Paul Janssen (farmacoloog)

Dr. Paul baron Janssen (Turnhout, 12 september 1926 – Rome, 11 november 2003) was een Belgisch arts en farmacoloog. Zijn bedrijf, Janssen Pharmaceutica te Beerse ontwikkelde verscheidene geneesmiddelen.

Biografie

Janssens vader was arts. Twee gebeurtenissen die hem zijn ganse leven zouden bijblijven en motiveren in zijn beroep waren de dag dat zijn vader patiënten naar de apotheek moest sturen omdat er te weinig geneesmiddelen voorhanden waren en de dood van zijn vierjarige zusje aan tuberculeuze meningitis in 1934. Nadat hij zonder veel moeite het Sint-Jozefcollege Turnhout doorlopen had, besloot hij geneeskunde te gaan studeren net als zijn vader. Hij studeerde af met grote onderscheiding in de richting geneeskunde en behaalde vervolgens ook een diploma farmacologie. Net als zijn medestudent Corneel Heymans zou Janssen zich zijn ganse leven voor de wetenschap blijven inzetten.

In 1953 stichtte Janssen zijn bedrijf Janssen Pharmaceutica in Beerse. Ongewoon voor die tijd was dat het niet werd opgericht als een filiaal van een chemische fabriek, maar om onderzoek te doen. Hij had toen slechts één medewerker en werd door niemand echt serieus genomen. Ook zijn keuze getalenteerde medische studenten zonder diploma aan te nemen en bij hem verder te laten studeren maakte hem niet geliefd bij zijn collega's in de medische wereld, waaronder zijn eigen vader. Door zijn werkijver wist hij baanbrekende resultaten te bereiken op vlak van medicijnen en breidde zijn onderneming uit. Tegenwoordig telt het bedrijf 4500 werknemers en maakt het sinds 1961 deel uit van de Johnson & Johnson groep.

Janssen Pharmaceutica werd geleid door Janssen, Bob Stouthuysen en Frans Van Den Bergh. Als hoofd van de onderneming kon Janssen streng en veeleisend zijn, maar hij heeft nooit iemand ontslagen. Zijn geheugen en werkinzet waren legendarisch: hij nam amper vakantie en als hij dat deed bleef hij gewoon thuis. Zijn villa werd volledig ingericht als laboratorium.

In 1971 stichtte Janssen Pharmaceutica een bedrijf in de VS.

Toen in 1976 de Chinese staatsman Mao Zedong overleed begon het jarenlang communistisch gebleven en geïsoleerde land meer interesse te vertonen voor het kapitalisme. Janssen rook zijn kans om als één der eerste industriëlen in België bedrijven in China te vestigen. In 1980 richtte hij de joint-venture Xian-Janssen op. Het werd een succesvolle onderneming en hijzelf een begrip in het Oosterse land. Men vernoemde er in 2002 zelfs een universiteit naar hem.

Janssen kreeg 22 eredoctoraten en 5 ereprofessoraten voor zijn onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen. Met meer dan 80 medicijnen op zijn naam is Janssen Pharmaceutica één van de meest vernieuwende farmaceutische bedrijven ter wereld. Minstens vijf van de producten die het ontwikkeld heeft staan op de lijst van onmisbare geneesmiddelen bij de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO). Het bedrijf legde zich toe op het bedenken en produceren van onvervangbare psychofarmaca. Het bedrijf zet zich ook in voor diergeneeskunde met de zelfstandige afdeling; Janssen Animal Health, en voor planten en materiaalbescherming.

Janssen werd samen met Stouthuysen en Van Den Bergh door de Belgische koning tot baron benoemd en bleef zich tot aan zijn dood inzetten om nieuwe medicijnen te ontwikkelen. Vooral de zoektocht naar een geneesmiddel voor aids hield hem sterk bezig. Hij overleed in 2003 in Rome.

De Indiase Ajit Shetty, echtgenoot van zijn nicht, volgde hem op.

In 2005, amper twee jaar na zijn dood eindigde Janssen op nr. 2 in de Vlaamse versie van de verkiezing van De Grootste Belg.

Op 2 december 2006 onthulde de weduwe Dora Janssen een standbeeld van haar echtgenoot te Beerse. Het bronzen 1,60 m hoog metende beeld is van de hand van Wilfried Pas.

In een wedstrijd voor de Grootste Belgische Wetenschapper (actief na 1830) van het tijdschrift Eos en de Vlaamse Radio 1 werd hij op 22 oktober 2008 met de meeste stemmen verkozen. Marc Van Montagu kreeg het tweede meeste aantal stemmen.

Enkele bekende medicijnen die Janssen ontwikkelde

• Fentanyl (oa Durogesic), analgeticum
• Alfentanil (Alfenta, Rapifen), kortwerkend analgeticum
• Sufentanil (Sufenta), krachtig analgeticum
• Carfentanil, zeer krachtig veterinair verdovingsmiddel
• Levocabastine (Levostin), antihistaminicum
• Oxatomide, antihistaminicum
• Ketanserine (oa Sufrexal), vaatverwijder, veterinaire wondheling
• Ketoconazole (Nizoral), antimycoticum
• Itraconazole (oa Sporanox, Itrafungol), antimycoticum
• Etomidaat (Hypnomidaat), anestheticum
• Piritramide (oa Dipidolor), analgeticum
• Motilium (tegen buikpijn)
• Imodium (tegen diarree)
• Daktarin, Nizoral en Sporanox (tegen schimmel)
• Haldol, tegen geestesstoornissen
• Risperdal, tegen geestesstoornissen (vooral schizofrenie)
• Pipamperone (Dipiperon), antipsychoticum, neurolepticum
• Azaperone (Stresnil), veterinair sedativum
• Mebendazole (Vermox), anthelminticum
• Levamizole (Ergamisol), anthelminticum en immunoregulator
• Benperidol (Frenactil), antipsychoticum, neurolepticum
• Bromperidol (Impromen), antipsychoticum, neurolepticum
• Fluspirileen (Imap), langwerkend antipsychoticum, neurolepticum
• Pimozide (Orap), antipsychoticum, neurolepticum
• Lorcainide, anti-arrhythmicum
• Dextromoramide (Palfium), analgeticum
• Reasec, antidiarrheticum
• Acebutamide, spasmoliticum
• Priamide, spasmoliticum
• Stugeron (Cinnerazine), Anti vertigo
• Sibelium (Flunarizine), Anti-migraine
• Dehydrobenzperidol, neurolepticum
• Suprofen, analgeticum (NSAID)

Kunstcollectie

Zijn vrouw, Dora Janssen-Arts, verzamelde een collectie precolumbiaanse kunstwerken, die van 15 september 2006 tot 29 april 2010 werd geëxposeerd in het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis te Brussel. Vanaf mei 2010 vindt de Collectie Janssen een vaste stek in het MAS te Antwerpen.

Externe links

• Janssen Pharmaceutica
• Gazet van Antwerpen
• Documentaire grootste Belg

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties:

1. ^ Animal health site
2. ^ Planten en materiaalbeschermingsite