Turkmeense kalender (2002–2008)

De Turkmeense kalender was een versie van de gregoriaanse kalender die in Turkmenistan in gebruik was van 2002 tot 2008.

Op 10 augustus 2002 nam de Turkmeense regering een wet aan om de namen van de maanden en van de dagen van de week te vervangen. De nieuwe namen werden onmiddellijk in gebruik genomen door de Turkmeense staatsmedia. Ook publicaties in andere talen dan het Turkmeens begonnen de nieuwe namen te gebruiken, terwijl de traditionele namen er tussen haakjes bij stonden. Het volk bleef in het dagelijkse taalgebruik de oude namen gebruiken.

Als nieuwe namen van de maanden werden nationale symbolen gekozen, zoals beschreven in het boek Ruhnama, geschreven door Saparmurat Niyazov, de eerste „President voor het leven” van Turkmenistan. Volgens een documentairefilm door Arto Halonen, The Shadow of the Holy Book, kwam de Turkse zakenman Ahmet Çalık op het idee om nieuwe maandnamen te gebruiken, toen hij wegens zakenbelangen probeerde Niyazovs vriendschap te winnen.

Op 21 december 2006 overleed president Niyazov. Op 23 april 2008 meldde de pers dat de regering erover nadacht om de oude namen te herstellen. De oude namen werden terug in gebruik genomen in juli 2008.

Voor men de nieuwe Turkmeense namen invoerde, gebruikte men de Russische versie van de gebruikelijke maandnamen van de juliaanse/gregoriaanse kalender De nieuwe Turkmeense namen luidden als volgt:

Nederlandse naam	Traditionele Turkmeense naam	Turkmeense naam 2002–2008	Verklaring
Januari	Ýanwar	Türkmenbaşy	„De leider van de Turkmenen”, de titel die men gaf aan Saparmurat Niyazov, de Turkmeense president en auteur van Ruhnama.
Februari	Fewral	Baýdak	Vlag. De Turkmeense vlag wordt gevierd in februari op Niyazovs verjaardag.
Maart	Mart	Nowruz	De naam van het Perzische nieuwjaar, dat in maart valt.
April	Aprel	Gurbansoltan	Gurbansoltan Eje was de naam van Niyazovs moeder.
Mei	Maý	Magtymguly	Magtymguly Pyragy was een Turkmeens dichter die door Niyazov werd beschouwd als een van de grootste geestelijke leiders van het Turkmeense volk.
Juni	Iýun	Oguz	Oghuz Khan was de stichter van de Turkmeense natie volgens het boek Ruhnama.
Juli	Iýul	Gorkut	De naam van de held uit het Turkmeense epos „Gorkut-Ata”.
Augustus	Awgust	Alp Arslan	De tweede grootste leider van het Seltsjoekenrijk. Hij vocht tegen het Byzantijnse rijk en begon met de Turkse migratie naar Asia Minor.
September	Sentýabr	Ruhnama	Niyazovs boek, gezien als een spirituele gids voor de Turkmeense natie.
Oktober	Oktýabr	Garaşsyzlyk	Onafhankelijkheid. In oktober wordt de onafhankelijkheid van Turkmenistan gevierd.
November	Noýabr	Sanjar	Ahmad Sanjar was de laatste heerser van het Seltsjoekenrijk.
December	Dekabr	Bitaraplyk	Neutraliteit. Turkmenistan werd uitgeroepen tot neutraal land, en de Dag van de Neutraliteit wordt gevierd in december.

De traditionele namen van de dagen waren overgenomen uit het Perzisch.

Nederlandse naam	Traditionele Turkmeense naam	Turkmeense naam (2002–2008)	Verklaring
maandag	Duşenbe	Başgün	eerste dag
dinsdag	Sişenbe	Ýaşgün	jonge dag
woensdag	Çarşenbe	Hoşgün	gunstige dag
donderdag	Penşenbe	Sogapgün	Gerechtigheidsdag
Vrijdag	Anna	Annagün	Toevoeging van het Turkse/Turkmeense woord gün (dag) aan de Perzische naam van de dag.
zaterdag	Şenbe	Ruhgün	geestdag
zondag	Ýekşenbe	Dynçgün	rustdag

Verwijzingen