Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Bernard Hilarius Molkenboer

Uit Wikisage
Versie door Mendelo (overleg | bijdragen) op 14 jun 2016 om 17:14
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Prof. dr. Bernard Constant Hilarius Molkenboer, o.p. (Leeuwarden, 10 december 1878Nijmegen, 30 juli 1948) was een Nederlands dominicaan en letterkundige, vooral bekend als een Vondelkenner.

Leven

Bernard Molkenboer werd op 10 december 1878 geboren als de zesde zoon in het gezin met dertien kinderen van Wilhelmus Bernardus Gerardus Molkenboer (1844–1915) en Maria Cecilia Petronella Johanna der Kinderen (1848–1934), de zus van de kunstenaar Antoon der Kinderen. Hij kreeg de voornamen Bernard Constant.

Nadat Wilhelmus Molkenboer boenoemd werd tot directeur van de Rijksnormaalschool voor tekenonderwijs te Amsterdam, verhuisde het gezin naar Amsterdam, en woonde vlakbij het Vondelpark.

Omdat Bernard zich aangetrokken voelde tot het kloosterleven, ging hij naar het bisschoppelijk seminarie Hageveld in Heemstede.

Hij werd geprofest in de orde van de dominicanen te Huissen op 23 september 1900 en nam de kloosternaam Hilarius aan. Op 15 augustus 1906 werd hij tot priester gewijd.

Hij vertrok in 1909 naar Rome om kunstgeschiedenis te studeren. Hij was docent in de dogmatiek en de gewijde welsprekendheid te Huissen. In 1923 werd hij benoemd tot lector en buitengewoon hoogleraar aan de rooms-katholieke Universiteit van Nijmegen, met als leeropdracht niet de theologie maar de 17e-eeuwse Nederlandse letterkunde.

Als taalgeleerde was hij geboeid door de dichter Joost van den Vondel, die hij bezag als de luister van de Kerk in Nederland.[1]

In het Vondelherdenkingsjaar 1937 was hij de voorzitter van het Nationaal Comité voor Vondelherdenking en hield talrijke voordrachten, zelfs tot in Rome. Hij verkreeg dat jaar een eredoctoraat van de Gemeentelijke Universiteit Amsterdam. Hij was de eerste Nijmeegse hoogleraar die een eredoctoraat kreeg van een andere universiteit.

Hij werkte mee aan de katholieke vertaling van de Heilige Schrift in opdracht van de Apologetische Vereniging ’Petrus Canisius’, en was verantwoordelijk voor de beoordeling van het Nederlands.[2]

Tijdens de oorlog zag hij het huis aan de Batavierenweg waar hij toen verbleef in vlammen opgaan. Zijn uitgebreide Vondelbibliotheek en het manuscript van zijn werk over Vondel werden tot as herleid.

Hij overleed op 30 juli 1948 in het Sint-Canisius-ziekenhuis te Nijmegen en werd begraven op het kloosterkerkhof van het Albertinum. In Nijmegen is een straat naar hem vernoemd.

Publicaties van en over Molkenboer

  • De Spaansche Kapel te Florence, 1912
  • Vondel-schetsen … (Verhalen.) 1913. Tweede druk 1938. [Met illustraties door Bernard Hilarius Molkenboer]
  • A. M. C. van Cooth, Letterkundige opstellen ... Kritisch verzameld en ingeleid door Lr. B. H. Molkenboer … met een portret door Th. Molkenboer, 1916
  • Dante. [Met afbeeldingen], 1921
  • Herdenkingen …, derde druk, 1925
  • Studies over Vondel en zijn tijd. [Diverse auteurs] Liber amicorum B. H. Molkenboer O.P., 1939
  • Joost van den Vondels ’Joseph in Dothan’
  • Joost van den Vondels ’Adam in ballingschap’
  • Joost van den Vondels ’Lucifer’
  • Mijn Vondelbibliografie en de oorlog, 1945
  • De Jonge Vondel, [Deel 1 van het zesdelige werk dat hij in zin had, postuum uitgegeven. Met afbeeldingen, waaronder portretten door Bernard Hilarius Molkenboer], 1950
  • Feestnummer, aan Prof. Dr. B. H. Molkenboer O.P. bij zijn zestigsten verjaardag op 10 December 1939 aangeboden door zijn leerlingen, 1939
  • Johan Renders, Bibliographie der geschriften van Dr. B[ernard] H[ilarius] Molkenboer O.P., 1898-1939

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen
  1. º Bidprentje Bernard Constant Hilarius Molkenboer op genealogieonline.nl (Uit publicatie Bidprentjes van den Berg – met 29 duizend scans, samengesteld door J. P. P. van den Berg)
  2. º L. J. Rogier; N. de Rooy, In vrijheid herboren. Katholiek Nederland 1853-1953, N.V. Uitgeversmij Pax, Den Haag 1953, p. 580, op dbnl.org
rel=nofollow
rel=nofollow