Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Wielrennen
| Wielrennen | ||
| Alessandro Petacchi won Milaan-San Remo in 2005. | ||
| Alessandro Petacchi won Milaan-San Remo in 2005. | ||
| Algemene gegevens | ||
| Organisatie | België: KBWB Nederland: KNWU Mondiaal: UCI | |
| Start | 31 mei 1868 (1e wielerwedstrijd; Parijs) | |
| Type | Zowel individueel als in teamverband | |
| Categorie | Duursport | |
| Locatie | Piste / Weg / Veld | |
| Olympische sport | sinds 1896 | |
| Paralympische sport | sinds 1984 | |
| Competities / Kampioenschappen | ||
| Kampioenschappen | België: BK (weg) BK (veld) BK (MBK) Nederland: NK (weg) NK (veld) Mondiaal: UCI World Tour WK (weg) WK (piste) WK (veld) WK (MBK) WK (BMX) Olympische Spelen | |
| Verwante sporten | ||
| Disciplines | Baanwielrennen BMX Mountainbiken Trial Veldrijden Wegwielrennen | |
| Verwante sporten | Cyclobal Kunstfietsen | |
De wielersport is een verzamelnaam voor alle sporten waarbij gebruik wordt gemaakt van een fiets. Voor de fietssporten waarbij het op snelheid aankomt – en dat zijn de meeste – wordt ook de term wielrennen gebruikt. Er zijn verschillende takken binnen de wielersport. Binnen elke tak draagt de wereldkampioen op een bepaald onderdeel altijd de regenboogtrui. De UCI (Internationale Wielerunie) is de wereldwijde overkoepelende organisatie binnen de wielersport.
Disciplines
De verschillende takken van de wielersport zijn:
- Olympisch (onderdeel van de Zomerspelen):
- Niet-olympisch:
- Veldrijden (ook wel cyclocross)
- Cyclobal (een balsport voor fietsers)
- Kunstfietsen
- Trial
- Tandemfietsen (tot en met 1994 onderdeel van het WK Baanwielrennen)
- Eenwieleren (geen onderdeel van de UCI)
- Ligfietsen (geen onderdeel van de UCI)
Verschillende van deze sporten hebben weer subdisciplines, zoals het tijdrijden bij het wielrennen op de weg, sprint en achtervolging bij het baanwielrennen, racen en freestyle op de BMX enz.
Wereldkampioenschappen
In elke olympische wielerdiscipline en ook in het kunstfietsen, cyclobal, trial, eenwieleren en veldrijden worden jaarlijks wereldkampioenschappen gehouden. De wereldkampioen krijgt de regenboogtrui.
Geschiedenis
De fiets werd uitgevonden in de 19de eeuw en in 2009 zijn er wereldwijd meer dan een miljard.[1] In veel regio's is de fiets nog steeds het belangrijkste vervoer.
De eerste wielerwedstrijd vond plaats op 31 mei 1868 in het Park van Saint-Cloud, in Parijs. De afstand bedroeg 1200 meter, en de wedstrijd werd gewonnen door de Brit James Moore. Hij reed de wedstrijd op een fiets met rubberen banden.[2]
De eerste wedstrijd die een afstand tussen twee steden overbrugde, was Parijs-Rouen. Ook deze wedstrijd werd door Moore gewonnen, die 123 kilometer tussen beide steden aflegde in een tijd van 10 uur en 40 minuten.[3]
Uitrusting
Voor iedere discipline wordt gebruikgemaakt van een ander soort fiets. De geometrie (fietsjargon voor de verhouding tussen de maten van de verschillende onderdelen), soort remmen en banden, wielmaat en andere extra's maken hierbij het verschil. Bij het tijdrijden is het bijvoorbeeld belangrijk om een gestroomlijnde fiets te hebben.
De kleding bestaat onder andere uit een speciaal wielrennersshirt, wielrennersbroek en wielrennersschoenen. Ook dragen de renners tegenwoordig in vrijwel alle disciplines een helm. Meestal dragen ze ook handschoenen die tot de helft van de vingerkootjes reiken.
Baanwielrennen
 Zie Baanwielrennen voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Baanwielrennen wordt uitgeoefend op een ovale piste. De helling van zo'n piste heeft meestal een hellingshoek van 33 graden. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen zomerbanen (in openlucht) en winterbanen (overdekt). Renners rijden op een baanfiets, een fiets zonder remmen en versnellingen.
BMX
| Zie BMX voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
BMX is een extreme sport. De sport ontstond in de Verenigde Staten in de jaren 60. Het heeft zijn roots in motorcross, BMX betekent dan ook Bicycle Motocross (de X staat voor cross). Sinds 2008 is BMX een olympische sport. BMX'ers rijden op BMX-fietsen, deze hebben een klein kader en een breed stuur. Ook zijn de banden breed.
Wegwielrennen
| Zie Wegwielrennen voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Het wielrennen op de weg is de bekendste en populairste tak van de wielersport. In het wegwielrennen vinden wedstrijden plaats op de openbare weg (die hiervoor veelal wordt afgezet). Hierbij zijn drie disciplines:
- tijdrijden, waarbij elke renner individueel start en de renner met de snelste tijd wint.
- de ploegentijdrit, daarbij start men per ploeg.
- de koers in lijn, waarbij het hele peloton gezamenlijk start (en vaak ook een groot deel van de koers bij elkaar blijft). Winnaar is degene die als eerste de streep passeert.
De meeste renners nemen aan alle drie de disciplines deel en in meerdaagse wedstrijden worden ze vaak gecombineerd. In zulke wedstrijden (ook etappekoersen genoemd) worden de tijden die een deelnemers per etappe scoort, bij elkaar opgeteld om het algemeen klassement te bepalen.
In het wegwielrennen heeft de Ronde van Frankrijk (de Tour) het meeste aanzien, daarnaast zijn ook de andere twee 'grote rondes' (de Giro en de Vuelta), de eendaagse klassiekers en het eveneens eendaagse wereldkampioenschap belangrijk.
Sinds 2011 zijn de belangrijkste wedstrijden samengevoegd in de UCI World Tour. Dit is de opvolger van verschillende eerdere regelmatigheidsklassementen die sinds 1948 hebben bestaan. De overige wedstrijden voor (semi)profs zijn gegroepeerd in continentale circuits.
Wedstrijden
Er worden jaarlijks honderden wegwedstrijden georganiseerd. Dit kunnen eendagswedstrijden zoals de Ronde van Vlaanderen zijn, of wedstrijden over meerdere dagen zoals de Ronde van Frankrijk. Ook zijn er criteriums; kortere wedstrijden bestaande uit meerdere plaatselijke rondes. Eigen aan deze criteriums is de plaatselijke sfeer.
De belangrijkste meerdaagse wedstrijden zijn:
Enkele belangrijke eendaagse wedstrijden, de vijf 'monumenten' onder de wielerklassiekers zijn:
Zie ook
Noten
- º (en) DidYouKnow.cd. There are about a billion or more bicycles in the world
- º (en) Maso, B. (tr. Horn, M.) (2005), The Sweat of the Gods, Mousehold Press, p. 1-2, ISBN 1-874739-37-4
- º (en) Paris-Rouen 1869
| Olympische sporten |  |
|---|
|
Olympische zomersporten Olympische wintersporten Voormalige Olympische sporten |
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Cycling op Wikimedia Commons.