Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Menuet
Het menuet (in het Italiaans minuetto) is een Franse dans in een driedelige maatsoort (doorgaans een 3/4, 3/8, soms een 6/8 maat) ontstaan in de barokperiode. Vaak is het menuet een onderdeel van een suite.
De dans ontstond omstreeks 1670 in Poitou en beleefde zijn hoogtepunt aan het hof van Lodewijk XIV. Aanvankelijk werd hij individueel gedanst maar later per groepje van vier personen.
De naam is afgeleid van pas menus (kleine stappen) waarmee hij werd uitgevoerd. Vaak wordt het menuet gevolgd door een 'trio', of tweede menuet als tussenspel, waarna het eerste menuet herhaald wordt.
In de klassieke periode en de romantische periode werd het menuet dikwijls ook als deel van een sonate gebruikt.
Het menuet kenmerkt zich doordat het accent op de eerste tel zit, en de dans in twee onregelmatige pulsen gevoeld wordt: een lange puls (de 1e en 2e tel van de maat) en een korte (de 3e tel). Menuetten uit de barok zijn doorgaans wat rustiger dan de latere menuetten.
In de loop van de tijd is het scherzo meer en meer de plaats gaan innemen van het menuet als oude dansvorm.
Composities
- De menuetten die de Oostenrijkse componist Joseph Haydn voor zijn symfonieën schreef, waren eigenlijk geen menuetten meer maar eigenlijk scherzi.
- Ook in het werk van Wolfgang Amadeus Mozart komen we geregeld het menuet tegen.
- Ludwig van Beethoven was één van de eersten die het menuet van karakter veranderde. Bij hem werd het menuet speelser, sneller en uitbundiger. In zijn 3 e deel van zijn 1 e symfonie noteert hij nog een menuet. In zijn andere symfoniéën is het menuet vervangen door een scherzo.
- Luigi Boccherini was een componist, die vooral bekend is door één muziekstuk.
- Het menuet uit het Kwintet opus 13, nr. 5, dat meestal benoemd wordt als Het Menuet van Boccherini. In dit menuet laat Boccherini met eenvoudige middelen en een steeds terugkerend thema, prachtige muziek horen. Nadat een nieuw thema zijn intrede doet, keert aan het eind van het menuet het beginthema weer terug.
- Voor het 2 e deel van de Suite bergamasque voor piano, schreef Claude Debussy een prachtig menuet. Ook in zijn Petit suite komt een mooi menuet voor.