Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Autoriteit
Autoriteit is de macht van een persoon of een organisatie over een andere persoon of een groep te leiden. Autoriteit vormt de basis van de maatschappij, opdat er geen anarchie is. Het verschil tussen autoriteit en macht is dat autoriteit gelegitimeerd is. Het heeft het recht om deze macht uit te oefenen door bijvoorbeeld het opleggen van sancties.
Verschillende soorten autoriteiten
Drie types autoriteiten van Max Weber
Volgens Max Weber zijn er drie types politieke heerschappijen:
- Charismatisch leiderschap
- Traditionele leiderschap
- Legaal-rationeel leiderschap
Hoewel met een autoriteit meestal gezag beoefend door een of meerdere mensen bedoeld wordt, kan het ook verwijzen naar andere soorten autoriteiten. Er zijn goddelijke en traditionele autoriteiten. Gelovigen zoals Christenen die volgens de Bijbel leven, zien God als de hoogste autoriteit die zij moeten gehoorzamen.
Traditionele autoriteiten zijn vormen van leiderschap die volgens bepaalde tradities of voorgeschreven regels verkregen of overgenomen worden. In de feodale standenmaatschappij had de adel het voor het zeggen. Het adeldom wordt verkregen door geboorte en huwelijk.
Het legaal-rationeel leiderschap is verbonden aan voorgeschreven wetten en bureaucratie.
Wetenschappelijke autoriteit
Betreffend de meeste wetenschappen zijn er ook deskundigen die DE deskundige bij uitstek zijn, en als zodanig gezag hebben, en wat die bepaalde wetenschap aangaande ook een autoriteit is. Deze vorm van autoriteit betreft het zijn van een expert, en daarmee degene die de meeste kennis en ervaring heeft op een bepaald gebied. Een voorbeeld is een Nederlandse viroloog, die geregeld de wereld over vliegt, om overheden en organisatie's te adviseren. Verder kan een bepaald persoon ook ervaringsdeskundige zijn, van iets waar verder niemand iets van weet, of meegemaakt heeft, en zodanig wat dát aangaat een autoriteit is. Wel moet datgeen de menigte aanspreken (noemenswaardig).
Autoriteit en soevereiniteit
Soevereiniteit en autoriteit lijken synoniemen van elkaar. Het verschil zit in het feit dat een autoriteit de hoogste macht heeft bij een bepaald vlak, zoals bij de rechterlijke macht waar de rechter autoriteit geniet. Bij een autoriteit kan de macht bij één of meerdere personen liggen. Bij soevereiniteit heeft de macht betrekking op een staat dan wel de gehele samenleving. De soevereine macht staat boven de autoriteiten.
Bij staten die de soevereiniteit behouden over een afgebakend grond, ontbreekt echter vaak wel tussen de staten onderling een autoriteit. Daarvoor is er tussen staten sprake van anarchie, niemand heeft het hoogste gezag. Staten mogen daarom onderling niet bemoeien met het politiek beleid van een ander. Er is ook geen wereldmacht die over andere staten heerst.
Gehoorzaamheid
Er zullen tegenstanders zijn die een bepaalde autoriteit niet zullen accepteren. Ze verwerpen hiermee de legitimatie van deze macht of de macht in kwestie. In een staat mag het autoritaire gezag optreden tegen ongehoorzame burgers middels gecoördineerd geweld. Het uitoefenen van dit soort gezag is gelegitimeerd.