Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Ralph Waldo Emerson: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Nieuwe pagina aangemaakt met ''''Ralph Waldo Emerson''' (Boston, Massachusetts, 25 mei 1803 – Concord, Massachusetts, 27 april 1882) was een Amerikaans filosoof, dichter en teg...')
 
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
'''Ralph Waldo Emerson''' (Boston, Massachusetts, [[25 mei]] [[1803]] – Concord, Massachusetts, [[27 april]] [[1882]]) was een Amerikaans filosoof, dichter en tegenstander van de [[slavernij]].
'''Ralph Waldo Emerson''' (Boston, Massachusetts, [[25 mei]] [[1803]] – Concord, Massachusetts, [[27 april]] [[1882]]) was een Amerikaans filosoof, dichter en tegenstander van de [[slavernij]].
==Leven==
Ralph Waldo Emerson werd geboren als derde van de acht kinderen van William Emerson (1769-1811) en Ruth Haskins (1768-1853). Zijn vader William Emerson, die unitarisch predikant was, overleed op 42-jarige leeftijd, toen Ralph Waldo Emerson acht jaar was. Na de dood van zijn vader zorgde zijn tante Mary Moody Emerson voor zijn opvoeding.
Vanaf 1817 studeerde hij aan Harvard. Hij gradueerde in 1825 in de theologie en kreeg in 1826 zijn licentie als unitarisch predikant. Drie jaar later werd hij naar de Unitarian Second Church of Boston geroepen als assistent van Henry Ware.
Op 30 september 1829 trouwde hij met Ellen Louisa Tucker, die op 8 februari 1831 op twintigjarige leeftijd overleed. Hij was erg aangeslagen door haar overlijden. Hij begon te twijfelen aan sommmige methoden van de kerk, die hij verouderd vond en legde in 1832 zijn predikambt neer.
Hij begon aan een reis door Europa, waar hij tussen 1832 en 1833 kennismaakte met [[Thomas Carlyle]], [[William Wordsworth]] en [[Samuel Taylor Coleridge]]. Tijdens deze reis maakte Emerson ook kennis met het Duitse [[idealisme]] en [[Indiase filosofie]]ën, die later sporen zouden nalaten in zijn werk.
Na zijn terugkeer trouwde hij in 1835 met Lydia Jackson (1802-1892) en verhuisde met haar naar Concord in Massachusetts. Samen kregen ze vier kinderen: Waldo Emerson (1836-1842), Ellen Tucker Emerson (1839-1909), Edith Emerson (1841-1929) en Edward Waldo Emerson (1844-1930).
===Als schrijver===
Op 33-jarige leeftijd publiceerde hij in 1836 zijn eerste boek, ''Nature''. In deze verzameling essays verdedigde hij zijn geloof dat mensen op een eenvoudige manier en in harmonie met de natuur moesten leven. In de natuur zag hij de ware bron van goddelijke openbaring. Tegelijkertijd benadrukte hij het belang van de creatieve activiteit van de mens als een impuls voor fundamentele vernieuwing en een bron van vrijheid en zelfbeschikking voor het individu. Zo eindigde ''Nature'' met Emersons beroemde oproep: „Bouw daarom je eigen wereld.” Emerson zag het goddelijke niet langer als een externe of hogere macht, maar zag het als geplaatst in de mens zelf. In ''Nature'' ontwikkelde hij een van de basisfiguren van zijn denken, de transcendentalistische triade, bestaande uit het zelf, de natuur en de overziel (''Self, Nature, Oversoul''). Volgens Emerson is de overziel geen autonome entiteit die losstaat van de wereld van verschijningen, maar is daarin net zo werkzaam als in de menselijke geest. Volgens Emerson kan de mens daarom direct deelnemen aan het goddelijke, zowel door observatie van de natuur als door introspectie. Hij kent dus een belangrijke rol toe aan het zien. Hij illustreert dit met zijn ''metafoor van de transparante oogbol''.
Naar aanleiding van zijn lezingen ''The American Scholar'' (1837) en ''Address at Divinity College'' (1838) werd hij in 1838 geschorst van Harvard University, maar dit leverde hem erkenning op onder de studenten, waarvan sommigen zich aansloten bij de ’transcendentalisten’. Emerson wordt sindsdien beschouwd als een leidende figuur in deze beweging in Amerika. Samen met [[Amos Bronson Alcott]], [[Margaret Fuller]], [[George Ripley]] en [[Henry David Thoreau]] richtte hij in 1840 het tijdschrift ''The Dial'' (1840-1844) op, dat bedoeld was als een „medium voor nieuwe ideeën en uitingen die van belang zijn voor serieuze denkers in elke samenleving”.
Vanaf 1850 werden zijn werken succesvoller, waaronder bijvoorbeeld ''Conduct Of Life'' (1860) en ''Society And Solitude'' (1870). In 1864 werd hij verkozen tot lid van de American Academy of Arts and Sciences en in 1867 tot lid van de American Philosophical Society. Uitnodigingen om lezingen te geven, de toekenning van eredoctoraten en verkiezing in de raad van gouverneurs van Harvard University, die hem op jonge leeftijd had geschorst, toonden ook Emersons latere academische erkenning aan.
Hij toonde aan dat hij een goede neus had literair talent toen hij [[Walt Whitman]] een grote carrière voorspelde nadat deze hem in 1855 een exemplaar van ''Leaves of Grass'' had gestuurd. Herhaaldelijk werd hij een mentor voor jong talent. Hij moedigde Amerikaanse intellectuelen aan om aan de Europese invloed te ontsnappen en benadrukte de culturele onafhankelijkheid van de Amerikaanse natie.
== Werken ==
* ''Nature'', 1836
* ''The American scholar'', 1837
* ''War'', 1838
* ''Essays'', First Series, 1841
* ''Essays'', Second Series, 1844
* ''Self-Reliance'', 1848
* ''Representative Men'' ([[1850]])
* ''Conduct Of Life'', 1860
* ''May-day and other pieces'', 1867
* ''Society And Solitude'', 1870
=== Postuum ===
* ''Journals of Ralph Waldo Emerson'', 1909-1914
* ''The early lectures of Ralph Waldo Emerson'', 1972
* ''The complete sermons of Ralph Waldo Emerson'', 1989-1992
* ''The selected letters of Ralph Waldo Emerson'', {{aut|Joel Myerson}} (red.) 1997
{{authority control|TYPE=p| GND=118530127 |LCCN=n/78/085476 |NDL=00438877 |085476 |VIAF=12628790 |Wikidata=Q48226}}
{{authority control|TYPE=p| GND=118530127 |LCCN=n/78/085476 |NDL=00438877 |085476 |VIAF=12628790 |Wikidata=Q48226}}
{{DEFAULTSORT:Emerson, Ralph Waldo}}
{{DEFAULTSORT:Emerson, Ralph Waldo}}

Versie van 3 okt 2023 15:39

Ralph Waldo Emerson (Boston, Massachusetts, 25 mei 1803 – Concord, Massachusetts, 27 april 1882) was een Amerikaans filosoof, dichter en tegenstander van de slavernij.

Leven

Ralph Waldo Emerson werd geboren als derde van de acht kinderen van William Emerson (1769-1811) en Ruth Haskins (1768-1853). Zijn vader William Emerson, die unitarisch predikant was, overleed op 42-jarige leeftijd, toen Ralph Waldo Emerson acht jaar was. Na de dood van zijn vader zorgde zijn tante Mary Moody Emerson voor zijn opvoeding.

Vanaf 1817 studeerde hij aan Harvard. Hij gradueerde in 1825 in de theologie en kreeg in 1826 zijn licentie als unitarisch predikant. Drie jaar later werd hij naar de Unitarian Second Church of Boston geroepen als assistent van Henry Ware.

Op 30 september 1829 trouwde hij met Ellen Louisa Tucker, die op 8 februari 1831 op twintigjarige leeftijd overleed. Hij was erg aangeslagen door haar overlijden. Hij begon te twijfelen aan sommmige methoden van de kerk, die hij verouderd vond en legde in 1832 zijn predikambt neer.

Hij begon aan een reis door Europa, waar hij tussen 1832 en 1833 kennismaakte met Thomas Carlyle, William Wordsworth en Samuel Taylor Coleridge. Tijdens deze reis maakte Emerson ook kennis met het Duitse idealisme en Indiase filosofieën, die later sporen zouden nalaten in zijn werk.

Na zijn terugkeer trouwde hij in 1835 met Lydia Jackson (1802-1892) en verhuisde met haar naar Concord in Massachusetts. Samen kregen ze vier kinderen: Waldo Emerson (1836-1842), Ellen Tucker Emerson (1839-1909), Edith Emerson (1841-1929) en Edward Waldo Emerson (1844-1930).

Als schrijver

Op 33-jarige leeftijd publiceerde hij in 1836 zijn eerste boek, Nature. In deze verzameling essays verdedigde hij zijn geloof dat mensen op een eenvoudige manier en in harmonie met de natuur moesten leven. In de natuur zag hij de ware bron van goddelijke openbaring. Tegelijkertijd benadrukte hij het belang van de creatieve activiteit van de mens als een impuls voor fundamentele vernieuwing en een bron van vrijheid en zelfbeschikking voor het individu. Zo eindigde Nature met Emersons beroemde oproep: „Bouw daarom je eigen wereld.” Emerson zag het goddelijke niet langer als een externe of hogere macht, maar zag het als geplaatst in de mens zelf. In Nature ontwikkelde hij een van de basisfiguren van zijn denken, de transcendentalistische triade, bestaande uit het zelf, de natuur en de overziel (Self, Nature, Oversoul). Volgens Emerson is de overziel geen autonome entiteit die losstaat van de wereld van verschijningen, maar is daarin net zo werkzaam als in de menselijke geest. Volgens Emerson kan de mens daarom direct deelnemen aan het goddelijke, zowel door observatie van de natuur als door introspectie. Hij kent dus een belangrijke rol toe aan het zien. Hij illustreert dit met zijn metafoor van de transparante oogbol.

Naar aanleiding van zijn lezingen The American Scholar (1837) en Address at Divinity College (1838) werd hij in 1838 geschorst van Harvard University, maar dit leverde hem erkenning op onder de studenten, waarvan sommigen zich aansloten bij de ’transcendentalisten’. Emerson wordt sindsdien beschouwd als een leidende figuur in deze beweging in Amerika. Samen met Amos Bronson Alcott, Margaret Fuller, George Ripley en Henry David Thoreau richtte hij in 1840 het tijdschrift The Dial (1840-1844) op, dat bedoeld was als een „medium voor nieuwe ideeën en uitingen die van belang zijn voor serieuze denkers in elke samenleving”.

Vanaf 1850 werden zijn werken succesvoller, waaronder bijvoorbeeld Conduct Of Life (1860) en Society And Solitude (1870). In 1864 werd hij verkozen tot lid van de American Academy of Arts and Sciences en in 1867 tot lid van de American Philosophical Society. Uitnodigingen om lezingen te geven, de toekenning van eredoctoraten en verkiezing in de raad van gouverneurs van Harvard University, die hem op jonge leeftijd had geschorst, toonden ook Emersons latere academische erkenning aan.

Hij toonde aan dat hij een goede neus had literair talent toen hij Walt Whitman een grote carrière voorspelde nadat deze hem in 1855 een exemplaar van Leaves of Grass had gestuurd. Herhaaldelijk werd hij een mentor voor jong talent. Hij moedigde Amerikaanse intellectuelen aan om aan de Europese invloed te ontsnappen en benadrukte de culturele onafhankelijkheid van de Amerikaanse natie.

Werken

  • Nature, 1836
  • The American scholar, 1837
  • War, 1838
  • Essays, First Series, 1841
  • Essays, Second Series, 1844
  • Self-Reliance, 1848
  • Representative Men (1850)
  • Conduct Of Life, 1860
  • May-day and other pieces, 1867
  • Society And Solitude, 1870

Postuum

  • Journals of Ralph Waldo Emerson, 1909-1914
  • The early lectures of Ralph Waldo Emerson, 1972
  • The complete sermons of Ralph Waldo Emerson, 1989-1992
  • The selected letters of Ralph Waldo Emerson, Joel Myerson (red.) 1997
rel=nofollow
 
rel=nofollow