Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Bedrijfsverzamelgebouw
Een bedrijfsverzamelgebouw is een gebouw dat dient om verschillende bedrijven in te huisvesten. Meestal focust een bedrijfsverzamelgebouw zich op een specifiek soort ondernemers, bijvoorbeeld ICT-bedrijven of bedrijven uit de mediasector. Een bedrijfsverzamelgebouw gaat minder ver in het delen met en ondersteunen van de ondernemers dan een incubator.
Bedrijfsverzamelgebouwen beogen goede en betaalbare huisvesting te verzorgen. Vaak is de huisvesting gesubsidieerd. Kosten kunnen laag gehouden worden door diensten met elkaar te delen, zoals een kantine of een kopieermachine.
Bijkomend voordeel is dat bedrijven die bij elkaar in de buurt gehuisvest zitten elkaar inspireren wat leidt tot meer innovatie. Ook kunnen bedrijven onderling profiteren van elkaars expertise, arbeid en netwerken.
Overzicht Nederlandse bedrijfsverzamelgebouwen
Amsterdam
Amsterdam heeft een actief broedplaatsenbeleid. Broedplaatsen zijn vaak voormalige scholen of kantoorpanden die worden aangewezen als locatie voor een speciale groep startende en of creatieve ondernemers. Hier een verkorte lijst waarop met name de locaties staan waar ondernemers zijn gehuisvest en die dus de term bedrijfsverzamelgebouw verdienen.
- Het A&C Lab (Amsterdam-Centrum) - Een creatief bedrijfsverzamelgebouw aan het Damrak. Het A&C Lab bestaat uit ca. 6000m2 waarin een mix van individuele kunstenaars, innovatieve commerciële bedrijven en instellingen in de creatieve sector gevestigd zijn.
- Krelis Louwenstraat (Amsterdam-West) - Groot voormalig schoolgebouw
- Studio OH-3 (Amsterdam-West) - Een verzamelplaats voor creatief toptalent in Amsterdam Nieuw-West.
- Vliegbasis De Huygens (Amsterdam Nieuw-West) - Broedplaats voor o.a. creatieve eenpitters.
- NDSM-werf (Amsterdam-Noord) - Voormalige bedrijfshal scheepswerf NDSM, met ateliers, ambachtelijke werkplaatsen, theaterruimtes, oefenruimtes.
- Berberisstraat (Amsterdam-Noord) - Voormalig schoolgebouw/brandweerkazerne met lokalen, garage en groot binnenterrein
- Plantage Doklaan (Amsterdam-Centrum) - Broedplaats voor kunst en ambachtelijke bedrijvigheid, horeca, bakker, expositie en theaterruimte
- Het Vriesseveem (Amsterdam-Centrum) - Voormalig pakhuis 'Oost-Indië' aan de Hoogte Kadijk. In 1902 vestigde opslagbedrijf Vriesseveem hier de eerste industriële koelruimten voor levensmiddelen. De redactie van De Waarheid (het dagblad van de CPN) was hier gevestigd vanaf 1981 tot 1990. Het pakhuis werd in 1998-1999 verbouwd en ingericht met kantoorunits. Onder meer persbureau Novum Nieuws is hier gevestigd
- Pakhuis De Zwijger (Amsterdam-Oost) Broedplaats voor ICT kunstenaars en creatieven. Mediawerkplekken (Stichting De Waag Mediagilde), gebruik van zalen en gebruik van radio- en televisiestudio’s (SALTO)
- Panorama West (Amsterdam-West) - werkplekken voor maatschappelijk ondernemers op de bovenste verdieping van het voormalig stadsdeelkantoor van De Baarsjes
- Petersburg (Amsterdam-Centrum) - Atelierpand in combinatie met bedrijfsruimtes in nieuwbouw ondergebracht
- Filmakademie/EHBK (Amsterdam-West) - Culturele werkgemeenschap met werkruimtes en publieke functies en faciliteiten in de vorm van horeca, filmprogramma, muziekstudio, oefenruimtes, doka.
- Pakhuis Wilhelmina (Grootstedelijk project Zuidelijke IJoever, Amsterdam-Oost) - Werkpand met 100 ateliers
- De Wittenstraat (Amsterdam-West) - Voormalig schoolgebouw "De Binding"
- Luycksterrein/Brouwershuisje (Amsterdam-Oost) - Voormalig industrieel gebouw met 9 ateliers
- Zeeburgereiland/ De Loods (Amsterdam-Oost) - 14 werkruimtes in nieuwbouwloodsen voor voormalige gebruikers van loodsen op Westerdokseiland
- Het Volkskrantgebouw (Amsterdam-Oost)- Het Volkskrantgebouw is werkruimte voor de culturele, sociale en creatieve sector
- Marcusstraat (Amsterdam-Oost) - Voormalig schoolgebouw. Woon/werkpand voor uitvoerende kunsten in wisselwerking met andere kunstvormen en functies
- De Kauwgomballenfabriek (Amsterdam-Oost) - de voormalige Maple Leaf fabriek wordt verbouwd tot creatieve 'hotspot'
- Fort Knox (Amsterdam).
Arnhem
- Bruishuis (Arnhem Zuid) Bedrijfsruimte voor startende ondernemers. Ondernemen in het Bruishuis betekent in een relaxte omgeving samenwerken aan de keten hobby-leren-werken. Op de begane grond is een grote ontmoetingsruimte waar zowel huurders van het Bruishuis als wijkbewoners op werkdagen terecht kunnen voor een lunch of koffie en thee.
- Gildenhuis60 Gildenhuis60 is hét bedrijfsverzamelgebouw in Arnhem Noord. Het is de plek om andere ondernemers te ontmoeten en (samen) te werken. Gildenhuis60 bestaat uit 3 verdiepingen, begane grond is voorzien van flexwerk-plekken, vergader- en cursusruimtes á 97m2, op de 1e verdieping 3 kantoorruimtes en op de 2e verdieping 2 kantoorruimtes.
Breda
- Het Bastion is gehuisvest in het voormalige laboratoriumgebouw van een oude melkfabriek. Er is een grote variëteit aan bedrijfjes gevestigd.
Delft
- Bacinol is is gehuisvest in de oude penicillinefabriek van de DSM. Momenteel zijn hier architecten en designers in gehuisvest. De locatie moet echter wijken voor een spoortunnel. Er zijn initiatieven gaande voor vervangende huisvesting.
- Het Bedrijfstechnologisch centrum (BTC) is feitelijk een bedrijfsverzamelgebouw voor kleine en/of startende innoverende ondernemingen. BTC Delft wordt ondersteund door Gemeente Delft, TNO, TU Delft en ING Bank.
- Radex
- YES!Delft
- Delftstede aan de Phoenixstraat in Delft verhuurt bedrijfsruimtes aan o.a. therapeuten, kunstenaars, yoga en muziekschool, naschoolse opvang, dierenbescherming enz. Zeer geschikt voor startende ondernemers.
Den Haag
- De Caballero Fabriek is een bedrijfsverzamelgebouw voor overwegend creatieve en innovatieve bedrijven in een voormalige sigarettenfabriek. Het gaat hier om een initiatief van de gemeente Den Haag met steun van de Europese Unie. In december 2008 is het tweede deel van het gebouw na een grootschalige verbouwing opgeleverd. In totaal zijn er nu ca. 100 ondernemingen gevestigd.
- BINK36 is een creatieve hotspot in een voormalig PTT-complex van vier gebouwen aan de Binckhorstlaan 36 in Den Haag.
Dordrecht
- Dubbelborgh is gericht op startende en groeiende bedrijven. Vooral diverse IT bedrijven en zelfstandige beroepen hebben zich er gevestigd: accountants, advocaten en psychologen.
Groningen
- De Puddingfabriek staat direct ten zuiden van het centrum van de stad Groningen. Er zijn sinds 2002 ongeveer 30 bedrijven en ondernemers op het terrein van media, ICT en architectuur gevestigd.
- In de Groningse plaats Winschoten staat het bedrijfsverzamelgebouw Mijn Toco (Total Office Center Oldambt). Er zijn flexruimtes te huur, kantoorunits en er is een grote ruimte voor vergaderingen en bijeenkomsten.
's-Hertogenbosch
- De Gruyter Fabriek in 's-Hertogenbosch. De Gruyter Fabriek is de motor achter veel creativiteit en bedrijvigheid in 's-Hertogenbosch. Veel vormgevers, webdesigners, tekstschrijvers, ontwikkelaars, architecten, maar ook kunstenaars en interieurontwerpers vinden hun plek bij De Gruyter Fabriek.
- Business Center de Vliert in 's-Hertogenbosch. Dit kleinschalige business center verhuurt kantoorruimtes in een full-service-concept.
Hoogeveen
- Ondernemershotel De Compaen in Hoogeveen. De Compaen is een bedrijfsverzamelpand voor ondernemende professionals die meerwaarde ondervinden van het onder een dak samenwerken. Er zijn o.a. flexruimtes te huur en kantoorunits en er zijn verschillende ruimtes voor vergaderingen, trainingen en bijeenkomsten.
Leeuwarden
- All inclusive vastgoedconcept Moar! community huisvest meer dan 25 ondernemingen in het voormalige ING pand in het centrum van Leeuwarden. Moar! heeft tevens een locatie in Drachten.
- De voormalige gevangenis "De Blokhuispoort" te Leeuwarden heeft een tijdelijke functie gekregen van cultuurcentrum. Het complex is eigendom van de Staat (Rijksgebouwendienst) en wordt momenteel beheerd door Carex Fryslan. Ongeveer 130 creatieve ondernemingen werken (samen) in de zogenaamde blokhuisportal.
- De voormalige MTS aan de Nylansdyk 4 huisvest een collectief van 15 kunstenaars.
- De Klanderij is gelegen aan het Zuiderplein 33 huisvest tijdelijk 25 bedrijven.
Rotterdam
- Delftseplein 36 huisvest 38 creatieve ondernemers en een club voor culturele en creatieve evenementen op de begane grond. In het souterrain zijn er atelierruimtes voor kunstenaars, die hier met een barterdeal gebruik van maken.
- Het Schieblock is gelegen aan de Schiekade 185-205, met uitzicht over het Hofplein en de Coolsingel. Per 1 juli 2010 zijn de deuren geopend voor gebruik. De selectie van ondernemingen en instituten die zich bezighouden met binnenstedelijke programmeringen, maken van het Schieblock een stadslaboratorium. Op de begane grond zit De Dependance: een ruimte voor een flexibele programmering van activiteiten, tentoonstellingen en lezingen. In 2012 en 2014 zal het Schieblock fungeren als voorbeeldcasus in de Internationale Architectuur Biënnale.
- Zomerhofkwartier (ZoHo) is een nieuwe creatieve broedplaats die 80 werkplaatsen biedt aan een selectie creatieve professionals en kunstenaars. Zoho bestaat uit twee panden met ieder een eigen karakter, namelijk de Vijverhofstraat 47 en Zomerhofstraat 71. Beide panden liggen aan de Noordzijde van het spoor in het centrum van Rotterdam.
- Het Atlantichuis stamt uit 1930. Het is ontworpen als bedrijfsverzamelgebouw en is daarmee een van de eerste bedrijfsverzamelgebouwen in Nederland. Het ontwerp is van P.G. Buskens.
- Het Groothandelsgebouw was met zijn afmetingen van 220 x 84 x 43 meter bij oplevering in 1953 het grootste gebouw van Nederland. Het ontwerp is van Huig Maaskant en Willem van Tijen.
- In 1939 bestonden plannen van de architecten Van Tijen en Maaskant om aan de Goudsesingel een bedrijfsverzamelgebouw te vestigen. Tijdens het bombardement op Rotterdam van 1940 gingen deze plannen verloren. In 1949 realiseerden Van Tijen en Maaskant hier alsnog een bedrijfsverzamelgebouw: het Industriegebouw Goudsesingel.
Utrecht
- De Dutch Game Garden op de Neude 5 huisvest meer dan 50 game bedrijven. Het betreft hier vooral starters en jonge bedrijven. Ook is er het vakblad voor de Nederlandse industrie, genaamd Control gevestigd.