Hindoestaanse bruiloft

Hindoestaanse bruiloften in Nederland

Hindoestanen behoren tot een gemeenschap die in Nederland nog veelal onder de radar blijft. Toch wonen er zo’n 160.000 Hindoestanen in Nederland, verspreid over het land, met grote concentraties in de Randstad. Hindoestanen maken deel uit van de Indiase diaspora en voelen vandaag de dag nog steeds een grote verbondenheid met India. Hun voorouders migreerden als contractarbeiders van India naar Suriname, waar in 1873 het eerste schip Lalla Rookh aanvoer en het begin markeerde van de Hindostaanse gemeenschap in Suriname, toentertijd nog een kolonie van Nederland. Tegen de tijd dat Suriname onafhankelijk werd in 1975 waren veel Hindoestanen gemigreerd naar Nederland om daar een betere toekomst op te bouwen.

Onder Hindostanen bevinden zich zowel hindoes als moslims. Beide religies bevatten onderstromingen die elk een eigen richting van de religie volgen. De twee hoofdstromingen binnen de islam zijn het soennisme en het sjiïsme. De twee hoofdstromingen binnen het hindoeïsme zijn de arya samaj en de sanatan dharma.

Een familie-aangelegenheid

Inmiddels is er een nieuwe generatie Hindoestanen die in Nederland is geboren en getogen. De verbondenheid met Suriname en India blijft echter sterk. De cultuur die haar wortels heeft in het land van Bollywood, heeft met de migratie naar Suriname en Nederland haar met trots weten te behouden. De hechte familierelaties en familiebijeenkomsten zijn hier bij uitstek een voorbeeld van. Misschien wel de belangrijkste traditie is het Hindoestaans huwelijk, een mijlpaal die ook in Nederland uitbundig wordt gevierd.

Het Hindostaans huwelijk is niet alleen een aangelegenheid van de bruid en bruidegom, de dulhin en dulha, maar vooral van de familie. De vele rituelen die worden uitgevoerd betrekken de verschillende familieleden bij het geheel en vinden plaats onder begeleiding van een hindoe-priester, de pandit. Elke pandit geeft zijn eigen interpretatie aan de uitvoering van de rituelen, maar allen houden vast aan een aantal taken die het bruidspaar op symbolische wijze inleiden in het huwelijksleven.

Ondertrouw

Het huwelijk begint officieel met de tilak, een ceremonie waarmee de ondertrouw wordt bezegeld en waar alleen de bruidegom, een aantal mannelijke familieleden en de vader van de bruidegom aan deelnemen. Onder begeleiding van de pandit wordt een pooja, een rituele plechtigheid, gehouden, waarbij de vader van de bruid een „ereteken”, de tilak, plaatst op het voorhoofd van zijn aanstaande schoonzoon. Met dit ritueel geeft de vader van de bruid symbolisch zijn zege voor het huwelijk door geschenken in de vorm van geld, zoetigheden en fruit te geven aan de bruidegom.

Vrijgezellenfeest

De dag voor het huwelijk vindt de bhatwaan plaats, een feest dat zowel door de bruid als bruidegom apart wordt gevierd met hun eigen familie. De dag, die vernoemd is naar de rijstspijzen, (bhat betekent rijst), die tijdens dit feest genuttigd worden, markeert de laatste avond als vrijgezel. De avond wordt geopend met een hawan, een vuuroffer, waarna de tantes van vaders kant, de phuwa’s, de taak hebben om ongepelde rijst te poffen in grote pan. De tantes ontvangen geld als beloning. Dit ritueel wordt lawa bhoejai genoemd en dient ter voorbereiding van de huwelijksvoltrekking die de dag erna volgt. De gepofte rijst (lawa) zal tijdens de huwelijksvoltrekking samengevoegd worden en symboliseert de twee families die door het huwelijk verenigd worden. Naast deze rituelen staat het feest vooral in het teken van gezelligheid.

Huwelijksplechtigheid

De dag na het vrijgezellenfeest vindt dan eindelijk de huwelijksvoltrekking plaats, de vivaah. Terwijl de bruid gedurende de voorgaande dagen tijd bij haar familie doorbracht, verbleef de bruidegom bij zijn familie. Op de dag van de voltrekking van het huwelijk vertrekt de bruidegom met zijn familie in een bruidsstoet, de baraat, richting de huwelijkslocatie, waar de bruid al met haar familie aanwezig is. De bruidsstoet arriveert vaak met een luid getoeter, waardoor de bruid en haar familie weten dat de bruidegom is aangekomen.

Een opvallende verschijning die vaak te zien is bij de huwelijksgelegenheid, is de londa ke naach, ofwel de dans van de jongen. Een dansende man verkleed als vrouw vermaakt in kleurrijke klederdracht de gasten met zwoele bewegingen op opzwepende traditionele Hindoestaanse muziek, bekend als bhaitak gana. Onder begeleiding van Indiase instrumenten vertoont de danseres haar kunsten en probeert ze de gasten te verleiden tot een dans. Het is gebruikelijk om na de dans geld te stoppen in de kraag van de danseres als dank en waardering. De danseres houdt op deze manier de gasten bezig terwijl de bruid en bruidegom de laatste voorbereidingen treffen voor het huwelijksritueel.

Bij aankomst van de bruidegom voeren de vrouwen van de kant van de bruid een speciaal verwelkomingsriteel uit, dulha parchan. De bruidegom neemt plaats op een stoel en wordt door de vrouwen van zijn aanstaande schoonfamilie vereerd. De moeder van de bruid mag het ritueel beginnen en nadert de bruidegom met een koperen schaal, waarop een brandend lichtje, deegballetjes, bloemen en rijst zijn geplaatst. Wanneer de moeder voor de bruidegom staat, draait zij de schaal rond het gezicht van de bruidegom, geeft hem een schenk en gooit tot slot enkele deegballen in de richting van de gasten. Hiermee wordt ook de bruidegom publiekelijk voorgesteld aan de gasten. Na de verwelkoming mag de bruidegom naast zijn bruidegom plaats nemen in de mahro, een speciaal huwelijksbaldakijn waarin het huwelijk wordt gesloten.

Weggeven van de bruid

Eén van de belangrijkste rituelen is het moment waarop de ouders van de bruid hun dochter overdragen aan de bruidegom. Het weggeven van de bruid wordt ook wel de kanyadhaan genoemd. Op symbolische wijze leggen de ouders het lot van hun kind in de handen van hun schoonzoon. Dit doen zij door hun handen te leggen op de handen van hun schoonzoon, waarna hun dochter haar handen legt op die van hen. Terwijl de pandit het ritueel begeleidt door het zingen van mantra’s, trekken de ouders hun handen voorzichtig weg, waardoor de handen van de bruid in de handen van de bruidegom terecht komen. Hiermee is hun dochter overgedragen aan de bruidegom. Het ritueel bezegelt het vertrouwen van de ouders in de verantwoordelijkheid van hun schoonzoon over hun dochter. Door zijn bruid op te vangen verklaart de bruidegom tevens deze verantwoordelijkheid te accepteren. Na deze overdracht volgt het moment dat de bruid en bruidegom kenbaar maken elkaar als levenspartners accepteren. Dit doen zij door elkaar een varmala, een bloemenkrans, om te hangen.

Twee families worden één

Het huwelijk representeert niet alleen het samengaan van twee individuen die gezamenlijk een nieuw leven zullen opbouwen, maar ook de vereniging van de twee families waaruit zij afkomstig zijn. Deze vereniging wordt middels het ritueel van de lawa gesymboliseerd. De lawa die eerder op het vrijgezellenfeest werd bereid wordt nu samengevoegd tot één geheel. Het staat symbool voor de twee families die door het huwelijk nu één zijn geworden.

In voor- en tegenspoed

Misschien wel één van de belangrijkste rituelen van een hindoebruiloft zijn de zeven rondes die gelopen worden rondom het vuur in de mahro. De zeven rondes representeren de eigenschappen die nodig zijn om een huwelijk stand te houden en geven de beloftes weer die de bruid en bruidegom aan elkaar maken voor een voorspoedig leven samen. Tijdens de eerste drie rondes gaat de bruid voor en pakt de bruidegom bij zijn duim, om vervolgens de rondgang te leiden. De drie rondes die ze maakt vertegenwoordigen integriteit en verantwoordelijkheid, ontwikkeling en vooruitgang, en de waarden van het gezinsleven. De laatste vier rondes is het aan de bruidegom om de rondgang te leiden.

De zeven stappen in hun totaliteit geven het gezamenlijke leven van de bruid en bruidegom weer. Daarmee voeren ze op symbolische wijze de belofte uit elkaar te steunen in voorspoed en tegenspoed en samen te zijn in voedsel, kracht, rijkdom, geest, bezittingen, bijzondere omstandigheden en vriendschap. Ze beloven de verantwoordelijkheden op zich te nemen die met een huwelijk gepaard gaan en bezegelen de basis die daaraan ten grondslag ligt.

Eeuwige verbondenheid

Tijdens de huwelijksplechtigheid is ook een moment van privacy aan het bruidspaar toegekend. Het is het moment waarop de bruidegom met rood poeder, sindhur, een stip op het voorhoofd van zijn vrouw plaatst. Dit gebeurt onder een geel katoenen doek dat over het hoofd van de bruid en bruidegom wordt geplaatst, zodat zij niet zichtbaar zijn voor de gasten. Met het plaatsen van de sindhur toont de bruid haar getrouwde status aan de gemeenschap. Het is gangbaar voor de bruid om de rode stip met ingang van het huwelijk te blijven dragen, tot aan het moment dat haar echtgenoot komt te overlijden. Daarmee is de sindhur tevens een teken van eeuwige verbondenheid. Het huwelijk wordt besloten met ashirbhad, de zegening van het bruidspaar, waarbij de familieleden zich verzamelen om het bruidspaar en hen met bloemen en rijst bestrooien.

In de hindoebruiloft huwelijk wordt niet alleen de liefde bezegeld tussen twee individuen, maar wordt de band tussen twee families tevens versterkt. Het collectief erfgoed van de Indiase diaspora blijft hierbij de rode draad die allen verbindt. Hoewel deze huwelijken plaatsvinden in de veiligheid van de gemeenschap, zullen fragmenten van de kleurrijke rituelen dikwijls op straat te zien zijn. Daarmee wordt wederom de schoonheid van diversiteit in Nederland zichtbaar.

De hindoestaanse bruiloften worden in het volksmond overigens ook genoemd als: Vivah, Vivaah, Viwah, Viwaah, Bhiya, Bhia, Bia, Shaadi.

Bronnen

• P. Baboeram
• http://totaalfotografie.nl

  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)