Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Francisca Coya: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Francisca_Coya&oldid=57234683 1 okt 2020) |
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Francisca_Coya&oldid=57263994 5 okt 2020) |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Francisca Coya''' ([[Cuzco (regio)|Cuzco]], 1515 - [[Popayán]], 1543-44<ref name=":0">{{Citeer boek|titel=Los Señores Naturales de la Tierra: Las Coyas y Pallas del Tahuantinsuyo|auteurlink=\|auteur=Jurado N,F.|medeauteurs=Piedad Peñaherrera, Alfredo Costales, Jurado Noboa Fernando|taal=es|url=https://www.worldcat.org/title/senores-naturales-de-la-tierra/oclc/10851071|uitgever=Xerox Ecuador S.A.|datum=1982|pagina's=(267-305,306,307-312-319)|ISBN=}}</ref>), ook bekend als '<nowiki/>'''María de Sandoval'''<nowiki/>', '<nowiki/>'''Francisca Coya de Sandoval'''<nowiki/>' of '<nowiki/>'''La Coya'''', was | '''Francisca Coya''' ([[Cuzco (regio)|Cuzco]], [[1515]] - [[Popayán]], [[1543]]-44<ref name=":0">{{Citeer boek|titel=Los Señores Naturales de la Tierra: Las Coyas y Pallas del Tahuantinsuyo|auteurlink=\|auteur=Jurado N,F.|medeauteurs=Piedad Peñaherrera, Alfredo Costales, Jurado Noboa Fernando|taal=es|url=https://www.worldcat.org/title/senores-naturales-de-la-tierra/oclc/10851071|uitgever=Xerox Ecuador S.A.|datum=1982|pagina's=(267-305,306,307-312-319)|ISBN=}}</ref>), ook bekend als '<nowiki/>'''María de Sandoval'''<nowiki/>', '<nowiki/>'''Francisca Coya de Sandoval'''<nowiki/>' of '<nowiki/>'''La Coya'''<nowiki/>', ''Madre nutricia'' ("Alma Mater" of "voedende moeder") van [[Ecuador]] en [[Colombia]]<ref>{{Citeer web|url=https://web.archive.org/web/20111104161906/http://www.elabedul.net/Articulos/Nuevos/la_princesa_inca.php#_ftnref3|titel=Francisca Coya, hija de Huayna Capac y su descendencia en Anserma|bezochtdatum=3 oktober 2020|achternaam = Ospina Hernández|voornaam= Carlos Arturo|werk=elabedul.net|taal=es}}</ref>, was een dochter van de [[Sapa Inca|Inca-keizer]] [[Huayna Capac]]<ref>{{Citeer web|url=https://www.academia.edu/10355786/Descendientes_del_Emperador_Inca_Pachac%C3%BAtec|titel=Descendientes del Emperador Inca Pachacutec|bezochtdatum=|auteur=Zapata Jaramillo J|achternaam=Zapata|voornaam=J|datum=|uitgever=Academia|taal=es}}</ref>. | ||
== | == Levensloop == | ||
Huayna Capac liet volgens kroniekschrijvers een groot aantal nakomelingen na, | Francisca Coya was een de dochters van keizer [[Huayna Capac]]. Deze liet volgens kroniekschrijvers een groot aantal nakomelingen na, verwekt bij verschillende vrouwen. Over de vraag wie haar moeder is, bestaat discussie. Volgens sommigen was dat de [[Coya]], de eerste echtgenote van de keizer, maar volgens anderen was dat een [[concubine]]. Weer anderen denken dat haar moeder Paccha Duchisela, [[Quitu|Shyriprinses]] uit [[Quito]], was of Runtu Coya, nicht van haar vader Huayna Capac. | ||
''Francisca'' is haar Spaanse naam; haar Inca-naam is onbekend. Ook haar achternaam ''Coya'' is Spaans, en verwijst naar het Inca-woord voor 'koningin'. | |||
Fransisca Coya moest vluchten nadat de vertegenwoordigers van de [[Spaanse Rijk|Spaanse Kroon]], de [[conquistadores]] [[Sebastián de Belalcázar]] en [[Diego de Sandoval]], haar broer, keizer [[Atahualpa]], hadden vermoord en vervolgens de regio [[Piura (stad)|San Miguel de Piura]] binnenvielen. Met haar drie zussen trok zij in 1535 naar de westelijk gelegen regio [[Cañari]], waar de bevolking de zussen een schuilplaats bood. De Spaanse troepen wisten de zussen echter te arresteren en brachten hen naar Sebastian de Belalcázar. Die wees Francisca als echtgenote toe aan kapitein Diego de Sandoval, die haar bezwangerde. In Quito schonk ze het leven aan hun eerste en enig kind, Eugenia de Sandoval Inca. Later vergezelde ze haar echtgenoot naar Popayán.<ref name=":0" /><ref>{{Citeer boek|titel=The conquest of the Incas|auteurlink=|auteur=Hemming, J.|medeauteurs=|taal=en|url=http://www.historyisaweapon.com/defcon7/%5BHemming_John%5D_The_Conquest_of_the_Incas(BookZZ.org).pdf|uitgever=|datum=1970|pagina's=340|ISBN=}}</ref> De Spaanse koning [[Keizer Karel V|Karel I]] gaf in 1545 aan deze dochter Eugenia een geboortecertificaat af, waarbij op grond van getuigenissen van onder meer haar vader werd bepaald dat Francisca en Eugenia van keizerlijke komaf waren. | |||
== Bibliografie == | |||
* Piedad Peñaherrera, Alfredo Costales & Fernando Jurado Noboa. (1982) "''Los Señores Naturales de la Tierra: Las Coyas y Pallas del Tahuantinsuyo''" | |||
* [https://www.worldcat.org/title/senores-naturales-de-la-tierra/oclc/10851071 Los señores naturales de la tierra] | |||
{{Appendix|2= | |||
{{references}} | {{references}} | ||
---- | |||
{{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=es|titel=Francisca Coya|oldid=129690799}} | |||
}} | |||
{{authority control|TYPE=p|Wikidata=Q99693447}} | |||
{{DEFAULTSORT:Coya}} | |||
[[Categorie:Inca's]] | [[Categorie:Inca's]] | ||
[[Categorie: | [[Categorie:Persoon in de 16e eeuw]] | ||
Huidige versie van 15 okt 2020 om 11:09
Francisca Coya (Cuzco, 1515 - Popayán, 1543-44[1]), ook bekend als 'María de Sandoval', 'Francisca Coya de Sandoval' of 'La Coya', Madre nutricia ("Alma Mater" of "voedende moeder") van Ecuador en Colombia[2], was een dochter van de Inca-keizer Huayna Capac[3].
Levensloop
Francisca Coya was een de dochters van keizer Huayna Capac. Deze liet volgens kroniekschrijvers een groot aantal nakomelingen na, verwekt bij verschillende vrouwen. Over de vraag wie haar moeder is, bestaat discussie. Volgens sommigen was dat de Coya, de eerste echtgenote van de keizer, maar volgens anderen was dat een concubine. Weer anderen denken dat haar moeder Paccha Duchisela, Shyriprinses uit Quito, was of Runtu Coya, nicht van haar vader Huayna Capac.
Francisca is haar Spaanse naam; haar Inca-naam is onbekend. Ook haar achternaam Coya is Spaans, en verwijst naar het Inca-woord voor 'koningin'.
Fransisca Coya moest vluchten nadat de vertegenwoordigers van de Spaanse Kroon, de conquistadores Sebastián de Belalcázar en Diego de Sandoval, haar broer, keizer Atahualpa, hadden vermoord en vervolgens de regio San Miguel de Piura binnenvielen. Met haar drie zussen trok zij in 1535 naar de westelijk gelegen regio Cañari, waar de bevolking de zussen een schuilplaats bood. De Spaanse troepen wisten de zussen echter te arresteren en brachten hen naar Sebastian de Belalcázar. Die wees Francisca als echtgenote toe aan kapitein Diego de Sandoval, die haar bezwangerde. In Quito schonk ze het leven aan hun eerste en enig kind, Eugenia de Sandoval Inca. Later vergezelde ze haar echtgenoot naar Popayán.[1][4] De Spaanse koning Karel I gaf in 1545 aan deze dochter Eugenia een geboortecertificaat af, waarbij op grond van getuigenissen van onder meer haar vader werd bepaald dat Francisca en Eugenia van keizerlijke komaf waren.
Bibliografie
- Piedad Peñaherrera, Alfredo Costales & Fernando Jurado Noboa. (1982) "Los Señores Naturales de la Tierra: Las Coyas y Pallas del Tahuantinsuyo"
- Los señores naturales de la tierra
Bronnen, noten en/of referenties
|
