Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Borstrok
Een borstrok ook hemdrok, wambuis, kamizool of doublet genoemd, is een extra warm kledingstuk dat in koude periodes gedragen wordt. De borstrok wordt over het hemd gedragen, maar onder het overhemd of de trui.[1] Volgens een bron uit 1894 werd het zowel door mannen als door vrouwen gedragen.[1]
Uiterlijk
Qua uiterlijk lijkt een borstrok het meest op een extra lang hemd dat tot over de billen doorloopt. Soms heeft de borstrok korte mouwen. Ze zijn meestal gebreid van wol of Jaeger, een mix van wol en katoen.
Varia
- Het dragen van wollen borstrokken werd in het algemeen als onprettig ervaren omdat wol zo kriebelt, al had je een gewoon hemd eronder. T-shirts bestonden nog niet, maar dat zou een enorme opluchting zijn geweest.
- Vooral kinderen hadden niets te kiezen en kregen een borstrok aan zodra het buiten begon te vriezen. Vaak werd dan ook een wollen of Jaeger onderbroek tevoorschijn gehaald, al dan niet met pijpen.
- Meisjes leerden van huis uit om borstrokken en wollen onderbroeken te breien. Om extra warmte te geven, werden borstrokken vaak gebreid in de gerstekorrelsteek. Deze steek kost veel breigaren, waardoor er meer materiaal verwerkt wordt. De grotere dikte van het resultaat isoleert nog beter van kou.
- Omdat het om wollen materiaal gaat, moest het voorzichtig worden gewassen, want anders krimpt het en wordt het kledingstuk hard en viltig. Automatische wasmachines bestonden nog niet maar handmatig aangedreven wel; wollen of Jaeger kledingstukken kunnen niet in de wasmachine. Ze moeten in handwarm water met de hand gewassen worden. Men waste vroeger alleen als het nodig was en het is daarom niet vreemd dat borstrokken weken achter elkaar werden gedragen, voordat ze gewassen werden. Dan was de winter misschien wel voorbij en hoefde moeder-de-vrouw alles maar een keer te wassen. In het voorjaar. Wol stoot vuil af en ook borstrokken werden niet gauw vies. Even luchten en je kon weer lekker warm schaatsen.
- Tegenwoordig wordt nog nauwelijks in koude geleefd door centraal verwarmde huizen en er zijn modernere isolerende materialen beschikbaar voor sportdoeleinden. Jaeger ondergoed is vrijwel verdwenen. De merknaam Jaeger bestaat nog steeds, als Engels modehuis.
| Bronnen, noten en/of referenties
|