Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Toyisme
Het toyisme is een kunstenaarscollectief dat in 1992 werd opgericht door drie kunstschilders uit Emmen. De samenstelling wisselde in de loop van de jaren en inmiddels zijn wereldwijd tientallen kunstenaars aan het collectief verbonden.
De kunstenaarsbeweging is verantwoordelijk voor het grootste kunstwerk van Nederland, de Stip in Emmen,[1][2] en van IJsland, de watertoren Uppspretta in Keflavík.[3] Inmiddels telt het oeuvre van de toyisten meer dan 700 werken die variëren van schilderijen tot sculpturen en ruimtelijke objecten.
Richting
In het oprichtingsstatuut uit het begin van de jaren negentig wordt de dominantie van het individualisme in de kunst gehekeld. Als reactie hierop is het doel van het toyisme sindsdien om de kunst opnieuw centraal te stellen[4] en niet de kunstenaar. Dit wordt bijvoorbeeld tot uiting gebracht door het dragen van gezichtsmaskers en het werken onder een pseudoniem.[5]
Aan de basis van de kunstrichting ligt een figuratieve stijl die aanvankelijk vooral geïnspireerd was op het computerspel Super Mario en de spelcomputer Nintendo. Eerst werd vooral nog simpele kunst voortgebracht met beeldelementen die zich herhaalden zoals de spaceshuttle en de computer.[4]
In 2001 werden de beperkingen afgeworpen en sloten zich kunstenaars uit een reeks andere landen bij het collectief aan. Niettemin is de figuratieve stijl nog steeds leidend. Verder is er sprake van strakke afgebakende vlakken en lijnen en het gebruik van felle kleuren.[4]
Aan de basis van de kunstwerken liggen veelal eigenzinnige en eigentijdse filosofieën en inzichten, die verbeeld worden in een herkenbare wereld die daarentegen vreemd aandoet. Een anekdote is de rode lijn door een kunstwerk.[4]
Geschiedenis
Het manifest voor het toyisme, dat de naam Moeder draagt, werd op 5 september 1992 geschreven door Luit de Jong (Dejo) en na een maand sloten twee andere kunstschilders uit Emmen zich bij de beweging aan, Jaap Blaak en de van oorsprong Duisburgse Ingo Leth. Het eerste werk werd vertoond op 24 februari 1993.[4][6] Een jaar na de oprichting werd werk tentoongesteld in New York. In de beginfase werd in elk werk een symbool van de drie kunstenaars verwerkt.
Blaak en Leth gingen hun eigen weg, maar Dejo ging verder met het vormgeven van het toyisme. Hij wist wereldwijd een groep kunstenaars aan zich te binden, uit onder meer België, Italië, IJsland, de Verenigde Staten, Canada, Mexico, Peru, Zuid-Afrika, Australië, Thailand en Maleisië. Alle kunstenaars werken onder een pseudoniem en het maximum aantal leden van de groep ligt vast op 26: elk pseudoniem begint met een andere letter uit het alfabet.
Inmiddels telt het oeuvre van de toyisten meer dan 700 werken die variëren van schilderijen tot sculpturen en ruimtelijke objecten. Het werk is het resultaat van het collectief, waardoor de afzonderlijke kunstwerken niet tot één persoon te herleiden zijn.
Voorbeelden
Het werk van de toyisten kent een permanente en wisselende expositie in de Toyisme Studio in Emmen.
In 2004 opende de vroegere directeur van het Groninger Museum, Frans Haks, een tentoonstelling van de toyisten in Eindhoven. Destijds telde de groep zes leden.[7] In Nederland exposeerden de toyisten daarna in Emmen, Hooghalen, Maassluis en Schiedam en buiten Nederland in Peking, Cincinnati, Houston, Miami Beach, Silkeborg en in Taiwan (National Taiwan Museum of Fine Arts).
Voorbeelden van het toyisme zijn:
- De Stip uit 2009, een beschildering van een 22 meter hoge voormalige gasbol in Emmen. De Stip vertelt het verhaal van Leven met energie en is het grootste kunstwerk van Nederland.[1]
- De beschildering van de gevel van Hotel ten Cate in Emmen in 2012, met als thema Dromen als ontbijt. Ook zijn meerdere kamers in het hotel door toyisten geschilderd.[8][9] In 2013 werd er in opdracht van het hotel ook in dezelfde toyistische kleuren van het hotel een Rolls-Royce Silver Spirit geschilderd.[10]
- Uppspretta - In 2013 werd in IJsland een verwaarloosde watertoren in de IJslandse stad Keflavík door de toyisten omgevormd tot een beeldverhaal dat de legende van Uppspretta weergeeft.[11] Het is de grootste muurschildering in IJsland.[3]
Bibliografie
- 1993 - The Fairy Tale of the Toyists
- 1996 - The History of the Toyists
- 2004 - The Building Blocks of the Toyists
- 2004 - Playing Dice with the Toyists
- 2004 - Invasion of the Toyists
- 2005 - Let the Games Begin[12]
- 2007 - Art through the Mind of a Toyist
- 2011 - Connecting the Dots
- 2011 - The Toyists have landed
- 2013 - Toyism Making History
- 2013 - More Art by Printing
- 2014 - Uppspretta[11]
Zie ook
Externe link
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Toyists op Wikimedia Commons.
Bronnen
Literatuur
Noten
|