Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Voedingsdriehoek
De voedingspiramide, voedselpiramide of voedingsdriehoek is een veel gebruikte voedselwijzer als hulpmiddel voor het evenwichtig kiezen en samenstellen van de voeding.
Beschrijving
De piramide is opgebouwd uit vier of vijf lagen. Het Amerikaanse Ministerie van Landbouw gebruikt een voedingspiramide met vier lagen. In Nederland gebuikt men vaker de schijf van vijf.
De onderste laag van de piramide is het breedste en bevat de levensmiddelen die het grootste deel dienen te vormen van een gezond voedingspatroon. De volgende lagen zijn steeds smaller. Het wordt aanbevolen om meer voedingswaren uit de onderste lagen te eten, en minder uit de bovenste lagen.
Aanbevelingen
- De basis van de voedingspiramide wordt gevormd door complexe koolhydraten. Hiertoe behoren graanproducten, zoals brood, ontbijtgranen, rijst en pasta.
- De tweede laag bestaat uit twee gelijke vakken, namelijk groenten en fruit. Ook dit zijn complexe koolhydraten.
Het wordt aanbevolen het grootste deel van de dagelijkse voeding uit deze drie voedselgroepen te kiezen. - De derde laag bestaat ook uit twee vakken. Het ene vak bevat zuivelproducten: melk, yoghurt en kaas; het andere vak vlees en gevogelte, vis, peulvruchten, eieren en noten.
Er wordt aanbevolen uit deze groepen slechts matige hoeveelheden te eten. - Het smalle vak op de top van de piramide bevat vetten, oliën en zoetigheden. Deze bevatten wel veel calorieën, maar weinig voedingsstoffen. Het wordt aangeraden om deze slechts spaarzaam te gebruiken.
In Vlaanderen wordt onderaan de piramide ook een laag weergegeven om eraan te herinneren genoeg te drinken. Alcoholhoudende dranken horen eerder in de bovenste lagen.
Beweging
Omdat een gezonde levensstijl niet enkel uit gezonde voeding, maar ook uit voldoende beweging, wordt sport en beweging soms onderaan de piramide weergegeven. In Vlaanderen spreekt men daarom sinds 2004 ook over de 'actieve' voedingsdriehoek.[1]
De nieuwe voedselpiramide
Na verder onderzoek bleek dat de bovenstaande voedingspiramide aan herziening toe was. De belangrijkste boodschappen uit de oude voedingspiramide waren dat vetten slecht zijn, en koolhydraten goed. Er werd geen verschil gemaakt tussen rood en wit vlees, of tussen volle granen of wit brood.
Amerikaans model
In een nieuwe versie, zoals aanbevolen in een artikel in Scientific American in 2002, heeft de piramide enkele lagen meer en zijn enkele producten van plaats veranderd.
- De basis van de nieuwe voedselpiramide wordt gevormd door volle graanproducten en door plantaardige oliën (olijfolie, sojaolie, zonnebloemolie...)
- De volgende laag bestaat nog steeds uit groenten en fruit.
- Een volgende laag bevat noten en peulvruchten.
- Vis, gevogelte en eieren
- Zuivelproducten of calciumsupplement
- In de smalste laag, die slechts spaarzaam gebruikt mag worden, staat nu rood vlees en boter, naast gepolijste rijst, wit brood, aardappelen, pasta en zoetigheden.
In Europa
Ook in Europa geldt de oude voedingspiramide als achterhaald en teveel toegesneden op maat van de landbouwindustrie.[1] In Zweden werd de klassieke piramide in januari 2014 vervangen, in Zwitserland kwamen groenten naar de basis van de driehoek, en ook in Wallonië kregen groenten een prominentere plaats.[1]
In Vlaanderen hoopt de Hoge Gezondheidsraad tegen 2015 nieuwe cijfers klaar te hebben over de aanbevolen hoeveelheden voedingsstoffen. Deze gegevens worden dan door het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie (VIGeZ) omgezet naar praktische aanbevelingen over diverse voedingswaren.[1]
Ook in Nederland denk men na over het actualiseren van de aanbevelingen.[1]