Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Dorpskerk (Garderen)
| Dorpskerk | ||
| Kerk en toren gezien vanaf molen De Hoop | ||
| Kerk en toren gezien vanaf molen De Hoop | ||
| Plaats | Garderen | |
| Gebouwd in | 14e eeuw (toren), 1859, kerk | |
| Monumentale status | Rijksmonument | |
| Interieur | ||
| Zitplaatsen | 670 | |
De Dorpskerk is een monumentaal gebouw in het Nederlandse dorp Garderen. De eenbeukige, gesloten kerk met consistoriekamer wordt gebruikt voor erediensten door de Hersteld Hervormde Gemeente. De gemeente telt 973 leden (2012) en wordt bediend door ds. W. Pieters.
Geschiedenis
De toren is het oudste gebouw van Garderen en is gebouwd in de vroege 14e eeuw. De kerk is in 1571 afgebrand. Vier jaar later gaf de bisschop van Deventer toestemming tot herbouw. Ten tijde van ds. R. Altius (1662-1670) is de kerk vernieuwd, maar ook deze kerk is weer afgebroken en voor f 13.299,04 is een nieuwe kerk gebouwd en 1859 door ds. Geselschap in gebruik genomen. In 1967 is het interieur vernieuwd en nog weer later is ook het orgel gerestaureerd. De koperen lezenaar met de oude Statenbijbel vermeldt het jaartal 1736. De oorspronkelijke kerk was gewijd aan de heilige Gangulphus.
Op 30 juli 1912 werd door prins Hendrik ter herinnering aan Jan Gerritsz. Versteghe een gedenksteen in de kerk aangebracht naast de kansel welke vervaardigd is door de beeldhouwer A. Falise, terwijl historicus F. Pijper een rede uitsprak. In de consistoriekamer hangt nog een foto ter herinnering aan de onthulling van die gedenksteen. Jan Gerritsz. Versteghe, ook wel Anastasius Veluanus genoemd, was van groot belang bij de totstandkoming van de reformatie op de Veluwe. Over Versteghe werd een populaire roman geschreven door Jac. Overeem, De pastoor van Garderen, in een latere herdruk De kapelaan van Garderen genoemd. Hij was van 1544-1550 predikant in Garderen en later in het Duitse Bacharach. Bekend is zijn boek Der leken wegwijzer.
Opvalland is ook het predikantenbord voorin de kerk. Hierop staan alle predikanten vermeld sinds 1544. Het bord wordt nog altijd bijgewerkt.
Dispositie van het orgel
Het orgel is in 1978 gebouwd door de firma Ernst Leeflang Orgelbouw (Apeldoorn) met gebruikmaking van de kas van het vorige orgel, dat in 1904 door G. van Druten (Hemmen) is gemaakt.
- Manuaal 1: Prestant 8' - Roerfluit 8' - Octaaf 4' - Octaaf 2' - Mixtuur 1⅓' 2-3 sterk.
- Manuaal 2: Gedekt 8' - Prestant 4' - Roerfluit 4' - Woudfluit 2' - Quint 1⅓' - Sesquialter 2 sterk (2005) - Dulciaan 8' - Tremulant.
- Pedaal: Subbas 16' - Prestant 8' (transm.) - Bazuin 16'.
- Koppelingen: manuaal 1 aan pedaal - manuaal 2 aan pedaal - manuaal 2 aan manuaal 1.
- Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1. Toonhoogte: a1 = 429 Hz. Winddruk: 72 mm WK
Predikanten
- ds. J.A. Veluanus (Joannes Anastatius) 1544-1550
- ds. G. Verstege (Gerardus) 1593-1594
- ds. T. Alberti (Timannus) 1594-1604
- ds. J. van Medenbach (Jacobus) 1604-1604
- ds. F. Curtenius (Fredericus) 1607-1630
- ds. J. Mandeville (Johannes) 1630-1657
- ds. I. Balck (Isaac) 1658-1663
- ds. R. Altius (Robertus) 1663-1670
- ds. S. Hooglant (Samuël) 1670-1709
- ds. H. Proper (Hermannus) 1709-1732
- ds. J. Calkoen (Johannes) 1733-1735
- ds. W. van der Souw (Wilhelmus) 1736-1747
- ds. J. Joosting (Johannes) 1748-1752
- ds. J.H. Schadden (Johannes Hermannus) 1753-1765
- ds. I. de Leeuw (Isaac) 1765-1766
- ds. J. Sluiter (Johannes) 1766-1782
- ds. H.J. Bruins (Hendrik Jan) 1782-1784
- ds. H.W. Benier (Hendrik Willem) 1785-1789
- ds. J. de Waal (Joachim) 1789-1819
- ds. D. Moreau 1819-1824
- ds. H. Slothouber 1824-1829
- ds. B.J. Dibbets 1830-1838
- ds. A. Dekkers 1840-1845
- ds. G.H. Fabius (Gerbert Henry) 1846-1851
- ds. J.A.C. Nonhebel 1852-1853
- ds. M. van Leeuwen (Marinus) 1854-1857
- ds. J. Koster (Johan) 1857-1858
- ds. J.H. Geselschap (Joachim Herman) 1859-1862
- ds. J. Noordink 1862-1863
- ds. A.D. Thuijn de Ligny (Abraham Dirk) 1865-1866
- ds. A.H. de Klerck (Abraham Hendrick) 1866-1872
- ds. G.W. Locher (Gottfried Wilhelm) 1873-1876
- ds. F.J.C. Schook 1877-1881
- ds. G.J. van de Pol (Gerrit Jan) 1882-1884
- ds. F.J.C. Schook 1889 -1900
- ds. A. van Kooten 1901-1907
- ds. P. Stegenga (Popke) 1908-1910
- ds. J.G. Lekkerkerker (Jacobus Gerardus) 1911-1914
- ds. I. Kievit (Izaak) 1915-1918
- ds. W.L. Mulder (Willem Lambertus 1918-1921
- ds. D.T. Keck (Diederik Theodorus) 1923-1927
- ds. N. Warmolts 1929-1934
- ds. J.C. Terlouw 1935-1943
- ds. K.J. van der Berg (Klazinus Johannes) 1943-1949
- ds. J. van Dijk 1953-1960
- ds. A. Muilwijk 1963-1967
- ds. R.W. Steur 1968-1973
- ds. T. de Jong (Tjitse) 1974-1977
- ds. J. Catsburg (Jan) 1977-1984
- ds. T. de Jong (Tjitse) 1985-1992
- ds. A. Kort 1993-1997
- ds. D. Heemskerk 1997-2004
- ds. W. Pieters 2007-
- ds. A. Visser (p-t 50%) 16-09-2012 zendingspred. GZB[1]
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties: