Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Landgoed Oosterbeek
| Landgoed Oosterbeek | ||
| Type | buitenplaats | |
| Locatie | Wassenaar | |
| Coördinaten | 52°5′N 4°20′E | |
| Beheerder | Gemeente Den Haag | |
| Monumentstatus | Rijksmonument | |
Oosterbeek is een landgoed op het grondgebied van Wassenaar, maar sinds 1953 eigendom van de gemeente Den Haag.
Landgoed Oosterbeek ontstond in de 17e eeuw. Jonathan van Luchtenburch, rentmeester-generaal van de grafelijke domeinen in Noord-Holland, kocht in 1629 een boerenwoning met wat land, gelegen tussen landgoed Clingendael en het Haagse Bos. Hij bouwde er een huis omringd door een gracht, er kwamen stallen en een tuinhuis en hij legde een stuk bos aan. Tegenover het huis kwam een vijver met een eiland.
Eigenaars
Na van Luchtenburchs overlijden werd zijn dochter Cuniera failliet verklaard. Het landgoed werd in 1659 gekocht door Mr Jacob van Beveren, heer van Zwijndrecht, en meermalen burgemeester van Dordrecht. Na zijn dood in 1676 erfde zijn dochter Lidia het landgoed. Zij trouwde met Nicolaas van der Dussen, in wiens familie het landgoed een paar generaties bleef. Nicolaas van der Dussen (1718 - 1770) was evenals zijn vader heer van Oost-Barendrecht en bekleedde functies in de regering van Dordrecht. In 1749 trad hij in het huwelijk met Elisabeth Aletta Slicher. Het hekwerk vindt men tegenwoordig op de boerderij Boomvliet bij Dirksland.In 1783 verkocht Ewout van der Dussen het landgoed aan Ignatius Johan van Hees, secretaris van de Raad van State. Na zijn overlijden in 1791 verkochte zijn drie kinderen het landgoed aan Pieter Andries de Moraaz, die het in 1802 doorverkocht aan Arnold Lambert Bicker, een suikerraffinadeur uit Rotterdam. Bicker verkocht een deel van de grond en daarna de rest aan Jan Bernd Bicker († 1812), getrouwd met Catharina Six, beiden uit Amsterdam. De Bickers hebben dezelfde familienaam maar zijn niet gerelateerd. Hij liet Johan David Zocher Sr., die op Paleis Huis ten Bosch bezig was een exercitieplein aan te leggen, een plan maken om zijn tuin te moderniseren.
In 1815 werd de buitenplaats openbaar verkocht. De nieuwe eigenaar George Louis Staanislav Capadose verkocht het in 1839 aan Arnout Willem baron van Brienen van de Groote Lindt, eigenaar van het aangrenzende landgoed Clingendael. De tuin werd hierna door de J.D. Zocher jr veranderd in een landschapsstijl. Aan de oostkant van de oprijlaan verrees in 1854 een tuinmanswoning.
De familiewapens van het echtpaar Dussen Slicher staan op het inrijhek. Men kan de familie Dussen Slicher verantwoordelijk houden voor een groot deel van de aanleg van Oosterbeek.
Filmstad
In 1935 werd Oosterbeek gekocht door filmproducent Loet Barnstijn (Enschede, 1880 - New York, 1953). Hij had al een filmstudio in Duivendrecht (Cinetone) en bouwde op Oosterbeek nog twee filmstudio's, en noemde dit Filmstad. Ook de andere gebouwen op het landgoed werden gebruikt voor zijn filmindustrie, er kwam een kantoor, een filmopslag, een geluidsstudio en een technische werkplaats.
Tijdens WW II
Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, verbleef Barnstijn in de Verenigde Staten. Hij is joods en bleef daar. De filmstudio's van Oosterbeek werden in beslag genomen en door de Duitse filmmaatschappij U.F.A. gebruikt om propagandafilms te maken. De Engelsen hebben de studio's gebombardeerd.
Tijdens de Duitse bezetting wordt langs de Oostelijke kant van Clingendael en Oosterbeek een tankgracht gegraven. Ook werden er drie bunkers gemaakt en een werkplaats voor het afmonteren van V1- en V2-raketten.
Na de Tweede Wereldoorlog
Na de oorlog kwam Barnstijn terug op Oosterbeek en verhuurde Amerikaanse films. In 1950 ging hij terug naar New York waar hij in 1953 overleed. Het landgoed kwam in bezit van het toenmalige Nederlands Beheersinstituut. Het huis en de filmstudio's waren dusdanig vernield dat ze werden afgebroken.
Op 11 augustus 1953 kocht de gemeente Den Haag het landgoed. Op de weilanden aan de oostelijke (Wassenaarse) kant werden sportvelden aangelegd.
Nebo
Een deel van Oosterbeek kreeg in 1995 een bouwbestemming. In 2000 werd aan de kant van de Rijksweg A44, op Haags grondgebied, het verpleeghuis Nebo gebouwd met enkele seniorenwoningen.
Status en gebruik
Het Landgoed Oosterbeek en de tuinmanswoning zijn sinds 2002 beschermd als Rijksmonument. Een deel van het park is vogelrustgebied.
Er is een botenhuis dat door de scoutinggroep 'Vliegende Hollander' wordt gebruikt.
| Bronnen, noten en/of referenties
|
