Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Optare: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Optare&oldid=43714770 27 mrt 2015 Michael 1988 14 mei 2011)
 
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Optare&oldid=43753694)
 
Regel 17: Regel 17:
| website                  = [http://www.optare.com www.optare.com]
| website                  = [http://www.optare.com www.optare.com]
}}
}}
<!--
[[Bestand:Optare works, Leeds.jpg|thumb|250px|The Optare fabriek in [[Cross Gates]], [[Leeds]]]] -->


[[Bestand:Optare works, Leeds.jpg|thumb|250px|The Optare fabriek in [[Cross Gates]], [[Leeds]]]]
'''Optare plc''' is een [[Groot-Brittannië|Britse]] fabrikant en importeur van [[autobus]]sen en is gevestigd in [[Leeds]] en [[Blackburn (Lancashire)|Blackburn]] , [[Verenigd Koninkrijk]]. Het bedrijf opereert vanuit drie belangrijkste business units, Bus Productie, Sales en Coach Unitec.<ref>{{Citeer web
 
'''Optare plc''' is een [[Groot-Brittannië|Britse]] fabrikant en importeur van [[autobus]]sen en is gevestigd in [[Leeds]] en [[Blackburn (Lancashire)|Blackburn]] , [[Verenigd Koninkrijk]]. Het bedrijf opereert vanuit drie belangrijkste business units, Bus Productie, Sales en Coach Unitec.
<ref>{{cite web
| url = http://www.optare.com/og_group_structure.htm
| url = http://www.optare.com/og_group_structure.htm
| title = The Optare Group - Group Structure
| title = The Optare Group - Group Structure
Regel 30: Regel 29:
Het bedrijf produceert soorten een volledig gamma van de bus van minibussen tot [[dubbeldeksbus|dubbeldekkers]], vanuit drie locaties. De primaire locaties zijn in Leeds (de voormalige [[British Leyland|Leyland Bus]] fabriek) en Blackburn, met een bijkomende faciliteit in [[Rotherham]]. De luxe minibussen worden geïmporteerd uit Spanje en verkocht als Optare-merkproducten.
Het bedrijf produceert soorten een volledig gamma van de bus van minibussen tot [[dubbeldeksbus|dubbeldekkers]], vanuit drie locaties. De primaire locaties zijn in Leeds (de voormalige [[British Leyland|Leyland Bus]] fabriek) en Blackburn, met een bijkomende faciliteit in [[Rotherham]]. De luxe minibussen worden geïmporteerd uit Spanje en verkocht als Optare-merkproducten.


De naam ''Optare'' ontstond in 1985 uit de resten van de Roe operatie, in een tijd van veranderende en uitdagende marktomstandigheden voor het Britse busfabrikanten, na het uiteenvallen van de genationaliseerde industrie gedomineerd door British Leyland en haar dochterondernemingen en het uiteenvallen van de traditionele thuismarkten door de deregulering van de busdiensten en de privatisering van de [[Scottish Bus Group]], [[National Bus Company (VK)|National Bus Company]], PTE operaties en vele gemeentelijke bedrijven.
De naam ''Optare'' ontstond in 1985 uit de resten van het bedrijf [[Charles H. Roe]], in een tijd van veranderende en uitdagende marktomstandigheden voor het Britse busfabrikanten, na het uiteenvallen van de genationaliseerde industrie gedomineerd door British Leyland en haar dochterondernemingen en het uiteenvallen van de traditionele thuismarkten door de deregulering van de busdiensten en de privatisering van de [[Scottish Bus Group]], [[National Bus Company (VK)|National Bus Company]], PTE operaties en vele gemeentelijke bedrijven.


In de daaruit voortvloeiende onrust op de markten en de vraag door de jaren 1980 en 1990 heen, onderging de Optare-onderneming verschillende wijzigingen in het management. Hoewel Optare nooit steeg naar het niveau van de grotere fabrikanten zoals [[Dennis (busfabrikant)|Dennis]] en [[AB Volvo|Volvo]], profiteerde Optare toch van de mogelijkheid om nauwe relaties te ontwikkelen met bepaalde klanten die niet per se gebonden waren aan grote leveranciers door middel van politieke of zakelijke banden. [[Wilts & Dorset]] en [[Reading Bussen]] bijvoorbeeld werden opmerkelijk trouwe Optare klanten. Optare introduceerde ook een aantal technologische innovaties, met een vroege ontwikkeling van elektrische bussen. Ook introduceerde Optare de eerste Britse lage vloer dubbeldekker ([[Optare Spectra]]) en de baanbrekende [[Optare Solo]] ("zo laag") lage vloer midibus, allebei in 1997.
In de daaruit voortvloeiende onrust op de markten en de vraag door de jaren 1980 en 1990 heen, onderging de Optare-onderneming verschillende wijzigingen in het management. Hoewel Optare zich nooit opwerkte naar het niveau van de grotere fabrikanten zoals [[Dennis (busfabrikant)|Dennis]] en [[AB Volvo|Volvo]], profiteerde het toch van de mogelijkheid om nauwe relaties te ontwikkelen met bepaalde klanten die niet per se gebonden waren aan grote leveranciers door middel van politieke of zakelijke banden. [[Wilts & Dorset]] en [[Reading Bussen]] bijvoorbeeld werden opmerkelijk trouwe Optare klanten. Optare introduceerde ook een aantal technologische innovaties, met een vroege ontwikkeling van elektrische bussen. Ook introduceerde Optare de eerste Britse lagevloerdubbeldekker ([[Optare Spectra]]) en de baanbrekende [[Optare Solo]]-midibus met lage vloer, allebei in 1997.


In juli 2008 heeft de ''Darwen Groep'' het veel grotere ''Optare Group Ltd'' overgenomen en veranderde daarna diens naam in ''Optare plc''. Met de respectievelijke geschiedenissen van de twee entiteiten, kan Optare plc kan beschouwd worden als een onderneming die de opvolger is geworden van de historische Britse busfabrikanten [[Charles H. Roe]] (via Optare), dat in 1923 in Leeds was opgericht, en [[East Lancashire Coachbuilders]], (via Darwen), dat in 1934 in Blackburn is opgericht.
In juli 2008 heeft de ''Darwen Groep'' het veel grotere ''Optare Group Ltd'' overgenomen en veranderde daarna diens naam in ''Optare plc''. Met de respectievelijke geschiedenissen van de twee entiteiten, kan Optare plc beschouwd worden als een onderneming die de opvolger is geworden van de historische Britse busfabrikanten ''Charles H. Roe'' (via Optare), dat in 1923 in Leeds was opgericht, en ''[[East Lancashire Coachbuilders]]'', (via Darwen), dat in 1934 in Blackburn is opgericht.


==Geschiedenis==
==Geschiedenis==
===Oprichting Optare group===
===Oprichting Optare group===
In 1984 kondige Leyland Bus de [[carrosserie]]bouwer Charles H. Roe te gaan sluiten. Als reactie daarop richtte de voormalige directeur Russell Richardson en vele ontslagen ex-werknemers, gesteund door de raad van [[West Yorkshire]], in februari 1985 het bedrijf bedrijf Optare op.
In 1984 kondige Leyland Bus de [[carrosserie]]bouwer Charles H. Roe te gaan sluiten. Als reactie daarop richtte de voormalige directeur Russell Richardson en vele ontslagen ex-werknemers in februari 1985 het bedrijf Optare op, gesteund door de raad van [[West Yorkshire]]. De oprichting gebeurde in een zeer moeilijke tijd voor de bus-en [[touringcar]]-industrie, met de uitdagingen van de [[privatisering]] en [[deregulering]] kwamen heel weinig orders binnen voor nieuwe voertuigen. De eerste bestellingen kwamen uit, de nog steeds in overheidshanden zijnde, [[West Yorkshire Passenger Transport Executive]] (WYPTE) en [[South Yorkshire Passenger Transport Executive]] (SYPTE). Het bedrijf [[Yorkshire Rider]], wat de opvolger van ''WYPTE'' was, bestelde ook enkele bussen bij Optare.


Het bedrijf werd opgericht in een zeer moeilijke tijd voor de bus-en [[touringcar]]-industrie, met de uitdagingen van de [[privatisering]] en [[deregulering]] kwamen heel weinig orders binnen voor nieuwe voertuigen. De eerste bestellingen kwamen uit, de nog steeds in overheidshanden zijnde, [[West Yorkshire Passenger Transport Executive]] (WYPTE) en [[South Yorkshire Passenger Transport Executive]] (SYPTE). Het bedrijf [[Yorkshire Rider]], wat de opvolger van ''WYPTE'' was, bestelde ook enkele bussen bij Optare.
Toen Roe. ging sluiten, had WYPTE nog een bestelling staan van vijf [[Leyland Olympian]]-dubbeldeksbussen. Deze bestelling ging van Roe. naar [[Eastern Coach Works]], maar de daaropvolgende tien stuks werden gemaakt door Optare, naar het ontwerp van Roe. Hiermee werden de eerste Optare dubbeldeksbussen voltooid in september 1985.
 
Toen Roe. ging sluiten had WYPTE nog een bestelling staan van vijf [[Leyland Olympian]]-dubbeldeksbussen. Deze bestelling ging van Roe. naar [[Eastern Coach Works]]. Maar de daaropvolgende tien stuks werden gemaakt door Optare, naar het ontwerp van Roe. Hiermee werden de eerste Optare dubbeldeksbussen voltooid in september 1985.


De eerste bussen die naar eigen ontwerp gemaakt werden, waren veertien [[Dennis Domino]]bussen voor SYPTE, waarvan de bouw in februari 1986 startte. Optare bekleedde ook vijftien [[Leyland Cub]]bussen voor WYPTE. Een bewaard gebleven Cub bezocht in 2005 de Optare-fabriek<ref>[http://www.typg.org.uk/1705.html Transport Yorkshire Preservation Group] website voor WYPTE 1705</ref>
De eerste bussen die naar eigen ontwerp gemaakt werden, waren veertien [[Dennis Domino]]bussen voor SYPTE, waarvan de bouw in februari 1986 startte. Optare bekleedde ook vijftien [[Leyland Cub]]bussen voor WYPTE. Een bewaard gebleven Cub bezocht in 2005 de Optare-fabriek<ref>[http://www.typg.org.uk/1705.html Transport Yorkshire Preservation Group] website voor WYPTE 1705</ref>


===CityPacer en StarRider===
===CityPacer en StarRider===
[[Bestand:Optare City Pacer.jpg|thumb|Een [[Optare CityPacer|CityPacer]] van London Buses uit 1986]]
<!--[[Bestand:Optare City Pacer.jpg|thumb|Een [[Optare CityPacer|CityPacer]] van London Buses uit 1986]] -->
In 1986 introduceerde Optare het eerste echte product, de [[Optare CityPacer|CityPacer]] minibus. Dit was gebaseerd op een zwaardere versie van de [[MAN-VW LT55]] chassis, waarop Optare enkele wijzigingen maakte. De motor was een zes-cilinder 2,4-liter en er was plaats voor 25 passagiers. Terwijl zijn concurrenten eruit zagen als gewijzigde bestelwagens, had de CityPacer een aantrekkelijke styling met opmerkelijk een grote stuk hellende voorruit.
In 1986 introduceerde Optare het eerste echte product, de [[Optare CityPacer|CityPacer]] minibus. Dit was gebaseerd op een zwaardere versie van de [[MAN-VW LT55]] chassis, waarop Optare enkele wijzigingen maakte. De motor was een zes-cilinder 2,4-liter en er was plaats voor 25 passagiers. Terwijl zijn concurrenten eruitzagen als gewijzigde bestelwagens, had de CityPacer een aantrekkelijke styling met opmerkelijk sterk hellende voorruit.


Kort daarna werd de [[Optare StarRider|StarRider]] geïntroduceerd, die gebaseerd was op de [[Mercedes 811D]] chassis. Dit was een zwaarder chassis met een bewezen betrouwbaarheid record. De StarRider had zitplaatsen voor 33 passagiers, hoewel de lichaamstyling minder succesvol was. London Transport bestelde 123 StarRiders. Yorkshire Rider besteld vier StarRiders en een CityPacer.<ref>[http://www.typg.org.uk/2004.html Transport Yorkshire Preservation Group] website voor Yorkshire Rider 2004</ref> In een poging om de StarRider te exporteren naar [[Colombo (stad)|Colombo]], [[Sri Lanka]], kwam de StarRider in de vorm van ColumboRider voor in 1987.
Kort daarna werd de [[Optare StarRider|StarRider]] geïntroduceerd, die gebouwd werd op de [[Mercedes 811D]] chassis. Dit was een zwaarder chassis met een bewezen betrouwbaarheid. De StarRider had zitplaatsen voor 33 passagiers, hoewel het ontwerp minder succesvol was. London Transport bestelde 123 StarRiders. Yorkshire Rider bestelde vier StarRiders en een CityPacer.<ref>[http://www.typg.org.uk/2004.html Transport Yorkshire Preservation Group] website voor Yorkshire Rider 2004</ref> In een poging om de StarRider te exporteren naar [[Colombo (stad)|Colombo]], [[Sri Lanka]], kwam de StarRider in de vorm van ColumboRider voor in 1987.


===Uitbreiding===
===Uitbreiding===
In 1988 verscheen het eerste volledige grote Optare-product, de [[Optare Delta|Delta]]. Dit was een single-deck bus op basis van de [[DAF SB220]] chassis. De Delta carrosserie bevatte hedendaagse styling en was van aluminium met een geschroefd frame onder licentie van [[Alusuisse]].
In 1988 verscheen het eerste volledige grote Optare-product, de [[Optare Delta|Delta]]. Dit was een enkeldeksbus op basis van de [[DAF SB220]] chassis. De Delta-carrosserie bevatte een eigentijdse styling en was van aluminium met een geschroefd frame onder licentie van [[Alusuisse]].


Dennis was feitelijk de eerste die een nieuw marktsegment creëerde, die bekendstaat als een midibus, met de introductie van de [[Alexander ALX200|Dennis Dart]]. Optare introduceerde al snel een concurrent, de [[Optare Vecta|Vecta]], zij het iets groter en breder dan de Dart op dat moment plaats voor 40 zitplaatsen in een volle breedte 2,50m. Het [[chassis]] was gebaseerd op de [[MAN 11.190]] en werd gekenmerkt door een [[ZF Friedrichshafen|ZF]] versnellingsbak en luchtvering. Het lichaam werd een verkleinde versie van de Delta.
Dennis was feitelijk de eerste die een nieuw marktsegment creëerde, die bekendstaat als een midibus, met de introductie van de [[Alexander ALX200|Dennis Dart]]. Optare introduceerde al snel een concurrent, de [[Optare Vecta|Vecta]], zij het iets groter en breder dan de Dart. Op dat moment bood de Vecta plaats voor 40 zitplaatsen in een volle breedte van 2,50m. Het [[chassis]] was gebaseerd op de [[MAN 11.190]] en werd gekenmerkt door een [[ZF Friedrichshafen|ZF]] versnellingsbak en luchtvering. De carrosserie werd een verkleinde versie van de Delta.


De CityPacer en StarRider werden afgebouwd door de jaren heen en in 1989 kocht Optare het ontwerp voor de [[MCW Metrorider]] en hernoemde het als [[Optare MetroRider]]. Dit was een groter ontwerp dan de CityPacer, en een zwaardere en meer echt integraal product dan de StarRider. Als zodanig werd het de steunpilaar van de Optare midi / minibus, tot de introductie van de lage vloer [[Optare Solo|Solo]], en hield zelfs een paar jaar na de invoering van de solo's stand.
De CityPacer en StarRider werden afgebouwd door de jaren heen en in 1989 kocht Optare het ontwerp voor de [[MCW Metrorider]] en hernoemde het als [[Optare MetroRider]]. Dit was een grotere bus dan de CityPacer, en een zwaardere en meer echt integraal product dan de StarRider. Als zodanig werd het de steunpilaar van de Optare midi-/minibus, tot de introductie van de lage vloer [[Optare Solo|Solo]], en hield zelfs een paar jaar na de invoering van de solo's stand.


De [[Optare Spectra|Spectra]] dubbeldekker vormde nieuwe standaarden in het ontwerp, waardoor een heroverweging van hoe een dubbeldekker moet worden vormgegeven ontstond.
De [[Optare Spectra|Spectra]]-dubbeldekker vormde nieuwe standaarden in het ontwerp, waardoor een heroverweging van hoe een dubbeldekker moet worden vormgegeven ontstond.


===DAF/United Bus===
===DAF/United Bus===
[[Bestand:Wilts & Dorset 3185.jpg|thumb|Voorkant van een Spectra van [[Wilts & Dorset]]]]
<!--[[Bestand:Wilts & Dorset 3185.jpg|thumb|Voorkant van een Spectra van [[Wilts & Dorset]]]] -->


In 1990 werd Optare lid van een groep genaamd de [[United Bus]] (Verenigd Bus), waar [[DAF (fabrikant)|DAF Bus]] ook onder viel. Reeds had Optare een DAF SB220 chassis gebruikt op de Delta. Maar nu als onderdeel van de United Bus, ontwierp Optare samen met DAF de [[Optare Spectra]]. Het was gebaseerd op de gewijzigde design van de [[MCW Metrobus]], gekocht door Optare, en gecombineerd onderdelen ervan en de SB220 aangewezen vorm van een nieuwe dubbeldeks chassis, [[DAF DB250]], met Optare-carrosserie genoemd Spectra.<ref name="buszoneOptare">[http://www.buszone.co.uk/Optare.html www.buszone.co.uk] Optare page</ref> Door de United bus relatie en gezamenlijk ontwerpen, was de Spectra uitsluitend gebouwd op DB250 chassis. Alsmede met een opvallende front-end, was de Spectra ook herkenbaar aan het feit dat die geen achterruit had. Geïntroduceerd in 1990 werd beschreven als een "gedeeltelijk met een lage vloer dubbeldekker".<ref>[http://www.busexplorer.com/WorldBus/BritishDoubleDecker-Text.html www.busexplorer.com] British double decker page</ref> Ondanks de associatie met DAF, was Optare in 1991 ook gestart met een conventionele midibus op een MAN chassis, de [[Optare Vecta|Vecta]].
In 1990 werd Optare lid van een groep genaamd de [[United Bus]] (Verenigd Bus), waar [[DAF (fabrikant)|DAF Bus]] ook onder viel. Reeds had Optare een DAF SB220 chassis gebruikt op de Delta. Maar nu ontwierp Optare samen met DAF de [[Optare Spectra]], als onderdeel van de United Bus. Het was gebaseerd op de gewijzigde design van de [[MCW Metrobus]], gekocht door Optare, en gecombineerd onderdelen ervan en de SB220 aangewezen vorm van een nieuwe dubbeldeks chassis, [[DAF DB250]], met Optare-carrosserie genoemd Spectra.<ref name="buszoneOptare">[http://www.buszone.co.uk/Optare.html www.buszone.co.uk] Optare page</ref> Door de relatie met de United Bus en het gezamenlijk ontwerpen, was de Spectra uitsluitend gebouwd op DB250 chassis. Alsmede met een opvallende front-end, was de Spectra ook herkenbaar aan het feit dat die geen achterruit had. Geïntroduceerd in 1990, werd de bus beschreven als een "gedeeltelijk met een lagevloerdubbeldekker".<ref>[http://www.busexplorer.com/WorldBus/BritishDoubleDecker-Text.html www.busexplorer.com] British double decker page</ref> Ondanks de associatie met DAF, was Optare in 1991 ook gestart met een conventionele midibus op een MAN-chassis, de [[Optare Vecta|Vecta]].


Na de ineenstorting van de United Bus in 1993, werd Optare weer gekocht door een management-buyout. De reactie op de ineenstorting van de vereniging was de release in de komende twee jaar van twee van Delta afgeleid enkel dekbussen en bussen op verschillende niet-DAF chassis, de [[Optare Sigma|Sigma]] en [[Optare Prisma|Prisma]]. De Prisma was merkbaar in het hebben van een generiek Mercedes Benz stijl front-end in plaats van de herkenbare Optare familie gezicht.
Na de ineenstorting van de United Bus in 1993 werd Optare weer gekocht door een [[managementbuy-out]]. De reden voor het ontbinden van de samenwerking tussen DAF en Optare was de release van twee van Delta afgeleide enkeldeksbussen op een niet-DAF chassis, de [[Optare Sigma|Sigma]] en [[Optare Prisma|Prisma]]. De Prisma was gebouwd op een [[Mercedes-Benz O405]] chassis en had ook de uiterlijke kenmerken van een O405, in plaats van een herkenbaar Optare uiterlijk.


Optare verwierf in 1996 [[Autobus Classique|Autobus]], die net hun Nouvelle luxe minicoach hadden gelanceerd. Optare herontworp dit in 1997 iets en hernoemde het naar de Nouvelle 2, die soortgelijke markten diende als de StarRider / MetroRider coach versies. Ook in 1997 begon de relatie met Ferqui met het importeren van de Solera luxe touringcar.<ref name="buszoneOptare"/>
Optare verwierf in 1996 [[Autobus Classique|Autobus]], die net hun Nouvelle luxe minicoach hadden gelanceerd. Optare herontworp dit in 1997 iets en hernoemde het naar de Nouvelle 2, die soortgelijke markten diende als de StarRider / MetroRider coach versies. Ook in 1997 begon de relatie met Ferqui met het importeren van de Solera luxe touringcar.<ref name="buszoneOptare"/>


Terwijl Optare onderdeel was van United, werd Optare ook voor een tijd de exclusieve Britse dealer voor het onderscheidende volledige grootte [[VDL Bova|Bova]] [[Bova Futura|Futura]] touringcars.
Terwijl Optare onderdeel was van United, werd Optare ook voor een tijd de exclusieve Britse dealer voor [[VDL Bova|Bova]] [[Bova Futura|Futura]] touringcars in het Verenigd Koninkrijk.


===Lage vloer tijdperk===
===Lage vloer-tijdperk===
Optare begon in 1995 met de invoering van lagevloerbussen in het Verenigd Koninkrijk, met de lancering van zijn eerste lagevloerbus, de [[Optare Excel|Excel]]. Dit gebeurde in hetzelfde jaar dat Dennis het Dennis Dart SLF (Super Low Floor) midibus lanceerde die zou gaan domineren over de markt, hoewel lage vloerbussen al in 1993 begonnen te verschijnen. De Excel gebruikt Cummins-motoren en Allison-versnellingsbakken en had een vrij slechte reputatie voor betrouwbaarheid in het begin. Latere modellen hadden Mercedes motoren en waren beter, hoewel de bekendheid van de oudere modellen niets met de verkopen hielp. De Excel markeerde het begin van een langdurige periode van verkoop van integrale busproducten in plaats van het lichaam op chassiscombinaties.
Optare begon in 1995 met de invoering van lagevloerbussen in het Verenigd Koninkrijk, met de lancering van zijn eerste lagevloerbus, de [[Optare Excel|Excel]]. Dit gebeurde in hetzelfde jaar dat Dennis het Dennis Dart SLF (Super Low Floor) midibus lanceerde die zou gaan domineren over de markt, hoewel lagevloerbussen al in 1993 begonnen te verschijnen. De Excel gebruikte Cummins-motoren en Allison-versnellingsbakken en had een vrij slechte reputatie voor betrouwbaarheid in het begin. Latere modellen hadden Mercedes motoren en waren beter, hoewel de bekendheid van de oudere modellen niets met de verkopen hielp. De Excel markeerde het begin van een langdurige periode van verkoop van integrale busproducten in plaats van het lichaam op chassiscombinaties.


Met het wijzigen van de DB250 chassis naar DB250LF in 1997,<ref name="buszoneOptare"/> werd de Spectra de eerste volledig lagevloerdubbeldeksbus die te bieden was in het Verenigd Koninkrijk.
Met het wijzigen van de DB250 chassis naar DB250LF in 1997,<ref name="buszoneOptare"/> werd de Spectra de eerste volledig lagevloerdubbeldeksbus die te bieden was in het Verenigd Koninkrijk.
Regel 82: Regel 79:
In 2000 werd Optare gekocht door, de in [[Hongarije|Hongaarse]] bezit zijnde, [[Noord-Amerikaanse Bus Industries]] voor £21,5 miljoen. Dit gaf blootstelling voor Optare-producten in de Noord-Amerikaanse markt. De Excel werd voortgezet in de [[Verenigde Staten|VS]], nadat het beëindigd was in het Verenigd Koninkrijk.
In 2000 werd Optare gekocht door, de in [[Hongarije|Hongaarse]] bezit zijnde, [[Noord-Amerikaanse Bus Industries]] voor £21,5 miljoen. Dit gaf blootstelling voor Optare-producten in de Noord-Amerikaanse markt. De Excel werd voortgezet in de [[Verenigde Staten|VS]], nadat het beëindigd was in het Verenigd Koninkrijk.


Het NABI-tijdperk zag de invoering van de Alero lage vloer minicoach in 2001, het opvullen van een gat in de markt voor een lage vloer voertuig voor gebruik op een laag verbruik diensten zoals vraagafhankelijk vervoer, al onder de hogere capaciteit van de Solo, die in 2004 werd gemaakt in langer en smaller varianten, tot het verder vastleggen van de markt. Ook kwam in 2004 het eerste nieuwe busmodel sinds de Solo, de [[Optare Tempo|Tempo]], een volledig enkelvloersdekker met een opvallend design.
Het NABI-tijdperk zag de invoering van de Alero lage vloer-minicoach in 2001. In 2004 het eerste nieuwe busmodel sinds de Solo, de [[Optare Tempo|Tempo]], een volledig enkelvloersdekker met een opvallend design.


Op 1 augustus 2005, raakte de Noord-Amerikaanse Bus Industries in financiële moeilijkheden, en de speculatie over de toekomst van Optare werd afgesloten met de aankondiging dat Optare nogmaals, is gekocht door het management, onder leiding van managing director Bob Coombes, voor £ 11,8 miljoen. Deze verandering heeft geen invloed op de schijnbaar verdere uitrol van de nieuwe reeks, die leidt tot de Versa en de radicaal vernieuwde Solo (zoals de Solo SR), beide lijken duidelijk dezelfde gemeenschappelijke te hebben in het huis van styling als de Tempo, met een kenmerkende verhoogde deel van het lichaam naar de voorzijde van de bus.
Op 1 augustus 2005 raakte de Noord-Amerikaanse Bus Industries in financiële moeilijkheden, en de speculatie over de toekomst van Optare werd afgesloten met de aankondiging dat Optare nogmaals was gekocht door het management, onder leiding van managing director [[Bob Coombes]], voor £ 11,8 miljoen. Deze verandering had geen invloed op de schijnbaar verdere uitrol van de nieuwe reeks, die leidde tot de Versa en de radicaal vernieuwde Solo (zoals de Solo SR). Beide lijken duidelijk dezelfde gemeenschappelijke deler te hebben in het huis van styling als de Tempo, met een kenmerkend verhoogd deel van het lichaam naar de voorzijde van de bus.


===Darwen overname===
===Darwen overname===
Regel 92: Regel 89:
De Optare-website werd opnieuw met een nieuw logo gemaakt, en met de Olympus en Esteem ex-Darwen modellen vermeld als Optare-producten.
De Optare-website werd opnieuw met een nieuw logo gemaakt, en met de Olympus en Esteem ex-Darwen modellen vermeld als Optare-producten.


Andrew Brian werd geïnstalleerd als de eerste plc Chief Executive, met Roy Stanley als voorzitter, met twee andere bestuurders. Op zijn creatie, was Optare plc bezit 52% van haar bestuurders. Het is onduidelijk welke rol eventueel er misschien, voor Russel Richardson, oprichter van Optare, was in de uitgebreide groep.
Andrew Brian werd geïnstalleerd als de eerste plc Chief Executive, met Roy Stanley als voorzitter, met twee andere bestuurders. Op zijn creatie, was Optare plc voor 52% in bezit van haar bestuurders. Het is onduidelijk welke rol eventueel er misschien, voor Russel Richardson, oprichter van Optare, was in de uitgebreide groep.
Op de bus productie kant van de zaak, de fusie bracht een grote portfolio van Optare, met de eerste dubbeldeks-orderboek van Darwen.
 
In haar korte bestaan, kwam Darwen niet met een nieuw model sinds dat de Oosten Lancs modellen werden hernoemd door Darwen, hoewel deze zeer nieuwe ontwerpen waren. Echter, was het werken met de LPD divisie op de productie van een hybride diesel-elektrische semi-integrale versie van de Olympus, met een prototype gevolg voor de voltooiing in juli klaar voor tentoonstelling in Euro Bus Expo in Birmingham in november 2008. Dit model zou [[Vliegwiel|regeneratief remmen]] gebruiken voor de meest zuinige en de laagste uitstoot van het model op de Britse markt. Op de overname, verklaarde de nieuwe Chief Executive dat de PLC nu zou inspelen op de kansen die worden geboden door de fusie van hybride producten te maken voor een breed scala van klanten. Darwen had eerder 90% van de lopende zaken met 3 klanten, met overeenkomstige cijfer Optare's op 43%.
In de zomer van 2010, kocht [[Ashok Leyland]] (voormalige Indiase dochteronderneming van British Leyland) een belang van 26% in Optare. Echter Optare de koers van het aandeel is gedaald van 9p in het najaar van 2009 tussen 2.5p en 3P voor een groot deel van 2011, ondanks de beloften van nieuwe modellen en productie-installaties.


==Behoud==
==Behoud==
[[Bestand:143a.JPG|thumb|Ex-Cardiff MetroRider MR15 nu in het behoud van de Cardiff Transport Preservation Group]]
<!--[[Bestand:143a.JPG|thumb|Ex-Cardiff MetroRider MR15 nu in het behoud van de Cardiff Transport Preservation Group]] -->


Een aantal van de vroege Optare voertuigen zijn reeds in bewaring genomen. Van de zeer vroege voertuigen, zijn drie Domino's in handen van een particuliere eigenaar in Sheffield, van de vroege WYPTE voertuigen, zijn een Olympiër Cub, Delta, Sherpa en Star Rider geconserveerd door [[Transport Yorkshire Preservation Group]] en een aantal CityPacers zijn (met inbegrip van Yorkshire Rider 1700 D901MWR) en MetroRiders opgeslagen, waaronder een ex-Cardiff bijvoorbeeld N143PTG door de [http://www.ctpg.co.uk Cardiff Transport Preservation Group].
Een aantal van de vroege Optare voertuigen zijn reeds in bewaring genomen. Van de zeer vroege voertuigen, zijn drie Domino's in handen van een particuliere eigenaar in Sheffield, van de vroege WYPTE voertuigen, zijn een Olympiër Cub, Delta, Sherpa en Star Rider geconserveerd door [[Transport Yorkshire Preservation Group]] en een aantal CityPacers zijn (met inbegrip van Yorkshire Rider 1700 D901MWR) en MetroRiders opgeslagen, waaronder een ex-Cardiff bijvoorbeeld N143PTG door de [http://www.ctpg.co.uk Cardiff Transport Preservation Group].
Regel 112: Regel 105:
===Bussen===
===Bussen===
;Huidig
;Huidig
* [[Optare Solo|Solo]]; lage vloer midibus (1997 - heden) (gerestyled Solo SR 2007 - heden) (Solo + 2008) (Solo EV 2009 - heden)
* [[Optare Solo|Solo]]; lage vloer-midibus (1997 - heden) (gerestyled Solo SR 2007 - heden) (Solo + 2008) (Solo EV 2009 - heden)
* [[Optare Tempo|Tempo]]; (2004 - heden)
* [[Optare Tempo|Tempo]]; (2004 - heden)
* [[Optare Versa|Versa]]; midibus tussen Solo en Tempo (2006 - heden)
* [[Optare Versa|Versa]]; midibus tussen Solo en Tempo (2006 - heden)
* [[Optare MetroCity|MetroCity]]; (2012-heden)
* [[Optare MetroCity|MetroCity]]; (2012 - heden)
* [[Optare Integral double deck|Integral double deck]] (??, nog in ontwikkeling)
* [[Optare MetroDecker|MetroDecker]] (2014 - heden)


;Voormalig
;Voormalig
Regel 138: Regel 131:
===Touringcars===
===Touringcars===
;Huidig
;Huidig
* [[Optare Bonito|Bonito]] (herintroduceerd in 2012)
* [[Optare Bonito|Bonito]] (opnieuw geïntroduceerd in 2012)


;Voormalig
;Voormalig
Regel 150: Regel 143:
* [http://www.optare.com Officiële website]
* [http://www.optare.com Officiële website]


{{Commonscat|Optare}}
{{Appendix|2=
{{Appendix|2=
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Optare_Versa}}
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Optare_Versa}}
* [http://www.optare.com/ Homepage Optare]
* [http://www.optare.com/ Homepage Optare]
{{References}}
{{References}}
}}
{{Wikidata|Q2235147}} }}
{{Commonscat|Optare}}


[[Categorie:Busbouwer]]
[[Categorie:Busbouwer]]

Huidige versie van 10 apr 2015 om 10:27

Optare Group Limited
Oprichting Leeds, Verenigd Koninkrijk in 1985
Sleutelfiguren Russell Richardson, oprichter
Andrew Brian, Chief Executive
Roy Stanley, voorzitter
Werknemers 500
Producten Autobussen
Omzet/jaar Gestegen £ 90 miljoen
Website www.optare.com
rel=nofollow

Optare plc is een Britse fabrikant en importeur van autobussen en is gevestigd in Leeds en Blackburn , Verenigd Koninkrijk. Het bedrijf opereert vanuit drie belangrijkste business units, Bus Productie, Sales en Coach Unitec.[1] Het bedrijf produceert soorten een volledig gamma van de bus van minibussen tot dubbeldekkers, vanuit drie locaties. De primaire locaties zijn in Leeds (de voormalige Leyland Bus fabriek) en Blackburn, met een bijkomende faciliteit in Rotherham. De luxe minibussen worden geïmporteerd uit Spanje en verkocht als Optare-merkproducten.

De naam Optare ontstond in 1985 uit de resten van het bedrijf Charles H. Roe, in een tijd van veranderende en uitdagende marktomstandigheden voor het Britse busfabrikanten, na het uiteenvallen van de genationaliseerde industrie gedomineerd door British Leyland en haar dochterondernemingen en het uiteenvallen van de traditionele thuismarkten door de deregulering van de busdiensten en de privatisering van de Scottish Bus Group, National Bus Company, PTE operaties en vele gemeentelijke bedrijven.

In de daaruit voortvloeiende onrust op de markten en de vraag door de jaren 1980 en 1990 heen, onderging de Optare-onderneming verschillende wijzigingen in het management. Hoewel Optare zich nooit opwerkte naar het niveau van de grotere fabrikanten zoals Dennis en Volvo, profiteerde het toch van de mogelijkheid om nauwe relaties te ontwikkelen met bepaalde klanten die niet per se gebonden waren aan grote leveranciers door middel van politieke of zakelijke banden. Wilts & Dorset en Reading Bussen bijvoorbeeld werden opmerkelijk trouwe Optare klanten. Optare introduceerde ook een aantal technologische innovaties, met een vroege ontwikkeling van elektrische bussen. Ook introduceerde Optare de eerste Britse lagevloerdubbeldekker (Optare Spectra) en de baanbrekende Optare Solo-midibus met lage vloer, allebei in 1997.

In juli 2008 heeft de Darwen Groep het veel grotere Optare Group Ltd overgenomen en veranderde daarna diens naam in Optare plc. Met de respectievelijke geschiedenissen van de twee entiteiten, kan Optare plc beschouwd worden als een onderneming die de opvolger is geworden van de historische Britse busfabrikanten Charles H. Roe (via Optare), dat in 1923 in Leeds was opgericht, en East Lancashire Coachbuilders, (via Darwen), dat in 1934 in Blackburn is opgericht.

Geschiedenis

Oprichting Optare group

In 1984 kondige Leyland Bus de carrosseriebouwer Charles H. Roe te gaan sluiten. Als reactie daarop richtte de voormalige directeur Russell Richardson en vele ontslagen ex-werknemers in februari 1985 het bedrijf Optare op, gesteund door de raad van West Yorkshire. De oprichting gebeurde in een zeer moeilijke tijd voor de bus-en touringcar-industrie, met de uitdagingen van de privatisering en deregulering kwamen heel weinig orders binnen voor nieuwe voertuigen. De eerste bestellingen kwamen uit, de nog steeds in overheidshanden zijnde, West Yorkshire Passenger Transport Executive (WYPTE) en South Yorkshire Passenger Transport Executive (SYPTE). Het bedrijf Yorkshire Rider, wat de opvolger van WYPTE was, bestelde ook enkele bussen bij Optare.

Toen Roe. ging sluiten, had WYPTE nog een bestelling staan van vijf Leyland Olympian-dubbeldeksbussen. Deze bestelling ging van Roe. naar Eastern Coach Works, maar de daaropvolgende tien stuks werden gemaakt door Optare, naar het ontwerp van Roe. Hiermee werden de eerste Optare dubbeldeksbussen voltooid in september 1985.

De eerste bussen die naar eigen ontwerp gemaakt werden, waren veertien Dennis Dominobussen voor SYPTE, waarvan de bouw in februari 1986 startte. Optare bekleedde ook vijftien Leyland Cubbussen voor WYPTE. Een bewaard gebleven Cub bezocht in 2005 de Optare-fabriek[2]

CityPacer en StarRider

In 1986 introduceerde Optare het eerste echte product, de CityPacer minibus. Dit was gebaseerd op een zwaardere versie van de MAN-VW LT55 chassis, waarop Optare enkele wijzigingen maakte. De motor was een zes-cilinder 2,4-liter en er was plaats voor 25 passagiers. Terwijl zijn concurrenten eruitzagen als gewijzigde bestelwagens, had de CityPacer een aantrekkelijke styling met opmerkelijk sterk hellende voorruit.

Kort daarna werd de StarRider geïntroduceerd, die gebouwd werd op de Mercedes 811D chassis. Dit was een zwaarder chassis met een bewezen betrouwbaarheid. De StarRider had zitplaatsen voor 33 passagiers, hoewel het ontwerp minder succesvol was. London Transport bestelde 123 StarRiders. Yorkshire Rider bestelde vier StarRiders en een CityPacer.[3] In een poging om de StarRider te exporteren naar Colombo, Sri Lanka, kwam de StarRider in de vorm van ColumboRider voor in 1987.

Uitbreiding

In 1988 verscheen het eerste volledige grote Optare-product, de Delta. Dit was een enkeldeksbus op basis van de DAF SB220 chassis. De Delta-carrosserie bevatte een eigentijdse styling en was van aluminium met een geschroefd frame onder licentie van Alusuisse.

Dennis was feitelijk de eerste die een nieuw marktsegment creëerde, die bekendstaat als een midibus, met de introductie van de Dennis Dart. Optare introduceerde al snel een concurrent, de Vecta, zij het iets groter en breder dan de Dart. Op dat moment bood de Vecta plaats voor 40 zitplaatsen in een volle breedte van 2,50m. Het chassis was gebaseerd op de MAN 11.190 en werd gekenmerkt door een ZF versnellingsbak en luchtvering. De carrosserie werd een verkleinde versie van de Delta.

De CityPacer en StarRider werden afgebouwd door de jaren heen en in 1989 kocht Optare het ontwerp voor de MCW Metrorider en hernoemde het als Optare MetroRider. Dit was een grotere bus dan de CityPacer, en een zwaardere en meer echt integraal product dan de StarRider. Als zodanig werd het de steunpilaar van de Optare midi-/minibus, tot de introductie van de lage vloer Solo, en hield zelfs een paar jaar na de invoering van de solo's stand.

De Spectra-dubbeldekker vormde nieuwe standaarden in het ontwerp, waardoor een heroverweging van hoe een dubbeldekker moet worden vormgegeven ontstond.

DAF/United Bus

In 1990 werd Optare lid van een groep genaamd de United Bus (Verenigd Bus), waar DAF Bus ook onder viel. Reeds had Optare een DAF SB220 chassis gebruikt op de Delta. Maar nu ontwierp Optare samen met DAF de Optare Spectra, als onderdeel van de United Bus. Het was gebaseerd op de gewijzigde design van de MCW Metrobus, gekocht door Optare, en gecombineerd onderdelen ervan en de SB220 aangewezen vorm van een nieuwe dubbeldeks chassis, DAF DB250, met Optare-carrosserie genoemd Spectra.[4] Door de relatie met de United Bus en het gezamenlijk ontwerpen, was de Spectra uitsluitend gebouwd op DB250 chassis. Alsmede met een opvallende front-end, was de Spectra ook herkenbaar aan het feit dat die geen achterruit had. Geïntroduceerd in 1990, werd de bus beschreven als een "gedeeltelijk met een lagevloerdubbeldekker".[5] Ondanks de associatie met DAF, was Optare in 1991 ook gestart met een conventionele midibus op een MAN-chassis, de Vecta.

Na de ineenstorting van de United Bus in 1993 werd Optare weer gekocht door een managementbuy-out. De reden voor het ontbinden van de samenwerking tussen DAF en Optare was de release van twee van Delta afgeleide enkeldeksbussen op een niet-DAF chassis, de Sigma en Prisma. De Prisma was gebouwd op een Mercedes-Benz O405 chassis en had ook de uiterlijke kenmerken van een O405, in plaats van een herkenbaar Optare uiterlijk.

Optare verwierf in 1996 Autobus, die net hun Nouvelle luxe minicoach hadden gelanceerd. Optare herontworp dit in 1997 iets en hernoemde het naar de Nouvelle 2, die soortgelijke markten diende als de StarRider / MetroRider coach versies. Ook in 1997 begon de relatie met Ferqui met het importeren van de Solera luxe touringcar.[4]

Terwijl Optare onderdeel was van United, werd Optare ook voor een tijd de exclusieve Britse dealer voor Bova Futura touringcars in het Verenigd Koninkrijk.

Lage vloer-tijdperk

Optare begon in 1995 met de invoering van lagevloerbussen in het Verenigd Koninkrijk, met de lancering van zijn eerste lagevloerbus, de Excel. Dit gebeurde in hetzelfde jaar dat Dennis het Dennis Dart SLF (Super Low Floor) midibus lanceerde die zou gaan domineren over de markt, hoewel lagevloerbussen al in 1993 begonnen te verschijnen. De Excel gebruikte Cummins-motoren en Allison-versnellingsbakken en had een vrij slechte reputatie voor betrouwbaarheid in het begin. Latere modellen hadden Mercedes motoren en waren beter, hoewel de bekendheid van de oudere modellen niets met de verkopen hielp. De Excel markeerde het begin van een langdurige periode van verkoop van integrale busproducten in plaats van het lichaam op chassiscombinaties.

Met het wijzigen van de DB250 chassis naar DB250LF in 1997,[4] werd de Spectra de eerste volledig lagevloerdubbeldeksbus die te bieden was in het Verenigd Koninkrijk.

In 1997 werd de Solo gelanceerd en werd een succes voor Optare. Met een uniek ontwerp van de vooras en door het toekomen van de deur, werd de bus voorzien van een volledig lage vloer in een zeer korte bus en werd ook uitgerust met knielende vering voor een nog grotere toegang. Het model ging de strijd aan tegen zowel de kortere Dart SLF-modellen en hoge vloer minibussen. De styling en innovatie heeft geleid tot een Millennium Products Award en de Queen's Award for Innovation. Een Amerikaanse export versie van de Solo vond ook succes op de luchthavens.

Noord-Amerikaanse Bus Industries

In 2000 werd Optare gekocht door, de in Hongaarse bezit zijnde, Noord-Amerikaanse Bus Industries voor £21,5 miljoen. Dit gaf blootstelling voor Optare-producten in de Noord-Amerikaanse markt. De Excel werd voortgezet in de VS, nadat het beëindigd was in het Verenigd Koninkrijk.

Het NABI-tijdperk zag de invoering van de Alero lage vloer-minicoach in 2001. In 2004 het eerste nieuwe busmodel sinds de Solo, de Tempo, een volledig enkelvloersdekker met een opvallend design.

Op 1 augustus 2005 raakte de Noord-Amerikaanse Bus Industries in financiële moeilijkheden, en de speculatie over de toekomst van Optare werd afgesloten met de aankondiging dat Optare nogmaals was gekocht door het management, onder leiding van managing director Bob Coombes, voor £ 11,8 miljoen. Deze verandering had geen invloed op de schijnbaar verdere uitrol van de nieuwe reeks, die leidde tot de Versa en de radicaal vernieuwde Solo (zoals de Solo SR). Beide lijken duidelijk dezelfde gemeenschappelijke deler te hebben in het huis van styling als de Tempo, met een kenmerkend verhoogd deel van het lichaam naar de voorzijde van de bus.

Darwen overname

Op 12 maart 2008 werd Optare Group aangekocht door Jamesstan Investments, een investeringsmaatschappij gecontroleerd door de voorzitter van de moedermaatschappij van de Darwen groep, Ron Stanley, voor £10,5 miljoen. Jamesstan Investments verkocht meteen de voormalige Roe Crossgates fabriek in Leeds aan de ontwikkelaar Manston Lane Investments voor £2,8 miljoen. Die verhuurde het weer terug tot 3 jaar bij een huur van 280.000 pond per jaar. Optare bleef aanvankelijk een onafhankelijk bedrijf[6], maar op 17 juli 2008, werd een omgekeerde overname van Jammesstan door de Darwen groep voltooid. Het was een omgekeerde overname en voor Darwen was het een veel kleiner bedrijf, maar de AIM notering ziet de uitgebreide Optare zelf een beursnotering krijgen. Optare werd vervolgens omgedoopt tot Optare Ltd, en de Darwen Group werd Optare plc.

Optare plc

De Optare-website werd opnieuw met een nieuw logo gemaakt, en met de Olympus en Esteem ex-Darwen modellen vermeld als Optare-producten.

Andrew Brian werd geïnstalleerd als de eerste plc Chief Executive, met Roy Stanley als voorzitter, met twee andere bestuurders. Op zijn creatie, was Optare plc voor 52% in bezit van haar bestuurders. Het is onduidelijk welke rol eventueel er misschien, voor Russel Richardson, oprichter van Optare, was in de uitgebreide groep.

Behoud

Een aantal van de vroege Optare voertuigen zijn reeds in bewaring genomen. Van de zeer vroege voertuigen, zijn drie Domino's in handen van een particuliere eigenaar in Sheffield, van de vroege WYPTE voertuigen, zijn een Olympiër Cub, Delta, Sherpa en Star Rider geconserveerd door Transport Yorkshire Preservation Group en een aantal CityPacers zijn (met inbegrip van Yorkshire Rider 1700 D901MWR) en MetroRiders opgeslagen, waaronder een ex-Cardiff bijvoorbeeld N143PTG door de Cardiff Transport Preservation Group.

Optare Product Support (voorheen Unitec)

De Optare onderdelen en service divisie Unitec heeft locaties op de Rotherham fabriek, evenals in Thurrock, Essex en Cumbernauld, Schotland. In 2009 werd Unitec omgedoopt tot Optare Product Support.[7]

Coach invoer

Met ingang van 2008, zijn de huidige coachmodellen Toro, Solera en Soroco ingevoerd door Optare van de Spaanse fabrikant Ferqui, en op de markt gebracht als Optare producten. Het zijn luxe minicoach organen gebouwd op Mercedes-Benz chassis door Ferqui.

Producten

Bussen

Huidig
  • Solo; lage vloer-midibus (1997 - heden) (gerestyled Solo SR 2007 - heden) (Solo + 2008) (Solo EV 2009 - heden)
  • Tempo; (2004 - heden)
  • Versa; midibus tussen Solo en Tempo (2006 - heden)
  • MetroCity; (2012 - heden)
  • MetroDecker (2014 - heden)
Voormalig
  • CityPacer; (1985 - 1992, vervangen door de MetroRider)
  • StarRider; minibus (1987 - 1994, vervangen door de MetroRider)
  • ColumboRider (1987 -?)
  • Delta;(1988 - 1999)
  • MetroRider; minibus (1989 - 2000)
  • Spectra dubbeldekker (1991 - 1997) lage vloer (1997 - 2005)
  • Vecta; midibus (1991 - 1997)
  • Sigma; (1994 - 1996, single-deckversie van de Spectra)
  • Prisma; (1995 - 1998) Mercedes front
  • Excel; (1995 - 1999) (Excel 2 1999 -?, vervangen door Tempo)
  • Alero; lage vloer minibus, (Alero 2001 - 2006, Alero Plus 2006 - 2008)
  • Esteem; (voormalig Oost-Lancs Esteem) (2008 - 2009)
  • Rapta; dubbeldekker (2009)[8]
  • Vissionaire; open-top dubbeldekker (voormalig Oost-Lancs Visionaire) (2008 - 2012)
  • Olympus; dubbeldekker (voormalig Oost-Lancs Olympus) (2008 - 2012)
  • OmniDekka; dubbeldekker (voormalig Oost-Lancs Omnidekka), deels vervangen door Olympus (2008 - 2012), slechts gebouwd op speciale bestelling (huidige OmniDekka klanten)

Touringcars

Huidig
  • Bonito (opnieuw geïntroduceerd in 2012)
Voormalig

Externe link

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Optare op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. º The Optare Group - Group Structure. Optare plc Geraadpleegd op 2008-07-29
  2. º Transport Yorkshire Preservation Group website voor WYPTE 1705
  3. º Transport Yorkshire Preservation Group website voor Yorkshire Rider 2004
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 www.buszone.co.uk Optare page
  5. º www.busexplorer.com British double decker page
  6. º Bus and Coach.com Roy Stanley company koopt Optare, 12 March 2008
  7. º http://s261370817.websitehome.co.uk/news_detail.php?ID=63&Index=1
  8. º http://www.automotivepr.com/releasedetail.html?&fSKU=2209
rel=nofollow

Q2235147 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow
rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Optare&oldid=166420"