Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Joodse begraafplaatsen (Amsterdam)
De Joodse gemeenschappen van Amsterdam beschikken vandaag de dag nog over zes grote Joodse begraafplaatsen:
| Naam | Locatie | Eigendom |
|---|---|---|
| begraafplaats Beth Haim | Kerkstraat 10 - Ouderkerk aan de Amstel (gemeente Ouder-Amstel) | Portugees-Joodse gemeenschap |
| begraafplaats Diemen | Oud Diemerlaan 146 - (gemeente) Diemen | Hoogduits-Joodse gemeenschap |
| begraafplaats Gan Hasjalom | Hoofdweg Westzijde 395 - Hoofddorp (gemeente Haarlemmermeer) Saskia van Uylenburgweg - (gemeente) Amstelveen |
Liberaal-joodse gemeenschap |
| begraafplaats Muiderberg | Googweg 6 te Muiderberg (gemeente Muiden) | Hoogduits-Joodse gemeenschap en Pools-Joodse gemeenschap |
| begraafplaats Overveen | duingebied nabij Tetterodeweg Overveen (gemeente Bloemendaal) | Hoogduits-Joodse gemeenschap |
| begraafplaats Zeeburg | Flevopark van Amsterdam | Hoogduits-Joodse gemeenschap |
Slechts één begraafplaats ligt binnen (de bebouwde kom van) de gemeente Amsterdam. De overige vijf liggen in omliggende gemeenten, maar deze plaatsen vallen wel onder de Joodse gemeenten van Amsterdam
Joodse begraafplaats Beth Haim
Zie ook: Zie de pagina Beth Haim.
Joodse begraafplaats Diemen
Begin 20ste eeuw raakte de begraafplaats Zeeburg vol en ging de Hoogduits-Joodse gemeente verder met begraven in Diemen. De begraafplaats werd in gebruik genomen in 1914. Reeds enkele jaren later werd het terrein gesplitst voor de aanleg van een spoorlijn.
Enigszins opvallend is de aanwezigheid van urnen op deze begraafplaats. Deze urnen zijn van mensen die in de Tweede Wereldoorlog werden gecremeerd. Cremeren is in het jodendom tamelijk ongebruikelijk.
Liberaal Joodse Begraafplaats Gan Hasjalom
Zie ook: Zie de pagina Liberaal Joodse Begraafplaats Gan Hasjalom.
Joodse begraafplaats Muiderberg
Deze in Muiderberg gelegen Joodse begraafplaats is de oudste begraafplaats van de Hoogduitse-Joden van Amsterdam. Halverwege de 17de eeuw werd de grond aangekocht. De Poolse Joden voegden zich later bij hen. Er zijn hier ongeveer 45.000 mensen begraven. Op het terrein bevinden zich onder andere een monument voor de slachtoffers van de Holocaust en een metaheerhuis.
Enkele bekende personen die hier zijn begraven zijn:
- Ben Bril, bokser
- Philip en Sara Elisabeth Elte, de ouders van architect Harry Elte
- Jacob Meijer de Haan, schilder
- Jaap van Meekren, journalist en televisiemaker
- Hanny Michaelis, dichster
- Max Tak, musicus, componist en journalist
Joodse begraafplaats Overveen
Deze begraafplaats in Overveen is gesticht door een afsplitsing van de Hoogduits Joodse gemeente van Amsterdam, 'Neie Kille', wat zoveel betekent als 'nieuwe gemeente'. Ze werd eind 18de eeuw in gebruik genomen en er werd begraven tot na de Tweede Wereldoorlog. In totaal zijn er honderden mensen ten ruste gelegd, waaronder rabbijn Izak Graanboom, voor wie een graftome is gebouwd.
In de loop der jaren is de begraafplaats behoorlijk aangetast door de woekerende werking van de natuur. De vroeger kale zandvlakte is begroeid met allerlei opkomend groen en de grafstenen zijn behoorlijk aangetast. Het metaheerhuis en de waterpomp op de begraafplaats zijn recent opgeknapt.
De begraafplaats is uitsluitend op Open Monumentendag vrij toegankelijk.
Joodse begraafplaats Zeeburg
Deze begraafplaats in Zeeburg werd in gebruik genomen rond 1714, toen de begraafplaats Muiderberg vol begon te raken. Begraafplaats Zeeburg was eigendom van de Hoogduits-Joodse gemeente van Amsterdam. Hier weden vooral de armere Joden begraven.
In de jaren 1714-1942 zijn ongeveer 100.000 mensen op deze dodenakker te ruste gelegd.
Na de Tweede Wereldoorlog werd een groot deel van de begraafplaats geruimd. De resten van ongeveer 28.000 mensen werden overgebracht naar Diemen. Het deel van de begraafplaats wat bleef maakt nu onderdeel uit van het Flevopark. Er staan ongeveer 200 grafstenen.
In een artikel in Het Parool [1] hekelde de schrijver-presentator Boudewijn Büch de slechte staat van onderhoud van de begraafplaats en de daaruit voortvloeiende 'uitnodiging' tot ongepast gedrag. Hierop besloot de gemeente Amsterdam de begraafplaats op te knappen.
Zie ook
Bronvermelding
Bronnen, noten en/of referenties:
- Begraafplaats Diemen, Joods Historisch Museum
- Begraafplaats Muiderberg, Joods Historisch Museum
- Begraafplaats Zeeburg, Joods Historisch Museum
- Joodse Begraafplaats Zeeburg, Stadsarchief Amsterdam
- º Het Parool, 18 juni 1982, zie ook website JHM