Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
ABBA-methode
De ABBA-methode (ook wel het ABBA-principe genoemd) is een door de Amerikaanse econoom Ignacio Palacios-Huerta[1] bedachte methode om op een eerlijke(r) manier een reeks penalty's of strafworpen te nemen, indien na de reguliere speeltijd een wedstrijd is geëindigd in een gelijke stand. Hij bestudeerde penalty's van voetbalwedstrijden tussen 1970 en 2012, waarbij hij concludeerde dat de beginnende partij een kans van 60% heeft om de reeks te winnen.[2][3] De oorspronkelijke methode is om team A te laten beginnen (eventueel na een toss) waarna de teams om beurten een penalty nemen. Het gevolg is dat alleen team A voortdurend voor kan staan als de penalty's er allemaal in gaan. Dat levert team A een psychologisch voordeel op. De ABBA-methode neemt dat voordeel weg door eerst team A een penalty te laten nemen waarna team B twee keer een penalty neemt, waarna team A weer twee keer een penalty neemt enzovoort. Zodoende komt zowel team A als team B regelmatig voor te staan.[4][5]
- Gebruikelijk schema
- AB AB AB AB AB (start van 'sudden death') AB AB etc.
- Alternatief schema
- AB BA AB BA AB (start van 'sudden death') BA AB etc.
In 2012 is de FIFA gestart met nagaan hoe deze methode kan worden geïntroduceerd. Sinds 2016 experimenteert de FIFA met deze methode bij de jeugd.
In mei 2017 werd er een proef mee gehouden bij het UEFA-kampioenschap voor jeugd tot 17 jaar en het UEFA-kampioenschap voor vrouwen tot 17 jaar.[6] In juni 2017 werd de proef voortgezet bij de UEFA-kampioenschappen voor jeugd tot 19 jaar en voor vrouwen tot 19 jaar.[7]
De eerste wedstrijd waarin het systeem daadwerkelijk werd gebruikt was in Tsjechië de strafschoppenreeks in de halve finale van het Europese kampioenschap voor meisjes tot 17 jaar, Duitsland-Noorwegen.[8]
Trivia
Op 20 september 2017 heeft de scheidsrechter die de bekerwedstrijd FC Lisse tegen HSV Hoek floot per ongeluk deze methode in Nederland geïntroduceerd. Omdat dit tegen de op dat moment in Nederland geldende spelregels was, is de uitslag ongeldig verklaard.[9][10]
Zie ook
Referenties
- º homepage Ignacio Palacios-Huerta bij London School of Economics
- º Winning shootouts on the first kick. Science Nordic (3 dec. 2012).
- º Psychological Pressure in Competitive Environments: Evidence from a Randomized Natural Experiment, abstract, 6 april 2009, J. Apesteguia & I.I. Palacios-Huerta
- º Palacios-Huerta, Ignacio (2012). Tournaments, fairness and the prouhet-thue-morse sequence. Economic inquiry 50 (3): 848–849. DOI:10.1111/j.1465-7295.2011.00435.x. Geraadpleegd op 19 febr. 2013.
- º Penalty shoot-outs could soon resemble tennis tie-breaks. The Telegraph (3 mrt. 2017).
- º Penalty shoot-out trial at UEFA final tournaments. UEFA.org (1 mei 2017).
- º Comprehensive bidding regulations approved for all finals and final tournaments (in en) (1 juni 2017). Geraadpleegd op 1 juni 2017.
- º New penalty system gets usual result as Germany win. Reuters (11 mei 2017).
- º Penalty's Lisse-Hoek moeten over, www.fclisse.nl
- º Update: FC Lisse overweegt juridische stappen na besluit KNVB, www.voetbalzone.nl