Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Gebruiker:Franciscus/kladblok

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Deze pagina gebruik ik om nieuwe artikelen even op te bergen en te bewerken, vóórdat ik ze als bijdrage op Wikisage zet. Ook kan ik hier enkele geheugensteuntjes kwijt.
Franciscus 4 feb 2009 14:55 (UTC)

Edward Elgar omstreeks 1925
rel=nofollow
>> Paul Dukas ( 1865 - 1935 ) >














Isaac Albéniz

Dit artikel valt onder beheer van Dorp:Luisterrijk.

Isaac Manuel Francisco Albéniz (Camprodón, 27 mei 1860Cambo-les-Bains ( Pyrénées-Atlantiques ), 19 mei 1909) was een briljant Spaans componist en pianist.

Isaac Albeniz aan de piano in 1901

Albéniz werd geboren in Camprodón in Catalonië en was - zoals dat heet - een wonderkind. Zijn eerste concert gaf hij toen hij vier was, waarbij zijn ouders hem presenteerden, verkleed als musketier.
Als zesjarige kreeg hij in Parijs al pianoles van Antoine François Marmontel. Daarna studeerde hij aan het conservatorium van Madrid en bleef als wonderkind concerten geven tot hij vijftien werd. In 1876 studeerde hij twee maanden in Leipzig bij Franz Liszt, en kreeg een toelage van de Spaande koning om naar het conservatorium van Brussel te gaan. Hier studeerde hij compositie bij François-Auguste Gevaert en piano bij Louis Brassin.
In 1879 - toen hij 19 jaar oud was - behaalde hij de eerste prijs voor piano en maakte een geslaagde concertreis door Europa. en later door de Verenigde Staten.

Reizen

Albéniz was al eerder in de Verenigde Staten en Zuid-Amerika geweest, maar toen onder geheel andere omstandigheden. Hij werd namelijk als twaalfjarige ontdekt als verstekeling aan boord van een schip op reis naar Puerto Rico. Hij ontliep de problemen, door voor de passagiers piano te spelen. Hij trok verder naar Buenos Aires, en naar Cuba. Hier lukte het zijn vader hem op te sporen. Isaac Albéniz kreeg zijn vader echter zover, dat hij alleen na New York kon verder reizen. In 1874 vertrok hij uit San Francisco; zijn laatste plek in Amerika.
Na zijn reizen vestigde Albéniz zich in Barcelona Madrid als pedagoog, maar dat hield hij niet lang vol. Hij leerde zijn landgenoot Felipe Pedrell kennen, die hem aanspoorde in Spaans-folkloristische stijl te gaan componeren. Het lukte Albéniz het bijzondere ritme van de Spaanse en Andalusische volksmuziek in zijn pianomuziek te verwerken. Mede hierdoor wordt Albéniz beschouwd als de grondlegger van de Spaanse nationale stijl, die folkloristische elementen met virtuoos pianospel verbindt, en kan hij gezien worden als een van de eerste impressionisten.

Verdere ontwikkeling

De composities van Albéniz zijn hoofdzakelijk geschreven voor piano. De titels hiervan wijzen ons vrij duidelijk op zijn Spaans-nationalistisch engagement:

  • Cantos de España ( suite )
  • Suite Espagnole
  • Suite Iberia

In 1886 componeerde hij:

  • Estudio de concierto
  • Concierto fantástico
  • Suite Española
  • Rapsodie Española voor piano en orkest

De Rapsodie Española is al typisch Spaans te noemen.
Albéniz gold in zijn tijd als een van de beste pianisten ter wereld en hij verzorgde optredens in heel Europa en de Verenigde Staten.
In 1890 verliet Albéniz Spanje en reisde naar Londen, onder meer als dirigent in het Prince of Wales Theatre. Hij componeerde daar enkele opera's, als:

  • Merlin, het eerste deel van een niet voltooide King Arthur-trilogie
  • Pepita Jimenez, dat pas in 2001 werd opgenomen en in 2003 opgevoerd.

Ook schreef hij enkele liederen, ballades, zarzuela's en het oratorium El Cristo.
Tijdens het componeren van de opera's woonde Albéniz in Parijs. Hij leerde daar Gabriél Fauré, Ernest Chausson, Paul Dukas en Vincent d'Indy kennen en gaf een cursus aan de Schola Cantorum. Hij raakte onder meer bevriend met Claude Debussy, aan wie hij - zeker als kunstenaar - veel te danken had. In 1893 keerde hij terug naar Spanje, om vervolgens in 1902 weer naar Parij te gaan. Hij zou tot zijn dood verder in Frankrijk blijven.

Laatste jaren

Na 1900 kreeg Albéniz klachten van de nierziekte die tot zijn dood zou leiden. Hij schreef nu alleen nog voor piano. Van 1906 tot 1909 werkte hij aan zijn zwanenzang en meesterwerk Iberia, vier bundels van drie die een synthese zijn van de pianotechniek van Liszt, het impressionisme en de Andalusische volksmuziek. Voorafgaand aan dit prachtige werk, voltooide Albéniz 1890 de Suite España. Deze suite bevat nog niet de sterke samenhang tussen de delen zoals in Iberia, maar lijkt de opmaat te zijn tot dit werk. Vormt Iberia een reis langs steden en delen van Spanje; Suite España is een reis langs diverse muziek.