Christiaan Eijkman

Christiaan Eijkman (Nijkerk, 1 augustus 1858 – Utrecht, 5 november 1930) een Nederlands arts die veel bijdroeg tot de ontdekking van de vitaminen.

Hij studeerde in Berlijn en was in 1895 een van de medewerkers in de werkgroep rond Robert Koch, die later de Nobelprijs zou winnen.

Als jonge Nederlandse arts werkte Eijkman op Java, dat toen zwaar leed onder beri-beri, waarvan verondersteld werd dat het een infectie was. Christiaan Eijkman observeerde dat bepaalde laboratoriumkippen waarvan men dacht dat ze beri-beri hadden, niet stierven, maar na verloop van tijd weer gezond werden.

Hij begon te onderzoeken hoe dat kwam en het viel hem op dat de kippen eerst „witte rijst” gegeten hadden, en dat ze daarna weer hun gewone voer, de ongepolijste „rode rijst” kregen. Aan de hand van deze vaststellingen ondernam Eijkman proeven met mensen en concludeerde tegen 1897 dat diegenen die ongepolijste rijst aten, geen beri-beri kregen, maar zij die de witte rijst gebruikten, wel.

De resultaten van zijn onderzoek werden aanvankelijk als een ’te gemakkelijke oplossing’ van de hand gewezen. Eijkman hield vol en kwam met steeds meer onderzoekingsresultaten aandragen die de vorige resultaten bevestigden.

Uiteindelijk was zijn werk een grote stap om de Westerse wereld te overtuigen van de waarde van voeding in de strijd tegen beri-beri.

Het onderzoek van Christiaan Eijkman en zijn medewerker Gerrit Grijns leidde tot de ontdekking van vitamine B1 (thiamine). Voor zijn rol in de ontdekking van deze vitamine kreeg Eijkman in 1929 samen met Sir Frederick Gowland Hopkins de Nobelpreis voor Fysiologie of Geneeskunde.