Essay:Op zoek naar de juiste bias.

Bias. Waar kende ik de term toch van? En toen wist ik het. Bias (Ook wel crossfield of voormagnetisatie genaamd.) was een term die veel gebuikt werd in goede, oude tijd van de bandrecorder over de mate waarin een band werd voorgemagnetiseerd. Door de magnetische geluidsdrager zoals b.v. een cassettebandje of een taperecorderband een heel klein beetje van een een onhoorbaar hoge toon te voorzien voor of tijdens de opname neemt de geluidsopname in kwaliteit enorm toe. Bij duurdere recorders was dit middels een knopje in te stellen, de goedkopere exemplaren hadden een vaste biasinstelling. Het leven in de professionele geluidswereld draaide vaak maar om één ding, namelijk in analogie met zit mijn haar wel goed, staat mijn bias wel goed. Bias was een onderwerp waarover geluidstechnici avonden konden bomen. De bias scheelde soms van band tot band en was van levensbelang voor je intermodulatie vervorming versus je hoge tonen. Het was immer een compromis. Zonder de best mogelijke bias echter geen goede opname.
De juiste bias, het middel om de systematische fout in het principe van b.v. een bandopname door een voorinstelling trachten op te heffen. Nu wordt de term bias veel vaker ge- en misbruikt binnen en vooral buiten de techniek, maar ik vind dit één van de duidelijkste voorbeelden van het begrip bias.

De kunst in de analoge tijd van de techniek was dus om de juiste balans, de juiste bias te vinden, of het nu om een meetopstelling, een bandopname of de instelling van een eindtrap van een versterker ging om het beste resultaat door middel van een compromis te bereiken. Want bias is altijd een compromis ofwel het kiezen tussen twee kwaden en vereist veel fingerspitsengefull.

Nu is de verleiding groot om bij het verder schrijven van deze essay om steeds maar naar een bepaalde online internetencyclopedie te verwijzen. Maar soms moet men wijze raad gewoon aannemen en dit maal van de makers van "Fawlty Towers". Op de vraag waarom zij maar 12 afleveringen gemaakt hadden en niet meer of een nieuwe serie antwoordde zij: elk facet van blunders in het hotelwezen hebben we in de verschillende afleveringen uitgediept, er is eenvoudig niets meer over te zeggen. En dat geldt ook in dit geval.

Of toch eigenlijk niet. Ik werd namelijk gegrepen door de term "systemic bias" en nog wel in de relatie tot de z.g. gender gap en de jurk van . Hoewel ik geen idee had wat ermee bedoelt werd was mijn belangstelling gewekt. En vooral waarom dit nu juist het probleem van Wikipedia zou zijn en juist daar het panacee voor elk wiki-probleem te vinden zou zijn. Uiteindelijk bedoelde men te zeggen dat een bepaalde groep mensen, te weten dat blanke, jonge hoogopgeleide mannen oververtegenwoordigd is en dat daardoor bepaalde onderwerpen die binnen hun belangstelling liggen oververtegenwoordigd zijn begreep ik uiteindelijk.

Een simpele constatering maar nog steeds geen verklaring waarom men de term 'symmetric bias' gebruikte voor eigenlijk iets heel logisch en simpels. Ik besloot verder op zoek te gaan naar de betekenis en het gebruik van de term bias. Bias bleek niet een eenduidige betekenis te hebben. Ik kwam o.a tegen: vooroordeel, vooringenomen, gemiddelde afwijking, instelstroom, een systematische fout, voormagnetisatie enz. Verder spreekt men van een bias bij een marktonderzoek, las ik dat bias speelt met name bij allochtone kinderen, en nog veel meer. Kortom, een prachtig containerbegrip om iets simpels te zeggen op een ongelooflijk ingewikkelde manier.

Laten we teruggaan naar de oorsprong van de term bias. Bias is een term uit de radiotechniek die het verschil tussen het uitgezonden en het ontvangen signaal weergeeft. Dit kan door vele factoren verstoord worden door b.v atmosferische omstandigheden, gebrekkige antennes, storing door elektrische apparaten, het dopplereffect, enz. zijn. Langzaam maar zeker heeft het begrip een andere betekenis gekregen. Steeds meer heeft het begrip de betekenis van een verstoring in algemene zin gekregen. Bij mijn voorbeeld van de bandrecorder was dit duidelijk, met het toevoegen van een onhoorbare toon van rond de honderd kilohertz, een verstoring, bereikte men een aanzienlijk resultaat. Dit is echter zelden het geval, meestal is men de bias liever kwijt dan rijk.
Maar we hebben over een symmetrische verstoring van een internetomgeving waar men tracht een naslagwerk te schrijven door jonge, vaak hoogopgeleide blanke mannen met opvallend vaak een autistische aandoening die ook nog eens de dienst uit maken. En nu wil je die verstoring opheffen door de zaak -neem ik aan althans- asymmetrisch te verstoren door meer vrouwen aan te trekken. Of om die verstoring te verminderen daardoor. Wie is er nu simpel hier? Dat kan namelijk helemaal niet, die mannen vormen namelijk altijd de meerderheid en jagen die vrouwen systematisch en symmetrisch weg. En niet alleen die vrouwen, maar ook nog eens elk weldenkend mens. Waardoor een steeds symmetrische, homogene groep blanke, hoogopgeleide enz. mannen ontstaat.

Laat ik net eens net als iedereen dat doet eens op de loop gaan met het oorspronkelijke begrip bias. Wederom terug naar de basis. Je hebt een zender, die zendt iets uit en je wilt dat zo zuiver mogelijk ontvangen hebben. Neem het voorbeeld van de bandrecorder en projecteer dat op een schoolklas. Je hebt een boodschap die je als docent wilt overbrengen en je hebt verstoringen waar eenieder zich van alles bij kan voorstellen. De taak van de docent is dus de juiste bias te vinden om een zo goed mogelijk resultaat te verkrijgen. Immers, dan leren de leerlingen het meest.

Tweede voorbeeld. Je hebt een willekeurig wiki-project en wilt daarmee een optimaal resultaat bereiken. Je boodschap is: Imagine a world in which every single person on the planet is given free access to the sum of all human knowledge. Met als latere toevoeging van de hoogste mogelijke kwaliteit. Hoe ga je dit bereiken? Door de bias zo laag mogelijk te maken zodat je boodschap helder overkomt. En hoe ga je dat bereiken? Door je zender en ontvanger optimaal op elkaar af te stemmen en met fine-tuning en Fingerspitsengefull je bias zo goed mogelijk in te stellen. Want een zeker mate van verstoring zul je altijd houden.

De enige oplossing, die in mijn ogen werkelijk nergens conflicteert met de wiki-gedachte om een goed naslagwerk te schrijven wat in balans is is te zorgen voor een zo laag mogelijke bias. Dit houdt in dat een optimaal wiki-project niet plat geleid wordt maar door deskundigen die het laatste woord hebben. De enige juiste bias is dus een zo laag mogelijke en elke andere zoektocht naar welk andere bias dan ook is pertinent onjuist.