Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Heereweg (Haarlem-Alkmaar): verschil tussen versies
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Heereweg_(Noord-Holland)&oldid=58727849 17 apr 2021 Melvinvk 5 okt 2020) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Heereweg_(Noord-Holland)&oldid=58746148 20 apr 2021 Melvinvk) |
||
| Regel 7: | Regel 7: | ||
De '''Heereweg''' is een historische [[weg]] en verbinding tussen de steden [[Haarlem]] en [[Alkmaar]]. De weg loopt over de [[Oude duinen]] een zandrug die zo'n 4000 jaar geleden is ontstaan. Het tracé van de weg is nog goed te zien op landkaarten, met hier en daar een onderbreking zoals het in 1876 geopende [[Noordzeekanaal]]. De weg loopt door dorpen als [[Santpoort]], [[Beverwijk]], [[Castricum]] en [[Heiloo]]. | De '''Heereweg''' is een historische [[weg]] en verbinding tussen de steden [[Haarlem]] en [[Alkmaar]]. De weg loopt over de [[Oude duinen]] een zandrug die zo'n 4000 jaar geleden is ontstaan. Het tracé van de weg is nog goed te zien op landkaarten, met hier en daar een onderbreking zoals het in 1876 geopende [[Noordzeekanaal]]. De weg loopt door dorpen als [[Santpoort]], [[Beverwijk]], [[Castricum]] en [[Heiloo]]. | ||
Het verlengde van | Het verlengde van deze weg begon ten zuiden van Haarlem onder de naam [[Wagenweg (Haarlem)|Wagenweg]] deze weg kwam uit de buurt van [[Leiden]] en [[Den Haag]]. Bij het dorp Castricum splitste de weg zich waarnaar het zich vervolgde langs [[Bakkum]], [[Bergen Binnen (plaats)|Bergen]] en [[Schoorl]] tot [[Camperduin]]. | ||
== Loop == | == Loop == | ||
=== Haarlem & Schoten === | |||
Ten zuiden van het centrum kwam de Wagenweg uit op het [[Houtplein (Haarlem)|Houtplein]]. Eenmaal door de hier tot .... gelegen [[Grote Houtpoort]]. vervolgde de weg zich via de [[Grote Houtstraat]] zich naar 't Zand de huidige [[Grote Markt (Haarlem)|Grote Markt]], het hart van deze stad. Vanaf hier liep de weg noordwaarts via de [[Barteljorisstraat]] en de [[Kruisstraat (Haarlem)|Kruisstraat]] naar de [[Kruispoort (Haarlem)|Kruispoort]] waar men tot ... de stad verliet. Bij de aanleg van de [[Nieuwstad (Haarlem)|Nieuwstad]], de huidige stationsbuurt, verliet men de stad voornamelijk bij de [[Nieuwpoort (Haarlem)|Nieuw- of Kennemerpoort]]. Hier lagen een drietal zeer oude wegen. De Middenweg was waarschijnlijk de oudste en aanvankelijk de belangrijkste.<ref>G.H. Kurtz en J.J. Temminck, ''De straat waarin wij wonen. Alle Haarlemse straatnamen verklaard''. Haarlem, 1999². ISBN 9060974549</ref> Ten oosten hiervan lag de Schoterweg die Haarlem verbond met [[Schoten (Nederland)|Schoten]]. En ten westen van de Middenweg lag het Santpoortervoetpad. Deze laatste weg boog ten noorden van de [[Jan Gijzenvaart]] af naar het westen en kwam uit op de [[Verkeerdeweg]], die van [[Schotervlieland]] naar Santpoort liep.<ref>G.H. Kurtz en J.J. Temminck, ''De straat waarin wij wonen. Alle Haarlemse straatnamen verklaard''. Haarlem, 1999². ISBN 9060974549</ref> Deze drie wegen kwamen al voor op een kaart uit 1590.<ref>G.H. Kurtz en J.J. Temminck, ''De straat waarin wij wonen. Alle Haarlemse straatnamen verklaard''. Haarlem, 1999². ISBN 9060974549</ref> Het Santpoortervoetpad begon bij [[Het Dolhuys]] aan de [[Schotersingel]]. De Middenweg begon bij de [[Kleverlaan]] en de Schoterweg begon bij de samenkomst van de Kruis- en [[Jansweg]]. | |||
Noorddorp diende als [[Verzorgingsplaats|rustplaats]] voor de paarden die koetsen en karren trokken. Na Noorddorp liep de weg door [[Castricum]], [[Limmen]] en [[Heiloo]]. in Limmen heet de weg thans Hogeweg, buiten de bebouwde kom van Heiloo Hoogeweg en in de bebouwde kom van Heiloo Heerenweg.<ref>{{Citeer web|url=https://www.heiloo.nl/over-de-gemeente/geschiedenis-van-heiloo|titel=Geschiedenis van Heiloo|bezochtdatum=2020-10-02|werk=Gemeente Heiloo|taal=nl}}</ref> De Heerenweg sloot waarschijnlijk aan op de Kennemerstraatweg in Alkmaar die aanvankelijk Heren- of Oosterweg heette en kwam uit bij de [[Kennemerpoort (Alkmaar)|Kennemerpoort]] van Alkmaar.<ref>{{Citeer web|url=https://www.erfgoedalkmaar.nl/wp-content/uploads/alkmaars-groene-verleden.pdf|titel=De Alkmaarder Hout|bezochtdatum=|auteur=Harry de Raad|achternaam=|voornaam=|datum=8 september 2012|uitgever=|taal=}}</ref> Het zou ook kunnen zijn dat de weg via de Nieuwpoortselaan op de Kennemerstraatweg uitkwam. | === Holland op zijn smalst, Velsen & Beverwijk === | ||
De Heereweg liep over de [[Hoofdstraat (Santpoort-Noord)|Hoofdstraat]] in [[Santpoort-Noord]], en loopt hier nagenoeg paralel met de [[Provinciale weg 208|N208]]. Waar de Hoofdstraat eindigt ging de weg verder onder de Sids 1816 zogenoemde Rijksstraatweg. Hier vormt deze weg een ventweg van Rijksweg 9. Nabij [[Knooppunt IJmuiden]] buigt de weg zich in Noordwestelijke richting af en loopt deze vlak langs [[Beeckestijn|Landgoed Beeckestijn]]. | |||
De weg loopt verder richting het historische dorp Velzen. In dit dorp liep de Heereweg via de [[Meervlietstraat]]. Deze straat ligt sinds het graven van het [[Noordzeekanaal]] in het dorp [[Velsen-Zuid]], het restant van het historische dorp Velzen. | |||
In Velsen zijn ter hoogte van de [[Wijkertunnel]] aanwijzingen gevonden van [[Romeinen in Nederland|Romeinense]] [[Fortificatie|fortificaties]]. Zo wordt over het algemeen aangenomen dat het [[Castellum Flevum]] hier gelegen zou hebben.<ref>{{Citeer web|url=http://www.canonvannederland.nl/nl/noord-holland/velsen/romeinen-in-velsen|titel=Romeinen in Velsen|bezochtdatum=2020-10-05|werk=Canon van Nederland|taal=nl}}</ref> Een tweede jonger fort dat aangeduid werd als [[Velsen II]], werd in 1945 bij een oude [[Nazi-Duitsland|Duitse]] [[Tankgracht|anti-tankgracht]] gevonden. Dit fort lag tussen de [[ReinUnie]] en [[Beeckestijn|Landgoed Beeckestijn]], ter hoogte van de [[Velsertunnel]]. Er wordt vermoed dat de oude duinweg een oude [[Heerweg (Romeinse Rijk)|heer- of heirweg]] naar Velsen betreft, daar waar deze forten lagen.<ref name=":0">{{Citeer web|url=https://www.geschiedenislokaal023.nl/canon-van-haarlem/|titel=Canon van Haarlem - Geschiedenislokaal023|bezochtdatum=2020-10-01|werk=www.geschiedenislokaal023.nl}}</ref> | |||
De weg liep door Velsen-Zuid over de huidige [[Meervlietstraat (Velsen)|Meervlietstraat]].<ref>{{Citeer web|url=https://noord-hollandsarchief.nl/beelden/beeldbank/detail/49f085a6-fb8f-11df-9e4d-523bc2e286e2/media/?mode=detail&view=horizontal&q=hereweg&rows=1&page=1&fq%5B%5D=search_s_afbeelding:%22Ja%22|titel=Beeldbank|bezochtdatum=2020-10-02|werk=noord-hollandsarchief.nl|taal=nl}}</ref> Het gedeelte ten zuiden van deze straat heet sinds 1816 [[Rijksstraatweg]], toen dat deel verhard werd door het Rijk.<ref>{{Citeer web|url=https://www.velsen.nl/historie-velsen|titel=De geschiedenis van Velsen|bezochtdatum=2020-10-02|auteur=Moniquej|datum=2020-02-12|werk=www.velsen.nl|taal=nl}}</ref> Vlak na het dorp Velzen splitste de weg zich. De Heereweg voerde verder door [[Beverwijk]]. De afgesplitste weg, die op de kaart uit 1820 de Kleine Houtweg wordt genoemd, voegt zich weer samen met de Heereweg vlak voor de buurtschap [[Noorddorp]]. De Heereweg volgde rond [[Velsen-Noord]] en Beverwijk ruwweg de huidige loop van de straten Wijkerstraatweg - Velserweg - Koningstraat - Grote Houtweg - Rijksstraatweg.<ref>{{Citeer boek|titel=Beverwijkse straatnamen|auteur=J.Th. Leeuw|datum=1982|ISBN=90-288-1622-4}}</ref> | |||
<!----De afsplitsing liep westelijker en zou gelopen hebben via de Grote Hout- of Koningsweg - Westerhoutweg - Noorderwijkweg - (Duinwijkweg/[[Romerkerkweg]] - Populierenlaan) - Gladiolenlaan - Kleine Houtweg - Rijksstraatweg.----> | |||
Noorddorp diende als [[Verzorgingsplaats|rustplaats]] voor de paarden die koetsen en karren trokken. | |||
=== Castricum & Heiloo === | |||
Na Noorddorp liep de weg door [[Castricum]], [[Limmen]] en [[Heiloo]]. in Limmen heet de weg thans Hogeweg, buiten de bebouwde kom van Heiloo Hoogeweg en in de bebouwde kom van Heiloo Heerenweg.<ref>{{Citeer web|url=https://www.heiloo.nl/over-de-gemeente/geschiedenis-van-heiloo|titel=Geschiedenis van Heiloo|bezochtdatum=2020-10-02|werk=Gemeente Heiloo|taal=nl}}</ref> De Heerenweg sloot waarschijnlijk aan op de Kennemerstraatweg in Alkmaar die aanvankelijk Heren- of Oosterweg heette en kwam uit bij de [[Kennemerpoort (Alkmaar)|Kennemerpoort]] van Alkmaar.<ref>{{Citeer web|url=https://www.erfgoedalkmaar.nl/wp-content/uploads/alkmaars-groene-verleden.pdf|titel=De Alkmaarder Hout|bezochtdatum=|auteur=Harry de Raad|achternaam=|voornaam=|datum=8 september 2012|uitgever=|taal=}}</ref> Het zou ook kunnen zijn dat de weg via de Nieuwpoortselaan op de Kennemerstraatweg uitkwam. | |||
Vanaf 1811 liep via grote delen van deze weg de [[Route impériale 202]] tussen [[Amsterdam]], Haarlem, Alkmaar, [[Den Helder]] en [[Texel]]. | Vanaf 1811 liep via grote delen van deze weg de [[Route impériale 202]] tussen [[Amsterdam]], Haarlem, Alkmaar, [[Den Helder]] en [[Texel]]. | ||
| Regel 24: | Regel 38: | ||
==Bronnen== | ==Bronnen== | ||
* {{Citeer boek|titel=Heiloo voor en na Willibrord: opstellen over de geschiedenis van Heiloo|auteurlink=|auteur=C. Streefkerk|medeauteurs=|taal=|url=|uitgever=Gemeente Heiloo|plaats=[[Heiloo]]|datum=1995|pagina's=|ISBN=|NUR=Noord-Holland ; Heiloo 938.1}} | * {{Citeer boek|titel=Heiloo voor en na Willibrord: opstellen over de geschiedenis van Heiloo|auteurlink=|auteur=C. Streefkerk|medeauteurs=|taal=|url=|uitgever=Gemeente Heiloo|plaats=[[Heiloo]]|datum=1995|pagina's=|ISBN=|NUR=Noord-Holland ; Heiloo 938.1}} | ||
==Noten== | ==Noten== | ||
{{references}} | {{references}} | ||
}} | }} | ||
<!-- Op basis van een kaartfragment is hier door iemand een artikel over een weg geschreven alsof het een groot samenhangend geheel is, met de suggestie dat het een oude heirweg betreft. Er worden voor dat vermoeden van een heirweg, over de samenhang van de delen van de route, en over het ontstaan ervan geen bronnen aangevoerd. Er worden slechts enkele bronnen aangehaald die een opmerking over een lokaal feitje ondersteunen (plaatselijke naam van een weg, tijd waarin een stuk werd bestraat). Een opmerking als ''Het zou ook kunnen zijn dat de weg via de Nieuwpoortselaan op de Kennemerstraatweg uitkwam,'' zonder referentie, maakt zeer aannemelijk dat dit hele artikel [[WP:GOO|origineel onderzoek]] betreft. gebruiker:77.164.133.132 - wikiklaas --> | |||
[[Categorie:Historische weg]] | [[Categorie:Historische weg]] | ||
[[Categorie:Handelsroute]] | [[Categorie:Handelsroute]] | ||
[[Categorie:Weg in Noord-Holland]] | [[Categorie:Weg in Noord-Holland]] | ||
Versie van 28 mei 2021 08:18
| Heereweg | ||
| Bestand:Kaart van den weg tusschen Haarlem en Alkmaar, NL-HlmNHA 269 0016.JPG | ||
| Geografische informatie | ||
| Begin | Haarlem | |
| Eind | Alkmaar | |
De Heereweg is een historische weg en verbinding tussen de steden Haarlem en Alkmaar. De weg loopt over de Oude duinen een zandrug die zo'n 4000 jaar geleden is ontstaan. Het tracé van de weg is nog goed te zien op landkaarten, met hier en daar een onderbreking zoals het in 1876 geopende Noordzeekanaal. De weg loopt door dorpen als Santpoort, Beverwijk, Castricum en Heiloo.
Het verlengde van deze weg begon ten zuiden van Haarlem onder de naam Wagenweg deze weg kwam uit de buurt van Leiden en Den Haag. Bij het dorp Castricum splitste de weg zich waarnaar het zich vervolgde langs Bakkum, Bergen en Schoorl tot Camperduin.
Loop
Haarlem & Schoten
Ten zuiden van het centrum kwam de Wagenweg uit op het Houtplein. Eenmaal door de hier tot .... gelegen Grote Houtpoort. vervolgde de weg zich via de Grote Houtstraat zich naar 't Zand de huidige Grote Markt, het hart van deze stad. Vanaf hier liep de weg noordwaarts via de Barteljorisstraat en de Kruisstraat naar de Kruispoort waar men tot ... de stad verliet. Bij de aanleg van de Nieuwstad, de huidige stationsbuurt, verliet men de stad voornamelijk bij de Nieuw- of Kennemerpoort. Hier lagen een drietal zeer oude wegen. De Middenweg was waarschijnlijk de oudste en aanvankelijk de belangrijkste.[1] Ten oosten hiervan lag de Schoterweg die Haarlem verbond met Schoten. En ten westen van de Middenweg lag het Santpoortervoetpad. Deze laatste weg boog ten noorden van de Jan Gijzenvaart af naar het westen en kwam uit op de Verkeerdeweg, die van Schotervlieland naar Santpoort liep.[2] Deze drie wegen kwamen al voor op een kaart uit 1590.[3] Het Santpoortervoetpad begon bij Het Dolhuys aan de Schotersingel. De Middenweg begon bij de Kleverlaan en de Schoterweg begon bij de samenkomst van de Kruis- en Jansweg.
Holland op zijn smalst, Velsen & Beverwijk
De Heereweg liep over de Hoofdstraat in Santpoort-Noord, en loopt hier nagenoeg paralel met de N208. Waar de Hoofdstraat eindigt ging de weg verder onder de Sids 1816 zogenoemde Rijksstraatweg. Hier vormt deze weg een ventweg van Rijksweg 9. Nabij Knooppunt IJmuiden buigt de weg zich in Noordwestelijke richting af en loopt deze vlak langs Landgoed Beeckestijn.
De weg loopt verder richting het historische dorp Velzen. In dit dorp liep de Heereweg via de Meervlietstraat. Deze straat ligt sinds het graven van het Noordzeekanaal in het dorp Velsen-Zuid, het restant van het historische dorp Velzen.
In Velsen zijn ter hoogte van de Wijkertunnel aanwijzingen gevonden van Romeinense fortificaties. Zo wordt over het algemeen aangenomen dat het Castellum Flevum hier gelegen zou hebben.[4] Een tweede jonger fort dat aangeduid werd als Velsen II, werd in 1945 bij een oude Duitse anti-tankgracht gevonden. Dit fort lag tussen de ReinUnie en Landgoed Beeckestijn, ter hoogte van de Velsertunnel. Er wordt vermoed dat de oude duinweg een oude heer- of heirweg naar Velsen betreft, daar waar deze forten lagen.[5]
De weg liep door Velsen-Zuid over de huidige Meervlietstraat.[6] Het gedeelte ten zuiden van deze straat heet sinds 1816 Rijksstraatweg, toen dat deel verhard werd door het Rijk.[7] Vlak na het dorp Velzen splitste de weg zich. De Heereweg voerde verder door Beverwijk. De afgesplitste weg, die op de kaart uit 1820 de Kleine Houtweg wordt genoemd, voegt zich weer samen met de Heereweg vlak voor de buurtschap Noorddorp. De Heereweg volgde rond Velsen-Noord en Beverwijk ruwweg de huidige loop van de straten Wijkerstraatweg - Velserweg - Koningstraat - Grote Houtweg - Rijksstraatweg.[8]
Noorddorp diende als rustplaats voor de paarden die koetsen en karren trokken.
Castricum & Heiloo
Na Noorddorp liep de weg door Castricum, Limmen en Heiloo. in Limmen heet de weg thans Hogeweg, buiten de bebouwde kom van Heiloo Hoogeweg en in de bebouwde kom van Heiloo Heerenweg.[9] De Heerenweg sloot waarschijnlijk aan op de Kennemerstraatweg in Alkmaar die aanvankelijk Heren- of Oosterweg heette en kwam uit bij de Kennemerpoort van Alkmaar.[10] Het zou ook kunnen zijn dat de weg via de Nieuwpoortselaan op de Kennemerstraatweg uitkwam.
Vanaf 1811 liep via grote delen van deze weg de Route impériale 202 tussen Amsterdam, Haarlem, Alkmaar, Den Helder en Texel.
Tussen 1896 en 1924 volgde de tramlijn Haarlem - Alkmaar ruwweg deze route tussen de twee steden.
Bronnen
Noten
|