FC Varese in de Serie A en drie seizoenen als Varese Calcio.
- º Salernitana speelde als US Salernitana Salerno in de jaren 47/48 in de Serie A en als Salernitana Sport in 1998/99
- º Genoa nam in 1908 vrijwillig niet deel aan het kampioenschap, in het laatste seizoen speelde de club onder de naam Genua 1893
- º Milan Football Club speelde de eerste vijftien seizoenen onder de naam Milan Cricket & Football Club. De naam AC Milan werd pas in 1938 aangenomen.
- º Inter fusioneerde in 1928 onder dwang van het fascistische regime met US Milanese en nam de naam Ambrosiana aan.
- º US Alessandria speelde drie seizoenen onder de naam FBC Alessandria en fusioneerde in 1920 met US Alessandrina
- º AC Brescia speelde 2 seizoenen onder de naam FC Brescia
- º Juventus Audax Roma speelde 3 seizoenen onder de naam Juventus Roma en fusioneerde na de oorlog met Audax Roma
- º Audace Roma speelde 6 seizoenen als Audace Esperia Roma
- º AS Lucchese Libertas speelde twee seizoenen onder de naam Lucca FC
- º FC Chiasso is een Zwitserse club
- º Ausonio Pro Gorla speelde 1 seizoen onder de naam Ausonia Milaan
- º worldreferee
| Serie A – seizoen 2018/19 |
|---|
|
Atalanta Bergamo · Bologna · Cagliari · Chievo Verona · Empoli · Fiorentina · Frosinone · Genoa · Internazionale · Juventus · Lazio · AC Milan · Napoli · Parma · AS Roma · Sampdoria · Sassuolo · SPAL 2013 · Torino · Udinese |
| Seizoenen Italiaans landskampioenschap voetbal | |
|---|
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Serie A (Italian association football championship) op Wikimedia Commons.