Omer Van Puyvelde

Omer Van Puyvelde (Wachtebeke, 20 november 1912 – Gent, 25 november 1980)

Biografie

Hij was een zoon van slager Camillus Jacobus Van Puyvelde en herbergierster Zulma Coleta Marins en broer van Remi Van Puyvelde (senior).

Remi was koster-organist in de kerk te Eksaarde maar door zijn slechte gezondheid kon hij de twee vroege missen niet meer spelen dus viel de veertienjarige Omer in voor zijn broer. Hij behaalde ook het graadsdiploma voor kerkmuziek op die leeftijd. Toen Remi in 1927 stierf volgde de toen vijftienjarige Omer hem op en werd vast koster-organist in de kerk te Eksaarde. In 1933 werd hij gepromoveerd tot organist in Geraardsbergen en in 1935 mocht hij aan de slag als organist in de St.-Pieterskerk te Gent. Hij was toen 23 jaar.

Hij studeerde notenleer, harmonie, contrapunt en fuga. Daarna studeerde hij orgel aan het conservatorium bij één van de grootste organisten van die tijd, Flor Peeters. Hij studeerde af met de eerste prijs voor orgel, notenleer, harmonie, contrapunt en fuga.

Zijn loopbaan

Omer gaf vele concerten waaronder vaak voor de radio. Hij werd in 1936 gevraagd om het nieuwe kerkorgel in de Sint-Catharinakerk in te huldigen. In de oorlogsjaren voerde hij voor de wachtende soldaten aan het Albertkanaal liederen op. Op een dag stond hij daar zelfs met een achtkoppig koortje.

In 1942 stichtte hij het Gentse kamerkoor met uitsluitend laureaten van het conservatorium. Na hun eerste optreden in het conservatorium van Gent werden ze een week later gevraagd om op radio Brussel te komen zingen. Door dit optreden werd hij in Brussel bekend en een week later hoorde hij zijn Koraalthema met variaties op radio Brussel.

Ondanks hun succes bleef Omer onverbiddelijk kritisch. Omer Van Puyvelde wou de zuivere stijl van het kamerkoor aan de wereld tonen en zo werd ’Crescendo’ opgericht. Crescendo bestond uit zestien zangers. Na enkele optredens in Vlaanderen deden ze mee aan een internationaal toernooi te Rijsel. Maar ze werden teleurgesteld terug naar huis gestuurd. Natuurlijk bleven ze oefenen en vier weken later sleepten ze de eerste prijs binnen in een wedstrijd in Breda.

Ondertussen werd Omer in 1949 benoemd tot directeur van de muziekschool te Ledeberg. Deze kleine muziekschool heeft hij kunnen uitbouwen tot de muziekacademie die we nu kennen. Ook schreef hij een methode voor notenleer die in gans Vlaanderen gebruikt werd. Een paar jaar na de stichting van Crescendo werd hem in 1951 de door het ministerie van openbaar onderwijs gevraagd om buiten Oost-Vlaanderen concertavonden te organiseren. Ondanks zijn constant groeiende faam en de organisatie van vele concerten bleef Omer organist en directeur van de Ledebergse muziekacademie.

In 1960 stelde de 47-jarige Omer zich kandidaat voor het ambt van leerkracht notenleer aan het Koninklijk Muziekconservatorium te Gent. In hetzelfde jaar kreeg hij die functie.

Familie

Omer Van Puyvelde trouwde met Louisa Hollevoet. Zij kregen twee kinderen, een dochter en een zoon: Cecile en Remi (junior) Van Puyvelde. Zij woonden allen in Gent samen met Omers ouders. In 1950 overleed zijn vrouw. Zijn zoon Remi behaalde vele muziekdiplomas en werd ook koster-organist in Heusden bij Gent. Als leerkracht notenleer aan de muziekacademie 'Omer Van Puyvelde' had hij een legendarisch charisma: één van zijn leerlingen, Peter Ritzen, bouwde nadien een internationale loopbaan als pianist en componist uit. Omer droeg vele muziekstukken op aan zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen.

Omer Van Puyvelde was een erg ijverige man en hij wou niet met pensioen toen hij 65 jaar werd. Pas twee jaar later ging hij tegen zijn zin op rust maar hij wou absoluut niet blijven stilzitten. Hij hield nog vele concerten. In november 1980 kreeg Omer een hersenbloeding en niet veel later stierf hij in Maria-Middelares. Na zijn dood werd een borstbeeld van hem gemaakt tezamen met vier replica’s. Het oorspronkelijke borstbeeld staat op het Omer Van Puyvelde-plein in Wachtebeke.

Belangrijke feiten

Eretekens

• Ridder in de Orde van Leopold II 1962
• Ridder in de Kroonorde 1966
• Ridder in de Leopoldsorde 1968
• Gouden Kruis Sint Bavo 1970
• Ereteken van Verdienste van de stad Gent 1979
• Postuum: Erkentelijkheidmedaille voor bewezen diensten van het stedelijke Onderwijs van de stad Gent 1981

• Studeerde aan het Koninklijke Muziekconservatorium te Gent en behaalde:
  • 1e prijs notenleer 1933
  • 1e prijs orgel 1933
  • 1e prijs harmonie 1935
  • 1e prijs contrapunt 1937
  • 1e prijs fuga 1938
  • Ereprijs als dirigent met de grootste onderscheiding en gelukwensen van de jury 1947 te Brussel

• Organist-titularis te Eksaarde 1927-1933
• Organist-titularis te Geraardsbergen 1933-1935
• Organist-titularis te Gent O.L. Vrouw St. Pieters 1935 tot overlijden
• Stichter-leider van het kamerkoor ’Crescendo’ 1939
• Volgde gedurende twee jaar de vrije cursus Muziekgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Gent o.l.v. Prof. Joris Vandermueren

• Beklede ambten:
  • Directeur van de Muziekacademie van Ledeberg van 1949 tot 31 december 1978
  • Hoogleraar aan het Koninklijk conservatorium van Gent, eerst in notenleer en later in harmonie van 1 juni 1960 tot 1978
  • Directeur van de cursus voor dirigenten van de provincie Oost-Vlaanderen
• Het kamerkoor ’Crescendo’ gesticht in 1939, was zeer actief werkzaam tot 1956. Het zijn de overblijvende leden van dit kamerkoor die in oktober 1982 de stichting ’Omer Van Puyvelde-Crescendo’ vzw hebben opgericht, waarbij de doelstellingen uit de statuten van het kamerkoor Crescendo, die destijds door zijn stichter-leider Omer Van Puyvelde zelf werden opgesteld, zijn overgenomen en in zijn geest zijn aangevuld. Zij heeft tot doel initiatieven te ondersteunen met de bedoeling zangkunst, de koorzang en talentvolle jeugd aan te moedigen door het inrichten van audities, concerten en wedstrijden. Ook streeft ze ernaar de nagedachtenis van Omer Van Puyvelde in ere te houden, zijn werken te laten uitvoeren en bekend te maken.