Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Superfood
Superfood is een term die aan het begin van de 21e eeuw in zwang kwam voor voedingsmiddelen die rijk zijn aan specifieke vitaminen en mineralen of bio-actieve stoffen zoals antioxidanten en omega 3-vetzuren, en die aangeprezen worden om hun vermogen de gezondheid te verbeteren en ziekten tegen te gaan.
Opkomst
Superfood maakte zijn opmars rond de eeuwwisseling. Consumenten begonnen aan het begin van de 21e eeuw voedsel met een hoog gehalte aan vetten, suikers en zout de rug toe te keren. In plaats daarvan gingen ze op zoek naar nieuwe, verse, biologische en tegelijkertijd zeer voedzame voeding. Dit leidde tot een toename van producten op de markt die onder de noemer 'superfood' werden aangeboden. Zo verdrievoudigde de verkoop van sojaproducten in Europa tussen 2001 en 2006, en nam de verkoop van granaatappels en granaatappelproducten tussen januari 2005 en mei 2007 toe met 500 procent.[1][2]
Bekendheid
Marktonderzoeker GfK onderzocht in 2014 de bekendheid van superfoods in Nederland. Hieruit volgde dat 1 op de 6 ondervraagden superfoods kende. 4 op de 10 kende het woord wel, maar wist niet precies wat het inhield. Hoewel zo'n 90 procent van de respondenten superfood niet noodzakelijk achtte voor de dagelijkse voeding, had 23 procent het weleens gekocht. De aankopen bestonden vooral uit bessen en zaden. Het verbeteren van de weerstand en het zorgen voor een betere gezondheid en vitaliteit werden het meest genoemd als redenen om superfoods te gebruiken.[3]
Voorbeelden
De verzameling voedingsmiddelen die onder de noemer 'superfood' vallen, bestaat geheel uit onbewerkte, of beperkt bewerkte natuurproducten. In de meeste gevallen gaat het om groenten, fruit, noten of zaden. Vaak zijn het exotische producten die vóór de rage niet of slechts in zeer beperkte mate gegeten werden. In West-Europa vallen onder de superfoods bijvoorbeeld gojibessen, tarwegras, quinoa en chiazaad, terwijl in Noord-Amerika iets als boerenkool onder de superfoods gerekend wordt.[4] In zijn boek 'superfoods' beschrijft auteur David Wolfe de top 10 van beste superfoods, die volgens hem bestaat uit de volgende tien producten: gojibessen, cacao, maca, bijenproducten, spirulina, blauwgroene AFA-superalgen, oceaanplankton, aloë vera, hennepzaad en kokos.[5]
Kritiek
Deze producten zouden daardoor niet alleen gezond zijn, maar ook een geneeskrachtige werking hebben. Tegenstanders laken deze gezondheidsclaims. Ze beschouwen de term superfood als pure marketing die aansluit bij de gezondheidsrage onder (vooral) hoger opgeleiden[6]; de producten zijn verhoudingsgewijs duur of duur geworden [7] en gevarieerd eten levert volgens hen meer op dan het nuttigen van superfoods.[8]
De Europese Unie heeft het gebruik van de term 'superfood' in 2007 als misleidend bestempeld. Wanneer de marketing van een product een gezondheidsclaim bevat, is de fabrikant verplicht om een toelichting bij deze claim te geven, die uitlegt wat er dan precies zo gezond aan het product is.[9] Volgens de Britse instelling National Health Service is superfood weliswaar gezond, maar valt er niet aan te tonen of de voedingsmiddelen die als superfood bestempeld worden, gezonder zijn dan andere voedingsmiddelen.[10] Het Britse Cancer Research UK, een stichting die zich met kankeronderzoek bezighoudt, geeft aan dat de afzonderlijke stoffen in sommige superfoods onder laboratoriumcondities inderdaad kanker kunnen tegengaan, maar dat er vooralsnog geen bewijs is dat het eten van voedsel met deze stoffen erin hetzelfde effect oplevert.[11] Ook het Nederlandse Voedingscentrum moedigt het nuttigen van superfoods niet aan. Zij adviseert dat het veel belangrijker is om gevarieerd te eten,[12][4] en zich een gevarieerd eetpatroon eigen te maken dat gebaseerd is op de Schijf van vijf.[13] Sommige voedingsdeskundigen gaan zelfs nog verder. Zo claimde voedingsdeskundige Petronella Ravenshear in de Daily Mail dat een teveel aan gojibessen, quinoa en boerenkool juist problemen aan de schildklier en artritis kunnen veroorzaken.[14]
Behalve gezondheidsproblemen kleven er anno 2014 ook ethische bezwaren aan de toename van het nuttigen van superfoods. Quinoa, dat verbouwd wordt in Peru en Bolivia en daar geldt als een van de hoofdbestanddelen van de maaltijd, begint door haar populariteit inmiddels te duur te worden voor de lokale bevolking.[15]
Bronnen, noten en/of referenties
|
