Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
S.H. de Roos: verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=S.H._de_Roos&oldid=6892023 9 feb 2007 CvandenHil AlexP) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=S.H._de_Roos&oldid=35637719 12 mrt 2013 Enkidu1947 CvandenHil) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
[[Image:SHdeRoos.jpg|thumb|250px|S.H. de Roos in zijn huis in de Jacob Marisstraat, Amsterdam, rond 1910. Collectie Universiteitsbibliotheek van Amsterdam]] | [[Image:SHdeRoos.jpg|thumb|250px|S.H. de Roos in zijn huis in de Jacob Marisstraat, Amsterdam, rond 1910. Collectie Universiteitsbibliotheek van Amsterdam]] | ||
'''Sjoerd Hendrik de Roos''', hij duidde zichzelf aan als ''S.H. de Roos'' ([[Drachten]], [[14 september]] [[1877]] - [[Haarlem]], [[3 april]] [[1962]]) was een Nederlands [[ | '''Sjoerd Hendrik de Roos''', hij duidde zichzelf aan als ''S.H. de Roos'' ([[Drachten]], [[14 september]] [[1877]] - [[Haarlem]], [[3 april]] [[1962]]) was een Nederlands [[letter]]ontwerper, [[boekbandontwerper]] en [[kunstenaar]]. De [[bibliofiele uitgeverij]] [[Stichting De Roos]] is naar hem vernoemd. | ||
Vanuit Drachten, waar zijn vader [[schoenmaker]] was, verhuisde hij op jonge leeftijd naar Amsterdam. Daar volgde hij van 1889 tot 1891 een opleiding tot lithograaf. Aansluitend studeerde hij van 1892 tot 1895 aan de Teekenschool voor Kunstambachten en van 1895 tot 1898 aan de [[Rijksacademie voor Beeldende Kunsten]]. | Vanuit Drachten, waar zijn vader [[Schoenmaker (beroep)|schoenmaker]] was, verhuisde hij op jonge leeftijd naar [[Amsterdam]]. Daar volgde hij van [[1889]] tot [[1891]] een opleiding tot [[lithograaf]]. Aansluitend studeerde hij van [[1892]] tot [[1895]] aan de Teekenschool voor Kunstambachten en van [[1895]] tot [[1898]] aan de [[Rijksacademie voor Beeldende Kunsten]]. | ||
[[ | |||
In [[1907]] trad hij in dienst van [[Lettergieterij]] ''Amsterdam'' voorheen N. [[Tetterode]], waar hij volledig tot ontplooiing is gekomen. Hij werkte daar tot in [[1941]] en werd opgevolgd door [[Dick Dooijes]]. | |||
In [[1912]] ontwierp hij, als eerste Nederlander in 150 jaar, een nieuwe drukletter, namelijk de ''[[Hollandsche Mediæval]]''. In totaal heeft hij twaalf drukletters ontworpen, waarvan de ''Hollandsche Mediæval'', de ''[[Egmont (lettertype)|Egmont]]'' (1932), de ''[[Libra (lettertype)|Libra]]'' (1938) en de ''De Roos Romein & Cursief'' (1947) de meest succesvolle waren. | |||
Zijn ervaring als typograaf uitte zich ook in het ontwerp van een [[postzegel]] die deel uit ging maken van een serie van vier die in [[1923]] verscheen naar aanleiding van een door de [[PTT (Nederland)|PTT]] uitgeschreven prijsvraag. De Roos was, als een van de prijswinnaars, verantwoordelijk voor het ontwerp met een posthoorn en een groot uitgevoerd waardecijfer. | |||
De Roos werd in zijn jonge jaren geïnspireerd door de [[Arts and Crafts]] beweging, waarbij kunst en ambachtelijkheid elkaar aanvulden. Een mooi voorbeeld daarvan is de door hem verzorgde uitgave van ''Kunst en maatschappij'' (1903) van [[William Morris]]. Als aanhanger van [[Ferdinand Domela Nieuwenhuis]] probeerde hij ook het ideaal van 'kunst aan het volk' te verwezenlijken. | De Roos werd in zijn jonge jaren geïnspireerd door de [[Arts and Crafts]] beweging, waarbij kunst en ambachtelijkheid elkaar aanvulden. Een mooi voorbeeld daarvan is de door hem verzorgde uitgave van ''Kunst en maatschappij'' (1903) van [[William Morris]]. Als aanhanger van [[Ferdinand Domela Nieuwenhuis]] probeerde hij ook het ideaal van 'kunst aan het volk' te verwezenlijken. | ||
Archiefmateriaal van De Roos wordt beheerd in de [[Universiteitsbibliotheek van Amsterdam|Bibliotheek]] van de [[Universiteit van Amsterdam]] (waar ook de door De Roos opgebouwde Tetterode Collectie berust) en in de [[Stadsbibliotheek Haarlem]]. Het [[Rijksmuseum Amsterdam]], het [[Frans Hals Museum]] in Haarlem en het [[Museum Smallingerland]] in [[Drachten]] hebben vrij werk van De Roos in hun collectie. | |||
De Roos woonde onder meer in [[Krommenie]], Amsterdam, [[Hilversum]] en [[Haarlem]]. Door zijn zuster Annie was hij zwager van de beeldhouwer [[John Rädecker]] en de filosoof [[Tobie Goedewagen]]. | |||
Ter ere van De Roos' werk werd de bibliofiele [[Stichting De Roos]], opgericht in juni 1945 door boekhandelaar [[Chris Leeflang]], typograaf [[Charles Nypels]] en [[ex-libris]]-verzamelaar [[G.M. van Wees]], naar hem genoemd. | |||
De Roos | ==Lettertypen van S.H.de Roos== | ||
* Bilderdijk-Initialen (1907-1909) | |||
* Nieuw Javaans (1908-1909) | |||
* Hollandsche Mediaeval (1912) | |||
* Zilvertype (1915) | |||
Lettertype op corps 15 punt Didot ontworpen voor [[Jean François van Royen]], de directeur van de Nederlandsche Posterijen. De letter was bedoeld om moderne teksten te drukken voor de "private press" [[De Zilverdistel]]. De Roos ontwierp ook het embleem voor De Zilverdistel. | |||
* Ella Cursief (1916) | |||
* Erasmus Mediaeval (1923 | |||
* Grotius (1925) | |||
* Meidoorn (1927) | |||
Letter van de Roos, die hij voor eigen gebruik ontwierp, zoals voor zijn "private press" De Heuvelpers. Deze pers bestond van 1927 tot 1935. Daarna werden matrijzen, punches en alle gegoten letters, totaal slechts 500 kilo, verkocht aan Drukkerij J. F. Duwaer & Zonen te Amsterdam. Ook daar werd de letter slechts zeer spaarzaam gebruikt. | |||
* Egmont (1932) | |||
* Libra (1938) | |||
Letter gebaseerd op de vroeg-middeleeuwse [[unciaal|uncialen]], deze letter kent geen hoofdletters, alles is "onderkast". | |||
* Simplex (1939) | |||
Ook de Simplex is een unciaal, maar hier ontbreekt elke aanduiding van schreven. | |||
* De Roos Romein/cursief (1948) | |||
==Literatuur== | ==Literatuur== | ||
* A.A.M. Stols, ''Het werk van S. H. de Roos: een bijdrage tot de geschiedenis van de herleving der Nederlandsche boekdrukkunst'' (1942) | * A.A.M. Stols, ''Het werk van S. H. de Roos: een bijdrage tot de geschiedenis van de herleving der Nederlandsche boekdrukkunst'' (1942) | ||
* A.A.M. Stols, ''S. H. de Roos en zijn heuvelpers", voor Halcyon gedrukt door J. F. Duwaer en Zonen, Amsterdam (zonder jaartal) | |||
* Dick Dooijes, ''Sjoerd H. de Roos zoals ik mij hem herinner'' (1976) | * Dick Dooijes, ''Sjoerd H. de Roos zoals ik mij hem herinner'' (1976) | ||
* Dick Dooijes, ''Over de drukletterontwerpen van Sjoerd H. de Roos'', Bührmann-Ubbens Papier, Zutphen, (1987) | |||
* Sjoerd H. de Roos, ''Typografische geschriften 1907-1920'' (1989) | * Sjoerd H. de Roos, ''Typografische geschriften 1907-1920'' (1989) | ||
* Mathieu Lommen, ''De grote vijf: S.H. de Roos, J.F. van Royen, J. van Krimpen, C. Nypels en A.A.M. Stols'' (1991) | * Mathieu Lommen, ''De grote vijf: S.H. de Roos, J.F. van Royen, J. van Krimpen, C. Nypels en A.A.M. Stols'' (1991) | ||
* Sari de Haan ... [et al.], ''typiScH de Roos: oeuvre-overzicht'' (2004) | * A.M.Hammacher, Jan P.Boterman, Paul Hefting, ''De zilvertype corps 15'', uitgeverij de Buitenkant, Amsterdam, (1995) | ||
* ''Dutch typefounders' specimens from the Library of the KVB and other collections in the Amsterdam University Library, with histories of the firms represented'' / written and ed. by John A. Lane & Mathieu Lommen (1998). | |||
* Marijn Dulfer, Sari de Haan ... [et al.], ''typiScH de Roos: oeuvre-overzicht'' (2004) | |||
==Externe links== | ==Externe links== | ||
| Regel 26: | Regel 54: | ||
*[http://www.typ.nl/TYP03/woud/libra/libra01.html Koosje Sierman]: De Libra van S.H. de Roos: een Uitmiddelpuntige | *[http://www.typ.nl/TYP03/woud/libra/libra01.html Koosje Sierman]: De Libra van S.H. de Roos: een Uitmiddelpuntige | ||
*[http://www.rug.nl/Corporate/nieuws/adamsAppel/archief2004/afl08 Rijksuniversiteit Groningen]: Typograaf Sjoerd de Roos maakte zijn kunst dienstbaar aan het volk | *[http://www.rug.nl/Corporate/nieuws/adamsAppel/archief2004/afl08 Rijksuniversiteit Groningen]: Typograaf Sjoerd de Roos maakte zijn kunst dienstbaar aan het volk | ||
*[http://www.iconenvandepost.nl/ Iconen van de post]: Over de serie postzegels waar S.H. de Roos zijn bijdrage aan verleende | |||
*[http://www.katranpress.com/stamps_deroos_1_1.html Katran Press]: Postzegel ontwerpen bij Katran Press | |||
{{DEFAULTSORT:Roos, S.H. de}} | |||
[[ | [[Categorie:Nederlands boekbandontwerper]] | ||
[[Categorie:Nederlands letterontwerper | [[Categorie:Nederlands letterontwerper]] | ||
[[Categorie:Nederlands | [[Categorie:Nederlands lithograaf]] | ||
[[ | [[Categorie:Ontwerper van Nederlandse postzegels]] | ||
Versie van 18 nov 2024 11:16
Sjoerd Hendrik de Roos, hij duidde zichzelf aan als S.H. de Roos (Drachten, 14 september 1877 - Haarlem, 3 april 1962) was een Nederlands letterontwerper, boekbandontwerper en kunstenaar. De bibliofiele uitgeverij Stichting De Roos is naar hem vernoemd.
Vanuit Drachten, waar zijn vader schoenmaker was, verhuisde hij op jonge leeftijd naar Amsterdam. Daar volgde hij van 1889 tot 1891 een opleiding tot lithograaf. Aansluitend studeerde hij van 1892 tot 1895 aan de Teekenschool voor Kunstambachten en van 1895 tot 1898 aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten.
In 1907 trad hij in dienst van Lettergieterij Amsterdam voorheen N. Tetterode, waar hij volledig tot ontplooiing is gekomen. Hij werkte daar tot in 1941 en werd opgevolgd door Dick Dooijes.
In 1912 ontwierp hij, als eerste Nederlander in 150 jaar, een nieuwe drukletter, namelijk de Hollandsche Mediæval. In totaal heeft hij twaalf drukletters ontworpen, waarvan de Hollandsche Mediæval, de Egmont (1932), de Libra (1938) en de De Roos Romein & Cursief (1947) de meest succesvolle waren.
Zijn ervaring als typograaf uitte zich ook in het ontwerp van een postzegel die deel uit ging maken van een serie van vier die in 1923 verscheen naar aanleiding van een door de PTT uitgeschreven prijsvraag. De Roos was, als een van de prijswinnaars, verantwoordelijk voor het ontwerp met een posthoorn en een groot uitgevoerd waardecijfer.
De Roos werd in zijn jonge jaren geïnspireerd door de Arts and Crafts beweging, waarbij kunst en ambachtelijkheid elkaar aanvulden. Een mooi voorbeeld daarvan is de door hem verzorgde uitgave van Kunst en maatschappij (1903) van William Morris. Als aanhanger van Ferdinand Domela Nieuwenhuis probeerde hij ook het ideaal van 'kunst aan het volk' te verwezenlijken.
Archiefmateriaal van De Roos wordt beheerd in de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam (waar ook de door De Roos opgebouwde Tetterode Collectie berust) en in de Stadsbibliotheek Haarlem. Het Rijksmuseum Amsterdam, het Frans Hals Museum in Haarlem en het Museum Smallingerland in Drachten hebben vrij werk van De Roos in hun collectie.
De Roos woonde onder meer in Krommenie, Amsterdam, Hilversum en Haarlem. Door zijn zuster Annie was hij zwager van de beeldhouwer John Rädecker en de filosoof Tobie Goedewagen.
Ter ere van De Roos' werk werd de bibliofiele Stichting De Roos, opgericht in juni 1945 door boekhandelaar Chris Leeflang, typograaf Charles Nypels en ex-libris-verzamelaar G.M. van Wees, naar hem genoemd.
Lettertypen van S.H.de Roos
- Bilderdijk-Initialen (1907-1909)
- Nieuw Javaans (1908-1909)
- Hollandsche Mediaeval (1912)
- Zilvertype (1915)
Lettertype op corps 15 punt Didot ontworpen voor Jean François van Royen, de directeur van de Nederlandsche Posterijen. De letter was bedoeld om moderne teksten te drukken voor de "private press" De Zilverdistel. De Roos ontwierp ook het embleem voor De Zilverdistel.
- Ella Cursief (1916)
- Erasmus Mediaeval (1923
- Grotius (1925)
- Meidoorn (1927)
Letter van de Roos, die hij voor eigen gebruik ontwierp, zoals voor zijn "private press" De Heuvelpers. Deze pers bestond van 1927 tot 1935. Daarna werden matrijzen, punches en alle gegoten letters, totaal slechts 500 kilo, verkocht aan Drukkerij J. F. Duwaer & Zonen te Amsterdam. Ook daar werd de letter slechts zeer spaarzaam gebruikt.
- Egmont (1932)
- Libra (1938)
Letter gebaseerd op de vroeg-middeleeuwse uncialen, deze letter kent geen hoofdletters, alles is "onderkast".
- Simplex (1939)
Ook de Simplex is een unciaal, maar hier ontbreekt elke aanduiding van schreven.
- De Roos Romein/cursief (1948)
Literatuur
- A.A.M. Stols, Het werk van S. H. de Roos: een bijdrage tot de geschiedenis van de herleving der Nederlandsche boekdrukkunst (1942)
- A.A.M. Stols, S. H. de Roos en zijn heuvelpers", voor Halcyon gedrukt door J. F. Duwaer en Zonen, Amsterdam (zonder jaartal)
- Dick Dooijes, Sjoerd H. de Roos zoals ik mij hem herinner (1976)
- Dick Dooijes, Over de drukletterontwerpen van Sjoerd H. de Roos, Bührmann-Ubbens Papier, Zutphen, (1987)
- Sjoerd H. de Roos, Typografische geschriften 1907-1920 (1989)
- Mathieu Lommen, De grote vijf: S.H. de Roos, J.F. van Royen, J. van Krimpen, C. Nypels en A.A.M. Stols (1991)
- A.M.Hammacher, Jan P.Boterman, Paul Hefting, De zilvertype corps 15, uitgeverij de Buitenkant, Amsterdam, (1995)
- Dutch typefounders' specimens from the Library of the KVB and other collections in the Amsterdam University Library, with histories of the firms represented / written and ed. by John A. Lane & Mathieu Lommen (1998).
- Marijn Dulfer, Sari de Haan ... [et al.], typiScH de Roos: oeuvre-overzicht (2004)
Externe links
- Biografisch Woordenboek van Nederland Biografie S.H. de Roos
- Cultuurwijzer.nl Over S.H. de Roos
- Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam Catalogus (o.a. letterproeven)
- Koninklijke Bibliotheek Honderd hoogtepunten (Over S.H. de Roos)
- Koosje Sierman: De Libra van S.H. de Roos: een Uitmiddelpuntige
- Rijksuniversiteit Groningen: Typograaf Sjoerd de Roos maakte zijn kunst dienstbaar aan het volk
- Iconen van de post: Over de serie postzegels waar S.H. de Roos zijn bijdrage aan verleende
- Katran Press: Postzegel ontwerpen bij Katran Press