Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Jakob ben Chajim ibn Adonia
Jakob ben Chajim ibn Adonia,[1] (geboren in Tunis rond 1470; overleden voor 1538), was een joods Masoretisch Bijbelwetenschapper en drukker. Toen in het begin van de zestiende eeuw in Tunesië vervolgingen uitbraken, verliet hij zijn geboorteland.[2] Hij verbleef een tijd in Rome en Firenze, ging dan naar Venetië wonen, waar hij ging werken als een proeflezer in de Hebreeuwse drukkerij van Daniel Bomberg.
Zijn naam bleef bekend dankzij zijn werk aan de uitgave van de zogenaamde Tweede Rabbijnenbijbel (1524–25) (ook Bombergiana genoemd). Hij verzorgde hiervoor de Masoretische kanttekeningen (de masora parva en masora magna) en schreef een inleiding, waarin hij de Masora, qere en ketib, en de verschillen tussen de Talmoedisten en de Masora behandelt. Zelfs Elia Levita erkende ben Chajims waarde als Masoreet, hoewel hij een aantal fouten vindt in zijn selecties.[3]
De Tweede Rabbijnenbijbel bleef lang de standaarduitgave van de gedrukte Hebreeuwse bijbel, de zogenaamde Textus Receptus Hebraicus, die als basis diende voor alle latere Hebreeuwse Bijbeledities door joodse en christelijke uitgevers, inclusief de eerste twee uitgaven van de Biblia Hebraica in de twintigste eeuw.
In 1667 vertaalde Claude Capellus Jakob ben Chajims inleiding op de Rabbijnenbijbel naar het Latijn.[4] Een Engelse vertaling werd uitgegeven door Christian D. Ginsburg.
Jakob schreef ook een dissertatie over de Targoem, die werd toegevoegd in de Pentateuch-uitgaven van 1527 en 1543-44. Hij publiceerde gedeelten van Moses ha-Nakdans Darke ha-Nikkud weha-Neginot, een werk over de Hebreeuwse klinker- en cantillatietekens. Hij werkte aan de eerste gedrukte uitgave van de Jeruzalemse Talmoed (1523), aan de Misjne Tora van Maimonides en aan vele andere werken die bij Bomberg werden gedrukt.
In zijn late levensjaren nam hij het christendom aan.
Werken
- Christian D. Ginsburg, Jacob ben Chajim ibn Adonijah's Introduction to the Rabbinic Bible, London: Longman, 1865; herdrukt met de Masoret ha-Masoret van Elia Levita, New York: KTAV, 1968
Weblinks
- (he) Vijf boeken van de Pentateuch met Masoretische kanttekeningen Jakob ben Chajim ben Isaäk ibn Adonia; uitgegeven door Christian D. Ginsburg
- (he) (en) Jacob ben Chajim ibn Adonijah's Introduction to the Rabbinic Bible, Hebrew and English
(en) Joseph Jacobs; Isaac Broydé,Jacob ben Hayyim ben Isaac ibn Adonijah, in: Jewish Encyclopedia, New York: Funk & Wagnalls, 1901-1906. (vertaal via: 
)