Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Evenhoevigen
Evenhoevigen | |||
---|---|---|---|
Giraffe | |||
Taxonomische indeling | |||
| |||
Orde | |||
Artiodactyla Owen, 1848 | |||
Evenhoevigen op Wikispecies |
Evenhoevigen oftewel Artiodactyla zijn een orde van zoogdieren. Ze worden gekenmerkt door een even aantal tenen. Aan de twee middelste tenen zitten hoeven, deze zijn hoefdragend. De twee buitenste tenen zijn rudimentair aanwezig.
De evenhoevigen zijn tegenwoordig de meest succesvolle grote planteneters. Er zijn ongeveer 200 soorten, rond de 80 geslachten en 10 families in drie onderorden. Ze komen in alle leefgebieden voor, zowel in het water als hoog in de bergen, in hete woestijnen en koude toendra's, open grasvlakten en dichte regenwouden. Ze komen op ieder werelddeel in het wild voor, met uitzondering van Australië en Antarctica. Veel soorten (rund, geit, schaap, kameel, lama, varken, rendier) zijn van groot economisch belang.
Voor een lange tijd waren de onevenhoevigen de meest succesvolle hoefdierengroep, maar de evenhoevigen namen deze rol over in het Mioceen, toen bos werd verdrongen door grasvlakten. Enkele soorten evenhoevigen bleken beter aangepast aan het verteren van gras, en de groep groeide uit tot de dominante hoefdieren.
Evenhoevigen zijn onder te verdelen in drie onderorden:
- varkenachtigen (varkens en nijlpaarden),
- herkauwers (hertachtigen, giraffen, antilopen, runderen, bokken en schapen)
- eeltpotigen (kamelen en lama's).
Ze verschillen in grootte van de kleine kantjil, die nog geen drie kilogram weegt en 48 centimeter lang wordt, tot het nijlpaard, dat wel 3,2 ton kan wegen, en de giraffe, die 470 centimeter lang kan worden. Het zijn over het algemeen grondbewoners, en de meeste soorten kunnen hard rennen.
Recent onderzoek heeft aangetoond dat de nijlpaarden nauwer verwant zijn aan de walvissen dan aan de andere evenhoevigen. Dit heeft verregaande gevolgen voor de huidige indeling.
Evenhoevigen zijn, in tegenstelling tot onevenhoevigen, bijzonder vatbaar voor mond-en-klauwzeer. Om die reden mogen alle evenhoevigen die zich binnen een bepaalde straal van een haard van deze ziekte bevinden, niet vervoerd worden, en worden ze eventueel afgemaakt.
Zie ook: Cetartiodactyla.
Taxonomische indeling
- ORDE ARTIODACTYLA
- Suborde Suina (Varkenachtigen)
- Familie Suidae (varkens)
- Familie Tayassuidae (pekari's)
- Familie Hippopotamidae (nijlpaarden)
- Suborde Tylopoda (Eeltpotigen)
- Familie Camelidae (kameelachtigen)
- Suborde Ruminantia (Herkauwers)
- Familie Tragulidae (dwergherten)
- Familie Moschidae (muskusherten)
- Familie Cervidae (hertachtigen)
- Familie Giraffidae: (giraffen en okapi's)
- Familie Antilocapridae (gaffelantilopen)
- Familie Bovidae (holhoornigen: runderen, antilopen, bokken, schapen en verwanten)
- Suborde Suina (Varkenachtigen)
Vrije mediabestanden over Artiodactyla op Wikimedia Commons